مباحثات

رسانه فکری تحلیلی حوزه و روحانیت

مواجهه نامحترمانه با اختلاف‌نظرها بیش از آنکه بیانگر تعصب نسبت به انقلاب و نظام باشد، نمایاننده منطق حاکم بر گفتمان انقلاب در حوزه است. بی‌شک اساتید حوزه نسبت یکسانی با انقلاب و نظام ندارند، اما می‌توانند در رونق فقهی حوزه‌ها مؤثر باشند و در برخی مقاطع نیز در حد ظرفیت خودشان همراهی کنند؛ لکن با نگاه به منطق مخرب برخی رسانه‌ها ترجیح می‌دهند فاصله خود را با آنچه «حوزه انقلابی» و «دغدغه نظام» ادامه 

پرونده نواندیشی در حوزه (۴)

جریان نوگرای متاثر از انقلاب اسلامی طی سالهای آینده نیاز به بازخوانی و بازبینی دال‌های مرکزی خود دارد. اگر روزگاری فلسفه و پرسش‌های کلامی و فلسفی اذهان جوانان را پرکرده و دغدغه این جریان شده بود، امروز مساله کارآمدی فقه و ولایت فقیه یکی از مسائل امروز انقلاب اسلامی می‌باشد. لذا در شرایط فعلی دانش فقه سیاسی یکی از مهمترین دانش‌هایی است که این جریان در تلاش است تا خود را در آن به‌روزرسانی و شبهات مطرح در نسبت با عملکرد نظام اسلامی را از این بستر پاسخ دهی کند. ادامه 

نگاهی جامعه‌شناختی به پاساژسازی اطراف حرم حضرت معصومه(س)

اطراف حرم حضرت معصومه(س) بعد از اجرای طرح‌های توسعه دچار تحولات فراوان شده و تقریبا تمام حرم در محاصره پاساژها و پارکینگ‌ها قرار گرفته است. امروزه هیچ زائری نمی‌تواند به حرم راه یابد و از اتمسفر معنوی حاکم بر حرم بهره‌مند گردد، الا اینکه در رفت و برگشت خود به حرم از انبوه پاساژها و مجموعه‌های فروشگاهی اطراف حرم ادامه 

به بهانه درگذشت تولیت مدرسه حقانی

آیت‌ﷲ شیخ حسین حقانی زنجانی؛ متولی مدرسه حقانی قم و فرزند مؤسس این مدرسه روز سه‌شنبه ۲۵ تیرماه در سن ۸۵ سالگی درگذشت. مرحوم شیخ حسین حقانی، خود نیز از فعالان حوزوی نیم قرن اخیر بود و مقالات متعددی از … ادامه 

به مناسبت بیست و پنجم شوال

در بیست و پنجم شوال سال ۱۳۸۲ق (دوم فروردین ۱۳۴۲ش) مدرسه فیضیه قم کانون پرورش شاگردان مکتب جعفری، مورد تهاجم عمال رژیم پهلوی قرار گرفت؛ حادثه ای که برخلاف انتظار راقمینش، نقطه عطفی شد در مسیر نهضت روحانیون ایران به رهبری امام خمینی(ره) ادامه 

روحانیت و مردم‌سالاری (بخش پایانی)

با وجود چیرگی نگرش منفی نسبت به دموکراسی، روحانیت موضع یک‌سانی نسبت به تمامی شاخص‌های دموکراسی و ترتیب‌های نهادی آن ندارد. شاخص‌ها و ترتیب‌های صوری مانند انتخابات نسبت به شاخص‌های ماهوی مانند حاکمیت قانون، تفکیک قوا، حقوق بشر که به کاهش اقتدار سیاسی روحانیت می‌انجامد، از اقبال بیش‌تری برخوردار می‌باشند. ادامه 

‌پیاده تا کربلا

علما و بزرگان نیز به تأسی از ائمه اطهار (ع)، اهتمام بسیار زیادی به این سنت حسنه داشته‌اند و نقل شده که زیارت کربلا با پای پیاده، تا زمان مرحوم شیخ انصاری (قده) مرسوم بوده و حتی نقل شده است که ایشان طبق نذری که داشته، با پای پیاده به زیارت امام علی بن موسی الرضا (ع) رفته‌اند. و مرحوم آخوند خراسانی (قده) نیز به همراه اصحابشان با پای پیاده به زیارت کربلا مشرف می‌شدند. ادامه 

روحانیت و مردم‌سالاری (بخش سوم)

عدم برداشت انحصارگرایانه از دین و برابری فرصت طرح دریافت‌های متفاوت از آموزه‌های دینی شرط لازم برای حفظ مدنیت نهاد روحانیت است. داوطلبانه‌بودن، هم در مورد عضویت و پیوستن و گسستن از این نهاد و هم در کنش‌های مربوط به سامان‌دهی آن است؛ مثلاً در مورد مرجعیت تقلید ـ که یکی از سلسله مراتب اقتدار در سازمان روحانیت است ـ قدرت سیاسی و دولت هرگز نمی‌توانند مداخله و یا اعمال نفوذ کنند. ادامه 

روحانیت و مردم‌‌سالاری (بخش دوم)

آیا روحانیت مجموعه‌ای از افراد است یا نهادی اجتماعی؟ آیا روحانیان یک صنف‌‌اند که به اعتبار نقش و کارکرد اجتماعی از دیگر اصناف متمایز می‌شوند؟ یا طبقه‌ای اجتماعی‌اند که به اعتبار شیوه‌ی معیشت و پایگاه اجتماعی و جایگاه‌شان در روابط تولیدی از دیگر طبقات متمایز می‌شوند؟ از دیدگاه جامعه‌شناختی، روحانیت گونه‌ای قشربندی اجتماعی است که بر پایه‌ی کارویژه‌هایی مانند تفسیر دین و دفاع از تعالیم آن، اجرای احکام و مراسم دینی، گرفتن و توزیع وجوه شرعی، از دیگر گروه‌های اجتماعی متمایز می‌شود. ادامه 

روحانیت و مردم‌سالاری (بخش اول)

دموکراسی در ذات، مفهومی غیردینی داشته و مؤلفه‌ی اصلی آن حاکمیت مردم بوده و مبتنی بر دو اصل برابری سیاسی و نظارت همگانی است. هم‌چنین در تعابیر گوناگونی که از دموکراسی ارائه شده، هیچ‌کدام حذف یا ستیز با دین و دین‌داری را به‌همراه ندارد. بنابراین غیردینی‌بودنِ مفهوم دموکراسی، به‌معنای ضددینی بودن آن نیست. البته تعابیر اقتدارگرایانه و ایدئولوژیک از دین با دموکراسی ناسازگار است. ادامه