مباحثات

رسانه فکری تحلیلی حوزه و روحانیت
به بهانه سفر درمانی به لندن؛

آیت‌الله فیاض را می‌توان شاخص‌ترین تقریرنویس درس خارج اصول فقه استاد بزرگ نجف، آیت‌الله‌العظمی خویی دانست. مرحوم خویی در حالی بر کتاب ده‌جلدی شاگردش به نام «محاضرات فی أصول الفقه» تقریظ نوشت که آقای فیاض ۳۲ ساله بوده. سید خویی در تقریظ خود، نوشته‌های شاگرد جوانش را «اعجاب‌انگیز» دانسته و او را نور چشم خود و علامه مدقق خطاب کرده است. ادامه 

بررسی کتاب «تصحیح الإعتقاد» شیخ مفید

کتاب تصحیح الإعتقاد اگرچه اثری است که یک اندیشمند اسلامی نگاشته و بر عقاید استاد خود نقد وارد آورده، اما در نمایی کلی‌تر، بازتاب‌ اوج عقلانیت در زمانهٔ چهارم و پنجم هجری است. زمانه‌ای که مکتب بغداد، فقه شیعه را رهبری می‌کرد و عقلانیت را به فقه شیعه وارد کرد. ادامه 

مصاحبه با شیخ فضل الله نوری (بهار سال ۱۲۸۶ شمسی / ربیع الاول – ربیع الثانی ۱۳۲۵ قمری)

عبدالمحمد ایرانی که یک روزنامه‌نگار مشروطه‌طلب به شمار می‌آمد، با شیخ فضل الله نوری به گفت‌وگو می‌نشیند. گفت‌وگو چندان طولانی نبود و بیش از هر چیز بیانگر روحیات، شخصیت و نظرات اساسی شیخ در آن مقطع زمانی (بهار سال ۱۲۸۶) است. با هم مروری بر متن گفت‌وگو خواهیم داشت. ادامه 

این اثر در صدد است که انسان‌شناسی هابز و علامه طباطبایی را مقایسه کند و نشان دهد که چگونه انسان‌شناسی متفاوت این دو، در کلیت اندیشه سیاسی آنان مؤثر افتاده است. به این منظور، آثار این دو، به ویژه دو اثر اصلی آنان یعنی لویاتان و المیزان، بازخوانی و تا حدودی بازسازی شده و با روش تحلیل مقایسه‌ای، که روش شناخته‌شده‌ای در علوم سیاسی است، بررسی گردید. ادامه 

بررسی اندیشه‌های موجود در حوزه علمیه قم / ۲

استاد شیخ حسن میلانی از نمایندگان جریان فکری ضد فلسفه است که با انرژی تمام در محافل بحث و مناظره شرکت می‌کند؛ حتی گاهی حضور او در برخی از جلسات و طرح پرسش از جانب او جلسات را به تنش کشانده است. در این گفت‌وگو نیز فلسفه را با صراحت به نقد می‌کشد و ابایی ندارد که از بزرگانی نام ببرد و اندیشه آنها را نقد کند، حتی خوانش‌های متفاوتی از تاریخ معاصر دارد. ادامه 

گفت‌وگو با مرتضی یوسفی راد؛

نقش فیلسوف سیاست‌مداری چون خواجه نصیرالدین طوسی و همکاری او با مغولان در سقوط خلافت عباسی، به منتقدانش نشان داد که دین خدا با خلافت خلفای عباسی، مساوی نیست؛ زیرا پس از سقوط سلسله عباسی، نه‌تنها اسلام آسیب نپذیرفت، بلکه توانست حقایق تابناک و درخشانش همچنان نورافشانی کند. ادامه 

معرفی کتاب

جهانی شدن و اسلام سیاسی، هر دو از پدیده‌های مهم روزگار ما هستند. اسلام سیاسی، گفتمانی است که بر اساس تمسّک به اصول بنیادین اسلامی در شرایط مواجهه جهان اسلام با مدرنیته، به ویژه پروژه دولت–ملت‌سازی مدرن در چند دههٔ اخیر در جهان اسلام و به ویژه در جمهوری اسلامی ایران، فعّال شده است. ادامه 

بر اساس وجه فلسفی سکولاریسم، جهان به مثابه منبع شناخت از چنان مرجعیتی برخوردار می‌گردد که با مراجعه به آن می‌توان معنا و ارزش جهان را شناخت، جایگاه انسان در آن را دریافت و ارزش زندگی در این جهان را درک کرد. این وجه از سکولاریسم، مرجعیت دین و هر گونه منبع متعالی در زندگی سیاسی اجتماعی را انکار و بر عقل خودبنیاد بشر در تنظیم آن تأکید می‌کند. ادامه 

شیخ طوسی در شهری قدم گذاشت که دارای محافل دینی و علمی بود. اما از پویایی و انسجام، کاملاً به دور بود و کمتر محفل منسجمی در این شهر وجود داشته است. عظمتِ شخصیتِ شیخ طوسی و علقه‌های علمیِ وی سبب شد که در نجف، بر گرد ایشان حلقه‌های درسی شکل بگیرد و شیخ را به تشکیل حوزه‌ای واحد ترغیب کند. ادامه 

نگاهی به آراء و اندیشه‌های شیخ یوسف بحرانی؛

وحید بهبهانی حضور در درس شیخ یوسف را منع کرد به گونه‌ای که حتی داماد و خواهرزاده خود وحید بهبهانی یعنی آیت‌الله سید علی صاحب ریاض المسائل نیز علی‌رغم علاقه به حضور در درس صاحب حدائق، جرئت حضور علنی در درس او را نداشت و به ناچار شب‌ها با تمام احتیاط در درس ایشان شرکت می‌کرد. ادامه