مباحثات

رسانه فکری تحلیلی حوزه و روحانیت
به مناسبت ۲۴ آبان سالروز درگذشت علامه طباطبایی (ره)

علامه طباطبایی قدم در طریقت عقلانیت دینی گذاشته بود. معتقد بود که هدایتِ اسلام بر اساس علم و معرفت است، نه تقلید مقلدانه و کورکورانه. وی در تفسیر المیزان، صراحتاً از عقل و علم انسانی به دفاع پرداخت و عنوان کرد که: دین خدا می‌­خواهد تا جایی که افراد بشر ظرفیت و استعداد دارند، علم را در دل‌هایشان متمرکز کند، چون غرض دین، معرفت است و این غرض حاصل نمی‌­شود مگر از راه علم. ادامه 

گزارشی از نشست «زمینه‌های اجتماعی اتفاقات اخیر لبنان»

آنچه در یک ماه اخیر در لبنان رخ داده، حاکی از آن است که گویا دیگر این کشورها، اجماع سابق را ندارند و تصمیماتی برای برهم زدن نقطه‌ی تعادل، اتخاذ شده است و از جمله‌ی موضوعات ذیل این تصمیم، آن است که حزب‌الله از حیطه‌ی قدرت، کنار گذاشته شود و به‌واسطه‌ی آن، نقش جمهوری اسلامی ایران در لبنان، کم‌رنگ شود که جنگ ادامه 

طبیعتا هرفردی می‌تواند برای اثبات سخنان و روش کار خود به وقایع تاریخی و دینی استناد کند و تلاش کند دیدگاه‌های خود را برای جامعه تبیین نماید. اما تکرار اشتباهات کاملا فاحش در این نوع استنادات توسط ریاست محترم جمهور و تاثیر بسیار منفی آن بر سطح جامعه نشان می‌دهد ایشان باید از این روش به شدت اجتناب کنند. ادامه 

نقدی بر نوع استدلال آقای اکبرنژاد پیرامون لباس روحانیت

جدای از ارزش‌گذاری و صحت‌سنجی ادله فقهی ارائه شده در این بحث توسط آقای اکبرنژاد، تلاش دارم چند بعد علمی این استدلال را مورد بررسی و کنکاش قرار دهم تا خوانندگان محترم دید جدیدی نسبت به صحت شکلی استدلال‌های ارائه شده پیدا کنند. بدون در نظر گرفتن مقدمات فقهی بحث، نوع استدلال‌های ارائه شده در این بحث به شدت ضعیف و فاقد وجاهت علمی است که در سه ساحت محتوایی و یک ساحت روشی بدان خواهیم پرداخت. ادامه 

تحوّل خواهی و مبانی علمی و حوزوی آن (۴)

این مطلب از واضحات و بدیهیات است که هر چیزی که اصلش ارزشمندتر و قیمتی‌تر باشد، جنس تقلّبی‌اش هم در بازار بیشتر پیدا می‌شود. اگر تحول که شعاری فطری و مطلوب همگان است به طرز صحیح مدیریت نشود، مدعیان تقلبی خود را در قالب تحول‌خواهان دلسوز جا می‌زنند و چه بسا اصل تحول‌خواهی را هم بدنام کنند. حرکاتی افراطی که بگومگوهای غیر ضرور، اختلافات و کینه‌توزی‌های بی‌اساس، اشتغال ذهن طلاب و هدررفت نیروها تنها بخشی از ثمرات نا مطلوب آن است. ادامه 

هرچند! آنکه این رخت از تن می‌کَنَد، از ناتوانی در ایفای نقش اجتماعی دم می‌زند اما، پیام مخفی این کنش و حتی توجیه و توضیح صریحی که به دنبالش می‌آید، آنست که افرادی در این صنف و لباس، دیگر حاضر نمی‌شوند که بار کمرشکن دفاع از دین سنتی و حاکمیت پر‌چالش مبتنی بر آن را به گُرده‌ی خویش بکشند؛ آنها ترجیح می‌دهند که حتی در فصل شکوفایی طلبگی‌شان هم که شده، عشق و علاقه‌شان به دین و حکومت دینی را نزد خود و در پستوی دل‌شان انباشت نمایند و حیات اجتماعی‌شان را از نو و با هویتی نوین بسازند. ادامه 

با پرونده ویژه «نواندیشی در حوزه »

شماره تابستان سال ۱۳۹۸ فصلنامه مباحثات در ۶ فصل حوزویان و رسالت اجتماعی، تشکیلات حوزوی، بین‌الملل، علم و اجتهاد، تدبیر و سیاست، تاریخ و سیره منتشر شد. بخش نواندیشی در حوزه این شماره، پرونده جدیدی را با عنوان «از روشنفکری … ادامه 

یادداشت شفاهی استاد یوسفی غروی به مناسبت درگذشت علامه سید جعفرمرتضی عاملی

آسید جعفر مرتضی از پیش قراولان طلاب شیعه لبنانی در حوزه قم بودند. به طور ویژه بعد از پیروزی انقلاب، عده زیادی از طلاب لبنانی به حوزه قم سرازیر شدند. آنهایی که پیش‌قراول و پیش‌قدم بودند، زمینه‌ساز دیگران شدند و آنهایی که بعدا وارد حوزه قم شدند، نسبت به پیش‌قدمان و پیش‌قراولان خودشان در حوزه قم چشم امید و توقع داشتند. آقای آسید جعفر مرتضی در این زمینه، یعنی تاسیس مدارس یا مراکز درسی برای این طلاب اقداماتی کردند و اسم آن را «منتدی جبل عامل» جبل عاملیان قرار دادند. ادامه 

تحوّل‌خواهی و مبانی علمی و حوزوی آن (۳)

تا زمانی که هنوز عمده دروس خارج ما مربوط به مسائل فردی و غیر مبتلا به جامعه و نظام است، نظام پژوهش ما ضعیف و موضوع محور است، نظام آموزشی حوزه طولانی و فرسایشی است، علوم انسانی ما ترجمه متون دهه‌های گذشته غرب است و … نمی‌توان حوزه را حوزه‌ای انقلابی و تحوّل‌خواه نامید و از آن توقّع داشت در برابر امواج سهمگین پسا مدرن تمدّن غرب بایستد و دم از تمدّن‌سازی اسلامی بزند. ادامه 

پایان‌نامه‌های حوزوی | سیمین همتی در گفتگو با مباحثات:

آن چیزی که درباره شیرازی‌ها توجه من را به خودش جلب کرده بود، یکی جنس مناسکی بود که به آن پایبند هستند و برای آن تبلیغ می‌کنند. مناسکی که اگر بخواهیم هسته مشترکی در بین آنها پیدا کنیم، از نظر من در آن محور اصلی، بحث «دیگری» و فرایند «دیگری‌سازی» بود. دیگری به معنای غیر خودی که من خودم را در تمایز با او می‌شناسم، تمایزی که در آن سعی می‌کنم برتری خودم را حفظ کنم. من حس می‌کردم که این هسته اصلی این نگاه است. ادامه