مباحثات

رسانه فکری تحلیلی حوزه و روحانیت
به مناسبت سالروز درگذشت علامه شوشتری؛

قاموس الرجال اگرچه از دید آیت‌الله شبیری این نقطهٔ ضعف را داشت، اما کتابی اثرگذار و ماندگار شد. نام شیخ شوشتری هم در کنار این اثر، به‌یادماندنی شد. روحانی محققی که توانست با احاطه بر دانش خود، علی شریعتی را اقناع کند، ذائقهٔ سید جعفر شهیدی را به وجد آورد و او را به سراییدن شعر بکشاند و مرجعی علمی برای رجالی معاصر آیت‌الله شبیری قرار گیرد. ادامه 

به مناسبت سالگرد تحریم تنباکو؛

در سفری که ناصرالدین شاه به اروپا و انگلیس داشت، امتیاز انحصاری خرید و فروش توتون و تنباکو را به یک تبعه انگلیسی به نام ماژور تالبوت اعطا کرد. در واقع، انگلستان سعی در تحقق سیاست استعماری خودش از طریق دریافت امتیاز انحصاری محصولات کشورها توسط اتباع خود، داشت. ادامه 

یادداشت وارده: به بهانه انتقادات اخیر برخی بزرگان حوزه از افت علمی حوزه‌ها

مدت‌هاست «پژوهش‌محوری» عملاً تبدیل شده است به تلاشی برای تربیت نسلی از طلاب که به خاطر ضعف شدید نظام آموزشی رسمی حوزه هرچند بهره بسیار نازلی از علم برده‌اند، اما در پدید آوردن نوشته‌هایی منطبق بر آخرین شیوه‌های نگارش مقالات در «المجلات العلمیة الپژوهشیة» بسیار چیره گشته‌اند. ادامه 

به مناسبت ارتحال آیت الله سید محمدباقر شیرازی؛

علاوه بر دانش‌های غیر فقهی که اثرات ملموسی در آراء فقهی او نهاده بود، سید محمدباقر شیرازی در آراء فقهی خود نیز نگاهی بر اساس مقتضیات دنیای جدید داشت. وی ۵۰ سال پیش در ماجرای حج حکم کرده بود که مطاف سعی و منی و مشعر و عرفات می‌تواند به صورت طبقاتی انجام شود. ادامه 

حوزه در هفته‌ای که گذشت؛

رحلت آیت الله سید محمدباقر شیرازی، برگزاری مراسم بزرگداشت مرحوم آیت الله مشکینی، سخنان و بیانات مراجع تقلید در هفته گذشته، نگرانی آیت الله شبیری از وضعیت علمی حوزه، پایان ششمین جشنواره علامه حلّی، تشکر آیت الله سبحانی از برگزاری سالم و پرثمر نمایشگاه کتاب تهران، و اخبار مرتبط با تدبیر، مجموعه خبری این هفته مباحثات است. ادامه 

اعتکاف در گفت‌وگو با حجت‌الاسلام مقدسی؛

اهمیت این عبادت در آموزه‌های دینی، چه در آیات و چه در روایات به قدری زیاد است که خدای متعالی به حضرت ابراهیم و اسماعیل (سلام الله علیهما) فرمان داده است که حریم کعبه را برای معتکفان آماده سازند. افزون بر این، این عبادت معیار سنجش بسیاری از ارزش‌های دینی است. ادامه 

به مناسبت ۲۵ اردیبهشت، سالگرد حکیم مهدی الهی قمشه‌ای؛

عشق، گوهرهٔ اندیشهٔ الهی قمشه‌ای است. آنچه بن‌مایهٔ اندیشهٔ الهی قمشه‌ای را تشکیل می‌دهد مفهوم عشق است. وی مانند بسیاری از عرفا، عشق را «حب شدید» می‌داند و از این رو معتقد است آنچه عشق نامیده شده است در قرآن کریم نیز موجود است. ادامه 

نگاهی به گروه تروریستی بوکوحرام؛

در میان انواع جهل، یک نوع آن جهل مقدس است. جهل مقدس جهلی است که بُعد قدسی دارد. در چنین جهلی، شخص جاهل در جهل می‌سوزد، ولی برای خدا می‌سوزد. گرسنگی، فقر، فلاکت، بیماری، جنگ و دشمنی، جنایت، آدم کشی، ایذاء و آزار به هم نوع، همه را به ‌قصد قربت تحمل می‌کند. ادامه 

حاشیه‌ای بر دیدگاه فقهی حجت الاسلام و المسلمین سید محمدرضا سیستانی؛

روایات وارد شده در باب ولایت و اشتراط اذن پدر در ازدواج دختر باکره رشیده، در عین کثرت دارای تعارض‌های بسیاری است؛ مسئله‌ای که باعث شده فتاوای فقها در این مسئله به خاطر تفاوت ایشان در ارزش‌گذاری احادیث و همچنین جمع بین روایات، اختلافات بسیاری داشته باشد و مسئله «معرکه آراء» شود. ادامه 

نگاهی تاریخی به تأثیر و تأثر فقهای قم و قانون در ایران

بدون تردید باید دوره جمهوری اسلامی را دوره‌ای بی‌بدیل از نظر برقراری ارتباط میان فقه قمی‌ها و قانون عرفی دانست. از همان ابتدا می‌توان شاهد حضور پررنگ فقیهان قمی در رأس مصادر اجرایی، تقنینی و قضایی بود. نیم‌نگاهی به سران اصلی کشور در ۳۵ سال گذشته نشان می‌دهد که فقها و دانش‌آموختگان قمی تأثیرگذارترین چهره‌های جمهوری اسلامی را تشکیل می‌دهند. ادامه