مباحثات

رسانه فکری تحلیلی حوزه و روحانیت

برنامه تلویزیونی «شوکران» با موضوع «عدالت، آگاهی و آزادی در حوزه‌های علمیه» میزبان احمد واعظی رئیس دفتر تبلیغات اسلامی بود. برنامه‌ای که با تهیه‌کنندگی و اجرای پیام فضلی‌نژاد ـ که به روزنامه‌نگار و فعال رسانه‌ای هوشمند و صریح‌گو شهرت دارد ـ به گفت‌وگوهاى چالشى با متفکران و شخصیت‌هاى تراز اول فکرى و فرهنگى کشور می‌پردازد. حضور واعظی در این برنامه، زمینه‌ای شد برای طرح مهمترین سؤالات و مسائل مطرح پیرامون حوزه‌های علمیه و روحانیت. ادامه 

به‌نظر می‌رسد چهار شکاف آموزشی، اقتصادی، سیاسی و اجتماعی در موازات هم قرار گرفته‌ و همدیگر را تقویت می‌کنند. طیف وسیعی از طلبه‌ها تربیت شده‌اند که نه دل خوشی از سیستم آموزشی حوزه دارند، نه وضعیت زندگیشان با علمای رده بالا قابل قیاس است و نه از نظر سیاسی هم‌سلیقه هستند؛ ضمن آن که بیشتر فشارهای اجتماعی بر آنان وارد می‌شود. ادامه 

خرده‌انگاری به نقش و جایگاه بانوان طلبه، تعدد، تشتت و یکپارچه نبودن نقش  بانوان طلبه در حین و پس از تحصیل را به دنبال داشته و باعث شکل‌گیری هویت‌های صنفی چندگانه برای آن‌ها شده است. هویت چندگانه بانوان طلبه سبب شده نتوانند به‌عنوان یک متخصص در یک حرفه‌ی خاص ایفای نقش کنند. ادامه 

سکولار دانستن حوزه، سخن تازه‌ای نیست؛ بیش از بیست و سه سال پیش یکی از تئوریسین‌های نام‌آور جناح موسوم به اصلاحات به صراحت گفته بود که در آینده حوزه‌های علمیه مختص فقه‌العباده خواهند شد و تمام عرصه عمومی دین را حکومت به خود اختصاص خواهد داد. سخنران مورد اشاره این یادداشت، در همان دوران نقدی طولانی بر سخنان آن تئوریسین نوشت. آن تئوریسین، امروز ویلچرنشین شده؛ ولی گویا ناقد آن روز و سخنران امروز، تسلیم مدعای او شده است. ادامه 

در حاشیه‌ٔ تجمع اخیر فیضیه (یادداشت وارده)

به نظر می‌آید عده‌ای از این‌که بدنه طلاب ـ که همیشه در کنار مردم قرار داشتند و مشکلات مردم را مشکلات خود می‌دیدند ـ دولت را نقد می‌کنند نارحت شده‌اند. واقعیت این است که بدنه حوزه همیشه به دنبال پیگیری مشکلات مردم بوده؛ ولی عده‌ای سعی داشته و دارند که حوزه را دور از مردم نشان دهند. ادامه 

به بهانه‌ٔ تجمع اخیر فیضیه (یادداشت وارده)

اگر فضای کشور در حال سکولار شدن است، فقط حوزه را باید مقصر دانست؟ در حالی که یک طرف این معادله، نظام سیاسی و حکومتی است. چرا در ارزیابی عوامل سکولارشدن جامعه، به همان اندازه که حوزه‌های علمیه مورد مؤاخذه و ‌مطالبه قرار می‌گیرند، حکومت و نظام حاکمتی مورد مؤاخذه و‌ مطالبه قرار نمی‌گیرد که خود را از دین جدا نموده است؟ ادامه 

به‌مناسبت انتصاب رئیس جدید سازمان تبلیغات اسلامی

دیروز با پی‎گیری و حکم رهبر انقلاب، مدیریت بزرگ‌ترین نهاد تبلیغی ـ فرهنگی نظام بر دوش جوانی سی‎و‎هفت ساله نهاده شد. با این انتصاب، نظام و انقلاب در عمل نشان داد که فضای کار و مجاهدت در عالی‎ترین سطوح به روی نخبگان انقلابی نسل سوم که مجاهدانه در میدان عمل به وظائف خود مشغولند، گشوده است؛ هرچند تنها بر توان و تلاش خود تکیه کرده باشند و نه بر شهرت و شناخت از قِبل این و آن! ادامه 

یادداشت وارده

با توجه به تغییر شرایط دولت‌ها و افزایش اقتدار و امکانات بازدارندگی و نیز غیر قابل جبران بودن برخی مجازات‌ها مانند اعدام و قطع اعضای بدن و نیز ایجاد حس ترحم نسبت به مجرمین در لحظه اجرای حکم، تبدیل و تغییر این مجازات‌ها به مجازات‌های جایگزین، نه‌تنها خارج از محدوده شرع نیست، بلکه به مقصود شارع که همان ایجاد نظم در جامعه هست نیز نزدیک‌تر است. ادامه 

یادداشتی درباره پدیده طلاب معترض

می‌توان از روحانیان معترض پرسید کدام یک از برنامه‌های فرهنگی کشور زمینه‌ساز وضعیت فعلی فرهنگ کشور است و روحانیان در زمان تصویب و اجرای این قوانین و سیاست‌ها چه نقدی داشته‌اند؟ نویسنده این یادداشت چنین احساس می‌کند که برخی از این اعتراض‌ها تلاشی است برای جدا کردن سهم خود از وضعیت نه‌چندان قابل دفاع فعلی.  لطفاً وقتی بر سر شاخه نشسته‌اید بُن نبرید. ادامه 

یادداشتی از استاد رسول جعفریان

ما یک سره به بزرگانی چون فارابی و ابن سینا می‌نازیم؛ اما نه تنها آثار خوب آن‌ها نتوانست در دوره‌ی بعد از خودشان چارچوب تازه‌ای برای علوم تجربی بگشاید ـ به مانند آن‌چه در قرن پانزدهم و شانزدهم و بعد از آن در غرب پدید آمد ـ بلکه چنان جمود و سکونی بر دانش تجربی ما حاکم شد که تا هزار سال بعد ـ که حالا باشد ـ فقط توانستیم به آن افتخار کنیم و به آن ببالیم. ادامه