مباحثات

رسانه فکری تحلیلی حوزه و روحانیت

شماره تابستان سال ۱۳۹۸ فصلنامه مباحثات در ۶ فصل حوزویان و رسالت اجتماعی، تشکیلات حوزوی، بین‌الملل، علم و اجتهاد، تدبیر و سیاست، تاریخ و سیره منتشر شد.

بخش نواندیشی در حوزه این شماره، پرونده جدیدی را با عنوان «از روشنفکری حوزوی تا روشنفکران حوزوی» و با قلم حامد صادق‌نیا به پیش‌خوان آورده است. صادق‌نیا با مفهوم‌شناسی روشنفکری سنتی و غربی به بررسی وضعیت روشنفکران حوزوی پرداخته است.
حجت‌الاسلام صادق‌نیا در پیگیری بحث روشنفکری در حوزه معتقد است طلبه با ادبیات روشنفکری می‌تواند ذهنیت منفی جامعه نسبت به روشنفکری را اصلاح کند.

حجت‌الاسلام نعیمیان نیز با اختصاص بخشی از پرونده روشنفکری حوزوی با هشدار نسبت به اینکه باید مراقب بود عناوینی مانند نواندیشی حوزوی ما را فریب ندهد، سلفی‌گرایی را پلی برای روشنفکری می‌داند.

وحید فراهانی با گونه‌شناسی نوگرایی در حوزه خود را به این فصل از مباحثات رسانده و در این زمینه پای انقلاب اسلامی، سکولاریسم، مدرنیته و اندیشه غربی را به میان آورده است.

روایت دکتر محمدرضایی نماینده آیت‌ﷲ سبحانی از مواجهه با نواندیشان، پرونده روشنفکری را کمی ملتهب می‌کند و با اشاره به واکنش مقام معظم رهبری نسبت به ترجمه «فلسفه دین جان هاسپرس» در حوزه رنگ و بوی خاصی به بحث نواندیشی حوزوی می‌بخشد.

بعد از طوفان نماینده آیت‌ﷲ سبحانی، حجت‌الاسلام اشکوری گویا درصدد آرام کردم فضا است و در این راستا پیشنهاد می‌کند که آزاداندیشی در حوزه باید روشمند باشد. از دیدگاه وی مفهوم نواندیشی برای معرفی جریان‌های حوزوی گویا نیست.

رئیس انجمن مطالعات سیاسی حوزه علمیه قم نیز از مدعوان این شماره از مباحثات است. دکتر شیرخانی انقلابی‌گری و نواندیشی را قابل جمع دانسته و تاکید می‌کند که فقه برای اداره جامعه نیازمند نوآوری است.

گویا این شماره از مباحثات در تلاطم هشدارها مسیر خود را برگزیده است، چرا که حجت‌الاسلام رهدار از آخرین نفس‌های جریان سنتی حوزه خبر می‌دهد و از وقوع یک مرحله خونین فکری به دنبال رفتن جریان سنتی از حوزه علمیه خبر می‌دهد. وی معتقد است که همه غرب باطل نیست و از اینکه آقای صانعی اجازه داد فقه‌اش ایدئولوژی اهل سیاست شود، انتقاد می‌کند.

تشکیلات حوزوی این فصل از مباحثات بررسی ضرورت تاسیس مجمع تشخیص مصلحت نظام را با وجود شورای نگهبان در گفتگو با حجت‌الاسلام ارسطا آغاز کرده است.

این شماره از مباحثات خود را به نماز جمعه نیز رسانده است و به مناسبت ۵ مرداد ماه سالروز برگزاری اولین نماز جمعه بعد از پیروزی انقلاب اسلامی پای صحبت‌های حجت‌الاسلام ایزدهی، رئیس پژوهشکده نظام‌های اسلامی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه نشسته و از دیدگاه ایشان پیرامون وجوب اجتماعی شرکت در نماز جمعه و عدم محدود شدن کارکرد نماز جمعه به زندگی مومنان خبر می‌دهد.

بخش «بین‌الملل» مجله مباحثات توانسته خود را به درگیری‌های تاریخی و طولانی کشمیر برساند و از خالی بودن جای فتوای مراجع تقلید جهت حفظ هویت اسلامی کشمیر انتقاد دارد. سید سرباز روح ﷲ رضوی از طلاب کشمیری فعال در عرصه بین‌الملل با ارائه متن استفتاء از یکی از مراجع تقلید پیرامون جایز بودن فروش زمین، املاک و کلیه دارایی‌های غیر منقول از سوی مسلمانان کشمیر به غیر، مراجع را به پاسخگویی در اینگونه موارد ترغیب می‌کند.

