مباحثات

رسانه فکری تحلیلی حوزه و روحانیت

استاد مطالعات عربی و مدیر مرکز اسلام‌شناسی دانشگاه اکستر انگلستان در بخشی از سخنانش با ذکر اهمیت کتابخانه‌ی آیت‌الله‌العظمی بروجردی و هم‌جواری آن با مرکز مدیریت حوزه، به جایگاه برتر آیت‌الله‌العظمی بروجردی پرداخت و گفت: این روحانی مطرح، در سال ۱۹۶۱ میلادی فوت کرده است و گرچه عالمی سیاسی نبوده، ولی رابطه‌ای بسیار خوب با شاه داشته و به همین دلیل هم توانسته بود قم را مستقل از دولت حاکم، مطرح کند. ادامه 

به‌مناسبت نیمه شعبان

چالش امروز ما مسلمانان همین کبائر ناامیدی است که برخی از اکابر سیاست آن را به فرهنگ ما دیکته می‌کنند و راه رهایی را ذلت در برابر نظام سلطه نشان می‌دهند. امروزه مهم‌ترین تنش در دنیای اسلام از جمله ایران، نه بین اسلام و غرب، سنت و تجدد، و یا انقلاب و ضدانقلاب است، بلکه برخورد جبهه‌ی امید با صفِ ناامیدی است. ادامه 

در اولین نشست اندیشه‌ورزی «مباحثات» با حضور دکتر عبدالوهاب فراتی بررسی شد:

اگر روحانیت شیعه انتقال حق از حوزه خصوصی به حوزه عمومی را نپذیرد و دولت را محصور اراده افراد و یک قرارداد مدنی بین آن‌ها و فقیهِ حاکم نداند، اساساً راهی به‌سمت دولت مدرن باز نمی‌کند و اتفاقاً مشکل اولیه روحانیت شیعه این است که حوزه مشترکات را حوزه حقوق افراد نمی‌داند و به همین دلیل نوبت به عناصر یا ارکان دولت در تحلیل‌های فقهی نمی‌رسد. ادامه 

در گروه مطالعاتی جامعه‌شناسی تشیع بررسی شد:

دکتر سارا شریعتی: نمی‌توان به آسانی درباره تشیع قبل و بعد از انقلاب صحبت کرد. قبل از انقلاب، تأکید بر مواضعی که الآن شما دارید، به ضررتان بود؛ ولی امروز به نفع شماست و این، همان تغییر جامعه‌شناسی و مهم است؛ یعنی بحث صرفاً دینی نیست. در ثروت و سیاست، منافع و مواضع مطرح است؛ در حالی‌که ما باید در کار علمی، نهایت تلاشمان را بکنیم که به این مسائل آلوده نشویم. ادامه 

حوزه علمیه قم و فلسفه (۲)؛ آیت‌الله سید محمد غروی در گفت‌وگو با مباحثات:

ایشان بر این مسأله تأکید داشتند که پاتوق رشد فلسفه، باید حوزه باشد. در راستای همین دغدغه هم بوده که مجمع عالی حکمت اسلامی شکل گرفته و زیر نظر سه نفر از بزرگان حوزه ـ یعنی آیت‌الله‌العظمی سبحانی، آیت‌الله‌العظمی جوادی و آیت‌الله مصباح یزدی ـ فعالیت می‌کند. ادامه 

به بهانه‌ کم‌توجهی به تأکید رهبر انقلاب بر ضرورت پرداختن به علوم عقلی در حوزه

یادداشت وارده

چنان‌چه دیدگاه رهبر انقلاب درباره ضرورت پرداختن به فلسفه و علوم عقلی در کنار نظرات طیف سنتی حوزه که مخالف این علوم هستند و همیشه آن را تحقیر و تخطئه می‌کنند به جامعه علمی عرضه شود، نخبگان حوزوی و دانشگاهی حتی آنانی که موضع سیاسی در قبال نظام دارند به خوبی تفاوت سطح نگاه متعالی رهبری با سایرین را متوجه می‌شوند. ادامه 

سید علی‌رضا حسینی شیرازی مؤلف کتاب «اعتبارسنجی احادیث شیعه» در گفت‌گو با مباحثات:

ذهن‌ها را این‌گونه جهت داده‌ایم که ما چهار نوع حدیث بیش‌تر نداریم و یک نوع آن که حدیث ضعیف است هیچ‌گاه به درد نمی‌‌خورد؛ در حالی که هویت هر دانشی وابسته به چهار چیز است: یکی موضوعش، دیگری مسائلش، سوم پاسخ‌هایش و چهارم مبانی. ادامه 

روند کنونی کاملاً خارج از هنجارهای حاکم بر حوزه است؛ «تهدید به افشا» و «بهره‌گیری از روش‌های مرسوم ژورنالیستی برای فشار به طرف مقابل» نه‌تنها در حوزه هیچ تأثیر مثبتی ندارد، بلکه می‌تواند نتایج عکسی را هم نشان دهد. عجیب است که پیشگامان این اعتراض از مسأله‌ی کاملاً بدیهی هنجارهای حوزوی بی‌اطلاع هستند. ادامه 

مصائب تصحیح متون و شرح‌‌حال‌نویسی در گفت‌وگو با استاد رضا مختاری

درباره‌ی میراث فقهی غنا و موسیقی آیت‌الله خرازی فرمودند که این کتاب پنجاه درصد کار فقیه را انجام داده است. آیت‌الله جوادی نیز آن را سر درس می‌بردند و از روی کتاب می‌خواندند که خودش برای ما تشویق بود. بعدها مقام معظم رهبری هم در درس خارجشان در بحث غنا و موسیقی، تمام احادیث را از روی این کتاب خواندند و از آن تجلیل کردند. ادامه 

مدیر حوزه‌های علمیه و رئیس جامعة‌المصطفی:

گرچه جامعةالمصطفی در رشته‌سازی، در جهان اسلام بین مراکز فرهنگی واقعاً پیشرو است؛ ولی باز هم معتقدم  خلأ زیادی در ایجاد رشته‌هایی همچون فقه و اصول با رویکرد فرهنگ‌شناسی هستیم. در فقه نیازمند فرهنگ‌شناسی هستیم و فقها باید به فقه فرهنگی بیش‌تر توجه کنند و یکی از ابواب فقه را به فرهنگ و فقه فرهنگی اختصاص دهند. ادامه