اگرچه برخی کوشیدهاند ریشههای عید نوروز را در کلام بزرگان دینی جستوجو کنند، ولی غالب فقیهان، این عید را در حاشیهٔ اعیاد اسلامی قرار دادهاند. نگاه امام خمینی (ره) نیز مستثنی از سایر فقیهان نبود. ایشان عید نوروز را در کنار اعیاد دینی و مذهبی تفسیر میکردند. ادامه …
به تدریج فقها ترجیح دادهاند نوروزِ متعارف در ده قرن گذشته را به عنوان نوروزِ مورد نظر روایات شیعی تلقی کنند. از همین رو میبینیم که در طول دهههای گذشته نیز روز اول فروردین هر سال، بیشتر دروس حوزههای علمیه تعطیل میشده و مراجع تقلید در دفاتر و بیوت خود جلوس میکرده و پذیرای افرادی بودهاند که برای تبریک یا گرفتن عیدی نزد آنان میآمدهاند. ادامه …
آیت الله با قاطعیت به مخالفت با رفراندوم شاهانه برخاسته بود. این اعلامیه مورد استقبال انقلابیون قرار گرفت و از آن اینگونه یاد کردند: «پس از حضرت امام، مرحوم آیت الله العظمی خوانساری شدیدترین اعلامیه را صادر کرد… اعلامیه بسیار سنگین و کوبندهای بود. به جرأت میتوان گفت که در آن مقطع قویترین و قاطعترین اعلامیه در تحریم رفراندوم را مرحوم آیت الله خوانساری داد. به دنبال آیت الله خوانساری، بقیه علما از جمله مراجع قم نیز انتخابات را تحریم کردند. در نتیجه رفراندوم در سراسر کشور تحریم شد». ادامه …
آیت الله سید صادق روحانی در پاسخ به این اشکالات بر این باورند که در این حدیث، غایت و هدف جهان آفرینش مورد اشاره قرار گرفته است، و نه علتهای مادی. به باور ایشان، هف نهایی از آفرینش جهان، حضرات معصومین (ع) هستند و خداوند این وعده را بیان کرده است. اشکال و محذور فلسفی تنها در علت موجبه است که میتواند ایجاد شود. به این معنا که اگر رابطه علت و معلولی را در نظر بگیریم و بهواسطه آن، بر حدیث لولاک نظر کنیم، علت و معلولهای مادی میتواند این شبهه را به سرانجام برساند. ادامه …
آقا سید مجتبی گویی از همان ابتدای معرفی اندیشهٔ اسلامی، دغدغهٔ جهانی شدن اسلام را در خاطر داشته است. زمانی که در نشریهٔ مکتب اسلام مقالاتی مینگاشت نیز در کنار امام موسی صدر، در فکر جهانی شدن اندیشهٔ اسلام بود. بارها با امام موسی به بحث مینشست و اندیشهٔ ترویج جهانی اسلام را بررسی میکرد. ادامه …
این نور، کسی است که در آسمان اسم او منصوره است، در زمین اسم او فاطمه است. مطلب به قدری مهم است که پیغمبر خاتم سؤال کرد… وَهِيَ فِي الْأَرْضِ فَاطِمَة. قُلْتُ: حَبِيبِي جَبْرَئِيلُ! لِمَ سُمِّيَتْ فِي السَّمَاءِ الْمَنْصُورَةَ؟ بشناسید، به مردم بشناسانید تا بفهمند که این مملکت باید در فاطمیه یکپارچه غوغا بشود. اگر شعوری باشد، اگر درکی باشد، اگر فقاهتی باشد، این احادیث را بفهمد، آن وقت میفهمد [شب دفن او] چه شبی بود و چه بدنی زیر خاک رفت، چه قبری! چه دفنی! -لا اله الا الله –. ادامه …
علامه طباطبایی نگاه خوشبینانهای به غرب نداشت. او بارها در آرای خود، تمدن غرب را معیاری برای فساد و بیبندوباری در نظر میآورد. وی در تفسیر المیزان وقتی که سخن از قانون به میان میآید، اینگونه به قوانین غربی میتازد که «تمدن عصر حاضر قوانین خود را مطابق هوا و هوس اکثریت افراد وضع و اجرا میکند». مرحوم علامه، حکم میکرد که قوانین ملل غربی بر بنیان اخلاق مبتنی نیست و لذا به فساد جامعه و شکسته شدن قوانین میانجامد. ادامه …
میرزا هاشم آملی فقیهی بود درویشمسلک، بذلهگو، آزاداندیش و شجاع. او با این منش خود، فقاهت را لطافت بخشیده بود. وی دلبستهٔ تتبعات فقهی بو و به فرزندانش توصیه کرده بود که ایام عمر را صرفا در بحث و درس بگذرانند و به شاگردان خود کراراً توصیه میکرد که بیش از تبلیغ متعارف حوزوی، به تتبع فقهی و اصولی اشتغال داشته باشند. ادامه …
صادق طباطبایی در خانوادهای به دنیا آمد که به نیکی بر سیرت روحانیت وقوف داشت. به دلیل جایگاه پدرش در حوزه علمیه قم، روابط عمیق و پیوسته با بیوت مراجع داشت. … او از نزدیک با اموری که در بیوت مراجع میگذشت آشنایی یافته بود. زمانی که شریفامامی پس از درگذشت آیت الله بروجردی به منزل ایشان رفته و با حضرات شریعتمداری و بهبهانی دیدار میکرده، صادق طباطبایی هم حاضر بوده و گفتگوها را از نزدیک میشنید. ادامه …
امام در کتاب «ولایت فقیه»، سابقه این بحث را به گذشتگانی از فقها نسبت داد و آن را بحثی جدید التأسیس ندانست. آیت الله خمینی، از ملا احمد نراقی به عنوان یکی از پشتوانههای فکری خود نام برد و گفت: «از متأخرین، مرحوم نراقی همه شئون رسول الله را برای فقها ثابت میدانند». امام خمینی از دیگر فقهایی نیز نام برد و مرحوم نائینی و کاشف الغطاء را از جمله قائلین به ولایت فقیه دانست، اما در این میان، ملا احمد نراقی بیش از دیگران مورد توجه قرار گرفت. ادامه …