دکتر رسول جعفریان در مصاحبه خود با مجله، دو ویژگی درباره شعائر حسینی را نام میبرد: «تقدس حادثه عاشورا» و «برخورداری آن از زمینه مناسب برای ایجاد مراسم عزاداری». وی با رد ادعای غلط برخی افراد در تلاش برای شبیه دانستن مراسم عزاداری امام حسین(ع) به افسانههای قدیمی قومی، درباره زیادهروی و مبالغه در شعائر حسینی هشدار داده است. ادامه …
کتاب اشکالات بسیاری دارد؛ طوری که حتی نمیتوان آن را در حد یک کتاب متوسط ارزیابی کرد. ارتباط سیاسی مرجعیت با انگلستان و سیاستهای آن را نمیتوان صرفاً بهصورت ادعا مطرح کرد؛ چنین اتهام سنگینی نیاز به سند و مدرک محکم دارد که در این کتاب چنین مدرکی ارائه نشده است. ادامه …
جریان تشیع در درون خود، جریان عقلگرایی و حدیثگرایی را پرورش داد و روزبهروز عقلگراتر و حدیثگراتر میشد؛ اما بهترین راه و محکمترین روش، اعتدال و میانهروی است که آن را میتوان در روش و منش افرادی چون شیخ مفید، شیخ طوسی و علامه حلی دید. بنابراین باید مکتب بغداد را بازخوانی کرد و با اصلاح هستیشناسی، انسان شناسی، معناشناسی، مبدأشناسی و فرجامشناسی آن مکتب، مکتبی بهنام مکتب نوبغدادگرایی به جامعه عرضه کرد. ادامه …
در یکی از مقالات با عنوان «سبک زندگی معصومان»، نویسنده سعی میکند نشان دهد که ائمه(ع) روزگار خود را به گوشهنشینى و عبادت سپرى نمىکردند؛ بلکه کار کردن را عبادت مىدانستند. از گزارشهاى تاریخى استفاده مىشود که معصومان در تولید ثروت پیشگام بودهاند. درآمد آنان از راه کارگرى، دامدارى، کشاورزى، تجارت و گاه بیتالمال بوده است. همچنین آنها درآمد خود را صرفاً برای خانواده هزینه نمیکردند؛ بلکه از آن برای رفع نیاز نیازمندان، اصلاح بین شیعیان، آزادى بردگان و مقولهی وقف نیز استفاده میکردند. ادامه …
استفاده از قواعد فقه سیاسی علاوه بر اینکه مکلف – اعم از فرد یا حکومت – را در دستیابی مناسب و به موقع به حکم شرعی راهنمایی کرده و راه را بر معضلات بعدی مسدود مینماید، میتواند چارچوبهایی نیز برای فقه سیاسی در راستای همسویی و یکسانسازی روابط مردم و حاکمان ایجاد کند. ادامه …
در مقالهی «بررسی فقهی ضمان خسارات ناشی از خطای قاضی» نویسنده ضمن توجه به قول مشهور فقهای امامیه مبنی بر ضمان بیتالمال در مقابل خسارات و جنایاتی که به سبب خطای قاضی رخ داده است، قول برخی فقهای متأخر را نیز مورد توجه قرار میدهد که در این مسأله ولی دم را ضامن اشتباهات قاضی دانستهاند. ادامه …
در ارتباط با تاریخچه قواعد فقهی، مؤلف بر این نظر است که قواعد فقهی در مکتب امامیه مراحلی چند را سپری کرده و تمایز این مراحل بر اساس آغاز تلاشی جدید در هر مرحله است؛ به این معنا که شروع یک مرحله بهمعنای پایان یافتن مرحله قبل نیست. پایهگذاری قواعد فقه بنابر اعتقاد امامیه، ـ برخلاف اهل سنت ـ عصر وحی تا آغاز عصر غیبت را شامل میشود. پس از آنکه قواعد فقهی در کتابهای فقهی مورد استناد قرار گرفت و به آنها استدلال شد، با توجه به اهمیت بهسزای آنها رفتهرفته فقیهان بر آن شدند تا این نگاه آلی را به نگاهی استقلالی تبدیل کنند. ادامه …
قرآن نهتنها جامعه معاصرش را از بدعتها پاکسازی کرد، بلکه برای پیشگیری از بروز بدعتهای جدید نیز، از ابزارهای گوناگون – چون بیان جامعیت و ابدیت دین، نقد و طرد بدعتگذاران – بهره جست. مصادیق اصطلاحی بدعت را میتوان در آیات مربوط به غلو، افترا، جعل، لَبْس، دروغ بستن بر خدا، تحریم و تحلیل بیسند و عقاید شرکآمیز (مثل نسبت دادن فرزند به خداوند) شناسایی کرد. ادامه …
در یکی از مقالات این شماره، مؤلف ضمن بررسی معنای لغوی و اصطلاحی ترور و اسباب آن، به تلاشهای دستگاه حاکم اموی برای ترور امام حسین(ع) در بعد تاریخی میپردازد و دو مورد را ذکر میکند: ۱. سفارش یزید به والی مدینه مبنی بر ترور امام(ع)؛ ۲. تلاشهایی که در مکه برای ترور اباعبدالله(ع) صورت گرفت. ادامه …
از آنجا که انتخابات بهمعنی امروزی در صدر اسلام و زمان معصومان وجود نداشته است، تنها میتوان از طریق ادله و به روش اجتهاد به مشروعیت یا عدم مشروعیت انتخابات به شکل امروزی پی برد. بر این اساس لازم است مواردی که در عصر معصومان مشارکت سیاسی مردم محسوب میشد و آن حضرات بر آنها صحه گذاشتهاند را بررسی و اصول و قواعد مربوط به آنها را کشف کنیم. ادامه …