بر خلاف صورت‌بندی روحانیت در سال‌های پیش از انقلاب اسلامی به دو گروه منزوی و فعال، امروزه این نهاد دچار تنوع زیادی از درون شده است. دلیل این امر را باید در مواجهه آنان با جزئیات مدنیت سیاسی و نیز حضورشان در ارکان مختلف حکومت دینی جستجو کرد. شناخت این تنوعات برای آنان که تحولات سیاسی و اجتماعی نهاد متولی دین را از نمای نزدیک دنبال می‌کنند، ارزش بسیاری دارد. این اثر بدون اینکه به همه جنبه‌های این بررسی بپردازد، تنها می‌کوشد روایت و موضع روحانیت حوزه علمیه قم در قبال نظم سیاسی و دینی را معرفی و مناقشات کانونی و در حاشیه آنان درباره سرشت و سیرت نظم دینی در سال‌های پیش از ظهور را مورد واکاوی و تحلیل خود قرار دهد. ادامه …
موضوعی‌بودن اختلاف، توجیه‌گر رفتار کسی که تمکین به رأی امام امت نمی‌کرد، نیست؛ بلکه اظهار مخالفت و التزام به مخالفت و اصرار بر مخالفت و تداوم مخالفت و توجیه علنی‌شدن مخالفت، هرچه بیش‌تر و بیش‌تر جرم مخالفت را تشدید می‌کند؛ چون اساساً فرض مسأله آن است که اختلاف موضوعی است و منصب امامت پایه‌ریزی شده برای رفع تنازع و اختلاف و تمکین به رأی واحدی که حاکم و قاضی در موارد اختلاف صادر می‌کنند. ادامه …
موسویان: امام خمینی(ره) نگاهشان در مسائل اجتماعی این بود که باید به عموم جامعه نگاه کرد؛ نه به خواص؛ ملاک ما عموم جامعه است؛ مرحوم نایینی هم می‌گوید: «وَشاورهم» یعنی با همه‌ی مردم و این هیچ قیدی ندارد/رهدار: بقیه هم گفته‌‌اند ادامه‌ی «وَشاورهم»، «فَاذا عزَمتَ» است؛ نگفته است «فَاذا عزمتُم»؛ گفته مشورت کن؛ یعنی هیچ الزامی به نتیجه‌ی مشورتی که آقایان می‌دهند نیست. ادامه …
موسویان: امام خمینی می‌فرمایند: «حکومتی که مبتنی بر رأی مردم نباشد، مشروعیت ندارد. فرض کنیم شاه خیلی فرد صادقی است؛ خیلی هم خدمتگزار است؛ حالا اگر مردم یک خدمتگزار را نخواستند باید چه‌کار کنند؟/رهدار: خواندن تکه‌ای از متن، از نگاه روشی غلط است؛ همان امام می‌گوید: اگر شما نمایندگان قاطبه‌ی ملت روزی در برابر اسلام بایستید، این پیرمرد که می‌بینید یک‌تنه در برابر شما خواهد ایستاد. ادامه …
کتاب اشکالات بسیاری دارد؛ طوری که حتی نمی‌توان آن را در حد یک کتاب متوسط ارزیابی کرد. ارتباط سیاسی مرجعیت با انگلستان و سیاست‌های آن را نمی‌توان صرفاً به‌صورت ادعا مطرح کرد؛ چنین اتهام سنگینی نیاز به سند و مدرک محکم دارد که در این کتاب چنین مدرکی ارائه نشده است. ادامه …
همان‌‌طور که روزگاری دين مهم‌ترين مسأله‌ی مدرنيته بوده است، مدرنيته نيز مهم‌ترين مسأله‌ی اديان در اين روزگار است. وضعیت هژمونیک مدرنیته، دین را به واکنش و پاسخ‌گویی وادار کرده است. پيش‌فرض ما در سراسر بحث‌های «دين در زمانه و زمينه‌ی مدرن» اين است که دين در حال بازيگری در زمين ديگری است و هنوز به موضعی ايجابی و بستر همراه برای آشکاركردن ظرفيت‌های وجودی خويش نايل نيامده است. ادامه …
یکی از دلایلی که خروجی این کار مناسب نیست این است که برداشت درستی از اخلاق اسلامی نشده است؛ اخلاق اسلامی در آثار مختلف پراکنده است. بسیاری از مباحث اخلاق اسلامی در کتب کلامی ماست که در این اصطلاح‌نامه به آن پرداخته نشده است. به اخلاق فلسفی هم در این اثر توجه نشده است. به همین علت است که مثلاً در منابع این کتاب نامی از ابن سینا نیست؛ در صورتی که آثار ابن سینا در اخلاق بسیار مهم است. ادامه …
یکی از کاستی‌های مباحث این است که درباره‌ی برخی گزاره‌های دانش حدیث و رجال که امروزه مورد نقادی بیش‌تر قرار گرفته و دیدگاه‌های جدیدی در مورد آن‌ها مطرح شده است، در همان فضای سنتی و رایج گذشته، بحث و نقد شده است؛ مثلاً درباره‌ی بحث غلو، توجهی به برخی گفتارها درباره‌ی غلو سیاسی یا تکامل معرفتی تشیع – فارغ از صحت یا عدم صحت این گزاره‌ها – نشده است . ادامه …
اصل اول در انتخابات حضور حداکثری مردم است. از منظر جامعه‌شناسی معمولاً آن‌ها که عاقل‌ترند و فهم بالایی دارند در سرنوشت خود مشارکت می‌کنند؛ حتی اگر معتقد باشند که حداقل امتیاز را کسب می‌کنند؛ اما انسان‌های منزوی قهر می‌کنند و مشارکتی در انتخابات ندارند. حضور در انتخابات نشانه پذیرش نظام و زنده بودن جامعه است؛ بنابراین باید برای مشارکت حداکثری مردم در عرصه انتخابات، تدبیری جدی اندیشید. ادامه …
وفاق و همدلی در چشم‌‌انداز و دانش‌‌های مختلف مورد عنایت قرار گرفته است؛ اما در منطق و ادبیات قرآنی، ذیل مفاهیم مهمی چون امت واحده، اخوت، وحدت، مرابطه، مصابره و سلم بیان شده است. برآیند آیات قرآن نشان می‌دهد که این بحث از اساسی‌‌ترین مباحث مورد نظر قرآن کریم است و ظرفیت‌های زیادی برای ثبات جامعه و استمرار حرکت آن دارد. ادامه …
آپارات
اینستاگرام
توییتر
تلگرام
ایتا