بخش بین‌الملل این فصل مجله مباحثات میهمانی از حج داشته و پای صحبت‌ها، دیده‌ها و تجربیات حجت‌الاسلام معراجی از حج سال ۹۸ نشسته است. معراجی آخرین نشرهای بازار کتاب عربستان پیرامون تشیع را به عنوان سوغات حج امسال همراه آورده و از ظرفیت الگو بودن اخلاق‌مداری نمایندگان رهبری در بعثه برای دیگر نهادها خبر می‌دهد.

فصل‌های این شماره مباحثات کوتاه بوده و فصل‌ها یکی پس از دیگری خود را می‌رسانند. فصل «علم و اجتهاد» این شماره با رنگ و بوی سیاسی حج آغاز شده است و حجت‌الاسلام جوادی آملی در گفتگوی خود با مباحثات معتقد است: تفسیر سکولار از حج بر خلاف آیات قرآن است.

رد پای بازار نشر به شکل‌های مختلف در این شماره از مباحثات برجسته است و مباحثات نیز با گزارش مصطفی صالحی در مراسم رونمایی از درسنامه خارج آیت‌ﷲ خامنه‌ای در موضوع غنا شرکت کرده و چکیده سخنان سخنرانان این مراسم را در دو عبارت آورده است: تقریرات مکمل فراگیری دروس حوزوی است و غنا و موسیقی از موضوعات هویت‌ساز هستند.

«تدبیر و سیاست» این شماره از مجله مباحثات به سردبیر و صاحب امتیاز مباحثات خوش آمد گفته و به تفکر پیرامون یادداشت احمد نجمی در حج سیاسی یا حج سیاست‌زده نشسته که دیدگاه‌های مقام معظم رهبری و آیت‌ﷲ جوادی آملی را پیرامون جنبه‌های سیاسی حج با نگاهی قابل تامل مطرح کرده است.

حجاب، واژه مطرح و پراستفاده این روزها در جامعه نیز با عنوان محجبه‌های پراگماتیست می‌خواهیم و با قلم صادق بابایی از میهمانان ویژه مجله مباحثات است.

هنوز جای قلم صادق بابایی خشک نشده است که میثم فتحی در یادداشتی به تامل در نوشتار محجبه‌های پراگماتیست نشسته است و با طرح ۲۵ اشکال پیرامون این یادداشت، مخاطب را به چالش و تفکر دعوت می‌کند.

سید یاسر تقوی، از اعضای تحریریه مباحثات با هشدار جدی به این شماره از مباحثات آمده است و تاکید می‌کند که انقلاب هراسی در حوزه را باید جدی بگیریم.

در گیر و دار انقلاب هراسی، خبر از زوال معنویت در طرح توسعه حرم حضرت معصومه(س) به گوش می‌رسد و محمد وکیلی در یادداشتی با نگاهی جامعه‌شناختی در  پاساژسازی اطراف حرم حضرت معصومه(س) به تامل نشسته است.

فایل  PDF مجله را از اینجا دانلود کنید.

«تاریخ و سیره» فصل آخر این شماره از مجله مباحثات است که پرونده خود را در غم رحلت آیت‌ﷲ سید محمد شاهرودی از مراجع معظم تقلید در ۱۶ تیر ۱۳۹۸ گشوده است.

خبر درگذشت حوزویان در این شماره از مباحثات پر رنگ است. علی اشرف فتحی در یادداشتی به بهانه درگذشت تولیت مدرسه حقانی به واکاوی این شخصیت پرداخته و عنوان «حقانی، نامی به وسعت تاریخ معاصر» را برای این شخصیت برگزیده است.

برگ‌های پایانی این شماره از مجله مباحثات از خدمات آیت‌ﷲ سید علیرضا حائری در نظام‌سازی حوزوی و پیشنهاد تاسیس موسسه دایره‌المعارف فقه اسلامی براساس فقه اهل بیت سخن به میان آورده است.

سالروز درگذشت موسس حوزه حال و هوای خاصی به گام‌های پایانی مجله مباحثات بخشیده است و حسین‌زاده در یادداشتی نگاهی به برخی آراء آیت‌ﷲ موسس داشته است.

به یکباره فضای این فصل مباحثات تغییر می‌کند و به بهانه هفته ملی ازدواج، سید یاسر تقوی در یادداشتی از عدم تربیت حوزوی طلاب برای ازدواج انتقاد می‌کند.

گویا تذکر و هشدارها به حوزه تمامی ندارد و در ضرورت نسبت‌سنجی میان سنت حوزوی و زیست‌مدرن طلاب، صادق بابایی در یادداشتی هشدار می‌دهد که ساحل حوزه‌ها امن است، ولی نه تا ابد الدهر!

پرونده تابستان مجله مباحثات سالروز درگذشت میرزای نائینی را بهانه قرار داده و با طرح یک سوال از سوی محمدصادق حسین‌زاده به پایان می‌رسد که: «آیا نائینی از تالیف کتاب «تنبیه الامه» پشیمان شد؟»

رده‌های مرتبط

پاسخ دهید