ایجاد «نظم اجتماعی» و «وحدت رویه در عملکرد اشخاص حقیقی و حقوقی» دو هدف مهم در وضع قانون است. ناظر به این دو کارویژه چه فتوایی میتواند معیار قانونگذاری قرار گیرد؟ به دلیل اختلاف فتوا در میان فقها و نیز بنابر سیره عقلا – حداقل در امور اجتماعی – رأی «شورای فقها» برای سامان جامعه اسلامی اقرب به واقع است تا رأی «یک فقیه»؛ حتی اگر آن فقیه اعلم باشد. ادامه …
اگر شورای نگهبان بخواهد در مورد مطابقت و عدم مطابقت قوانین با شرع اظهار نظر کند، از دو حیث باید مورد توجه باشد: یکی وظیفه خود شورای نگهبان از حیث اینکه احد المکلفین است و بر او افتا جایز نیست. دیگر اینکه اظهارنظرش تنها ناظر به حل مشکل خودش نباشد؛ بلکه ناظر به حل مشکل آنهایی که قانون میخواهد در حقشان اجرا شود هم باشد. ادامه …
سید مرتضی ویژگیها و امتیازات مهم و منحصربهفردی دارد؛ از جمله شرافت خاندان، ریاست عامهی شیعیان، جامعیت علمی، مقبولیت میان شیعه و سنی، آزادی کلام و ابتکار در تألیفات و مباحث علمی. سید بحرالعلوم دربارهی او میگوید: «… ذوالمجدین و صاحب الفخرین و ریاستین؛ و المروج لدین جده سید الثقلین فی المئة الرابعه… سید العلما الأمة و أفضل الناس جمع من العلوم ما لا یجمع أحد». آنوقت شخصیتی بهاین عظمت هنگام وفات فرمود: «اگر من به لحاظ تقوی فقیر هستم… ادامه …
یکی از چالشهای هرمنوتیک فلسفی بهمعنای خاص (رهاورد نظری هایدگر و گادامر دربارهی «فهم» و شرایط وجودی حصول آن) با علم اصول این است که فرایند فهم و تفسیر متن از نظر عالمان اصولی، فرایند «کشف معنا» و درک «مراد جدّی مؤلف» است؛ حال آنکه از منظر هرمنوتیک فلسفی، معنای متن در فرایند تفسیر و قرائت متن، ظهور پیدا میکند. ادامه …
برای آنکه تصور درستی از نسبت میان روحانیت و امر سیاسی پیدا کنیم، باید از همان دورهای آغاز کنیم که مردم بهجای واژه «روحانی»، با «عالم» و «ملا» و «آخوند» سر و کار داشتند. در یک و نیم قرن گذشته، روحانیت شیعه بوده است که سردمدار بسیاری از حرکتهای سیاسی، جنبشهای اجتماعی و انقلابها و اعتراضها در کشور ما بوده است. بدون شناخت روحانیت و رفتارهای سیاسی آن نمیتوان به تحلیلی واقعبینانه درباره تاریخ سیاسی و اجتماعی و حتی فکری معاصر کشورمان دست یافت. ادامه …
وقتي که از گفتوگو صحبت میکنيم، روشنفکران اين طوري برداشت میکنند که آن را در مقابل جنگ مطرح ميکنيم. ما به دو دلیل وارد گفتوگو ميشويم: اول اينکه ما خواهان جنگ نيستيم؛ بلکه طرفدار وحدت بين دو طرف هستيم. دوم اینکه هرکاري بايد نتيجه داشته باشد و بايد اين گفتوگوها را به نتيجه مطلوب برسانيم. اما شرط اساسي اين گفتوگوها، شکست تکفيريها در جنگ نظامي است؛ تا آنها را شکست ندهيم گفتوگو امکانپذير نخواهد بود. ادامه …
امام حسین(ع) بهدنبال جایی بود تا بتواند زنده بماند و بدون فشار حکومت برای بیعت با خلیفهی ناصالح، از موضع برتر خود بهعنوان نوه پیامبر و محترمترین چهره جهان اسلام به رسالتهای اصلی خود یعنی اصلاح امت، امر به معروف و نهی از منکر و عمل به سیره نبوی(ص) بپردازد. ادامه …
سخنرانی استاد علیدوست در آیین نکوداشت آیت الله حاج شیخ عبدالکریم حائری یزدی، موسس حوزه علمیه قم، که با هدف بررسی روششناسی فقاهتی آن فقیه و مرجع شیعی برگزار شده بود تقدیم میگردد ادامه …
ماهى كه سيد شهور است و سيد كتب يعنى قرآن در آن نازل گشته و سيد اوليا يعنى علي مرتضى (ع) در سيد ليالى كه شب قدر است به وسيلهی سيد مرگ كه شهادت است به سيد رسولان حضرت محمد مصطفى(ص) و سيده زنان عالم حضرت صديقه طاهره فاطمه زهرا(س) میپيوندد. ادامه …
آن چیزی که باعث اشتباه عدهای میشد، این بود که تصور میکردند کتاب دینی مقدس است، حال آنکه دین کتابی مقدس دارد، اما کتابهای دینی مقدس نیست. هیچ کتابی و هیچ شخصیتی فراتر از نقد نمیتواند بنشیند. کلّ بنی آدم خطّاء. همه ما خطاکاریم. همه ما جائزالخطائیم، یا به گفته یک نفر، واجبالخطا هستیم، یا سراپا خطا هستیم. لذا باید چراغ نقد روشن باشد. این چراغ را در حوزه کتاب و اطلاعرسانی، مجله آینه پژوهش منتشر کرد و بحمدالله ۲۵ سال گذشته و امیدوارم ۲۵ سال دیگر هم بگذرد. ادامه …