این شماره از نشریه تقریرات در مطلب مفصلی به بررسی وضعیت کنونی مرجعیت شیعه و گمانهزنی درباره نسل آینده مراجع تقلید پرداخته است. در بخشی از این گزارش میخوانیم: «… عمدهدلیل شناسایی و گمانهزنی مجتهدین قریبالمرجعیت، ضرورت بلاتکلیفنماندن مقلدین، آسیب نرسیدن به امور دینی شیعیان و امور جاری حوزههای علمیه در اثر خلأ حضور مراجع است». ادامه …
آنگونه که به صورت رسمی اعلام شد، با وساطت و درخواست «بخشش» از سوی یکی از مراجع عظام تقلید حکم زندان «حجتالاسلام احمد منتظری» منتفی شد، اما به نظر میرسد فراتر از مسئلهی سیاسی و قضائی امری اخلاقی مغفول مانده … ادامه …
در پرتو ادعاهای پسااسلامگرایی ما شاهد نوعی بازگشت و بازاندیشی در فقه سیاسی هستیم؛ بازگشت به فضای پیش از اسلام سیاسی؛ بازاندیشی تجربه فقهای دوران مشروطه؛ فقهایی مانند نایینی. نوعی نایینیگرایی جدید در حال رخدادن است تا ما بهتر بتوانیم مسائل مربوط به دولت را درک کنیم و به آنها پاسخ بدهیم. ادامه …
از نظر سازمان جهانی جهانگردی، مذهب بهعنوان یکی از اصلیترین انگیزههای سفر شناخته شده است. اگر جمهوری اسلامی بتواند از جمعیت ۱میلیارد و ۲۰۰ میلیون نفری مسلمانان غیر شیعه سالانه در قالب طرحها و تورهای متنوع و مختلف زیارتی تنها ۱ درصد را جذب نماید، توانسته است جمعیتی بالغ بر ۱۲میلیون نفر را در برابر اندیشههای تکفیری مصونیت بخشیده، واکسینه نماید. ادامه …
میتوان گفت ماهیت مشکلاتی که جهان اسلام هماکنون با آن رو به روست با دورهای که سید در آن بوده است، تغییر چندانی نکرده است. بحث وی در مبارزه با استکبار و سلطه خارجی، در مورد کنترل نیروهای تندرو در جهان اسلام و جلوگیری از موانع وحدت و تأکید ویژهی وی بر همگرایی جهان اسلام هنوز مورد نیاز ماست. ادامه …
در سالهای اخیر، حوزههای علمیه به علت حیات دوزیست خود که از طرفی تحت نفوذ نظام حاکم بوده و حتی بخشی از نیاز مالی خود را از بودجه رسمی میگیرد و از طرف دیگر همچنان به وجوهات پرداختی از سوی مردم و بازاریان وابستگی دارد، همزمان با هر دو تهدید «فقه حکومتزده» و «پوپولیسم فقهی» دست و پنجه نرم میکند و این تهدیدی برای کیان تشیع محسوب میشود. ادامه …
امام خمینی در اواخر عمر چندین بار تأکید کردهاند که جمود بر دقتهای مدرسهای که کارکرد اجتماعی ندارند، فقه را از عرصه جامعه دور خواهد کرد و آن را به چالش جدی با تمدن جدید خواهد انداخت. نمیتوان انکار کرد که چالشهای اجتماعی که ایشان در دوره تبعید و رهبری خود درک کرد، بینش اجتماعیشان را نیز کامل کرده و به فهم متفاوتی از مذاق شریعت رساند. ادامه …
تفاوت ماهوی وجود دارد بین مباحث الفاظی که اصولیون بحث میکنند، با آنچه لغویون از آن بحث میکنند؛ ویژگی مباحث لغوی این است که درباره قواعد سخن، یا قواعد صحت کلام بحث میکند؛ در حالیکه کاری که قواعد مباحث الفاظ اصول انجام میدهد، بیان قواعد دلالت است؛ یعنی وظیفه سامع را مشخص میکند ادامه …
استان آذربایجان دارای ویژگی خاصی است که آن را از دیگر مناطق متمایز ساخته است و آن، همجواری با غرب از یکطرف، و دولت عثمانی از طرف دیگر است. تز سیاسی «عدالتخانه» و سپس «مشروطه» برای نخستینبار در این استان نضج گرفت. ادامه …
با توسعه جغرافیاییِ حوزه نفوذ علما، افزایش جمعیت مقلدان و رشد سایر زیرساختهای اجتماعی و ارتباطی، نهاد مرجعیت تقلید نیز دیوانسالار شد. مهمترین ساحت این دیوانسالاری، با توجه به شاخصههای وبری، مدیریت سلسلهمراتبیِ علما، قانونمند و ضابطهمند شدنِ حوزههای علمیه، دفاتر متمرکز ثبت و صدور اجازات و نامههای مراجع و درآمد منظم نهاد روحانیت است. ادامه …