«وحدت رویه» موجب کنار رفتن رقابت و به تبع آن نابودی پیشرفت خواهد شد که نتیجهای جز سکون و ازبین رفتن استعدادها نخواهد داشت. از سوی دیگر فراخواندن و اجبار همه طلاب به حرکت در یک مسیر خاص ـ که فقط مورد تأیید و رضای عدهای محدود از بزرگان علماست ـ نیز یعنی نادیده گرفتن استعدادهای طلاب و از آن مهمتر نادیده گرفتن نظرات مقابل که گاهی با گذشت زمان معلوم میگردد که قویتر و صحیحتر بوده است. ادامه …
وقتی چالشها، ناهنجاریها و کاستیهایی در جامعه پیش میآید، یکی از راهحلها برگشت به الگوی اولیه است. در دستورات دینی هم برگشت به مدلها، اسوهها و نمادها توصیه شده است. البته سلفیگری از نظر ما مردود است؛ اما برای بازسازی وضع موجود گاهی نیاز به مراجعه به اصول و تنظیمات اولیه پیدا میکنیم. بعد از چهار دهه انقلاب اسلامی گاهی نیاز پیدا میکنیم که به عقب هم نگاهی بیندازیم. ادامه …
سنت فلسفی علیرغم پختگیای که پیدا کرده، پاسخگوی یک نظریه اخلاقی اسلامی نیست و کاستیها و نقایصی دارد که اگر نتواند این نقایص را پرکند، نمیتوانیم آن را بهعنوان یک نظریه اخلاقی در سنت اسلامی بهحساب آوریم/آیا کلام ما واقعاً میتواند نظام اخلاقی بسازد و ظرفیتش را دارد؟ بحثهای کلامی، در حد بحثهای نظری ماندهاند ادامه …
شاید بهتر باشد در نخستین گام، حق نوآوری مشروع در برپایی آیینهای دینی را همانند سایر آیینهای ملی و محلی به رسمیت بشناسیم و تعدد منابع مشروعیتزا در امر مناسک را بپذیریم تا ارتباط میان توده مقید به مناسک با اصلاحگران برقرار شود. در گام بعد نیز میان مصلحتسنجیهای سیاسی و اصلاحگری دینی تفکیک قائل شویم تا دین عامه نیز مرجعیت جریان اصلاحگر را به رسمیت بشناسد. سومین گام نیز درک مختصات دنیای امروز است. ادامه …
ما امروز درگیر پارهاندیشههایی هستیم که بدون هیچ مبنای خاصی برخی کارها و حالتها را متناسب زی طلبگی و لایق شأن طلبه نمیدانند. به همین علت اصرار دارم که باید به صورت مبنایی مخالفت یا موافقت کنیم. مبنای من در زی طلبگی مربع عقل، شرع، عرف و ذوق است. ادامه …
شهید بهشتی در جهت حذف سرمایهداری و همزمان گریز از استبداد دولتی، خواهان حذف تدریجی نقش دولت در امور اقتصادی و واگذاری تدریجی آن به بخش تعاونی است. وی ضمن پذیرش اصل مالکیت خصوصی معتقد است باید سرمایه کافی در اختیار همه افراد دارای نیروی کار قرار بگیرد تا هیچ صاحب سرمایهای نتواند فردی را به دلیل عدم دسترسی به سرمایه و ابزار تولید استثمار کند. ادامه …
ملا احمد نراقی هم زبان به گلایه گشوده بود. وی برخی واعظان و منبریان و مداحان را نقد میکرد که چرا به قصد اشکریزی، هر سخنی را بر زبان میآورید و هر قصهای را میپرورید. علی شریعتی حتی مداحی و تشریفاتِ سوگواری را وسیلهای میدانست که مردم از شناخت حقیقت و تفکر در هدفهای اصلی مکتب تشیع و انقلاب کربلا غافل بمانند. ادامه …
پرونده ویژه این شماره دربارهی «زی طلبگی» است؛ بحثی که بهنظر میرسد در سالهای اخیر ـ بهویژه با رونق شبکههای اجتماعی ـ نیاز به صورتبندی جدیدی دارد. از مطالب مهم این پرونده مصاحبه با استاد سید ابوالقاسم حسینی (ژرفا) است. وی که از پیشقراولان حوزوی در عرصه ادبیات و هنر است، اشراف کاملی بر دو فضای طلبگی و هنری دارد. ادامه …
استاد محمدعلی مهدویراد پژوهشگر و استاد برجسته حوزه و دانشگاه است. وی در هفتمین نوبت گفتوگوی مباحثات خاطرات و تجربیات خود از جریانهای حوزوی و دینی مشهد در دهه چهل و پنجاه را بیان کرده است. وی همچنین به چگونگی … ادامه …
ملاک ما در حلال و حرام، فقه است و اگر بخواهد این پول حرام شود باید عنوانی فقهی ـ مثلاً کمکاری ـ بدان تعلق گیرد. احراز رضایت امام نیز در این زمینه آنقدرها سخت نیست؛ مخصوصاً برای این مقدار کم. اگر از حالت عرف خارج و به حالت عقل دقی یا ادق برویم، مخالف منش دینمان و مخالف روش دینشناسان عمل کردهایم؛ همانطور که در بسیاری از احکام دینی ملاک تشخیص را عرف میدانند؛ نه عقل دقی یا ادق. ادامه …