مباحثات

رسانه فکری تحلیلی حوزه و روحانیت

احمد نجمی

احمد نجمی
متولد ۱۳۵۸ | طلبه حوزه علمیه قم | سابقه‌ی سردبیری خبرگزاری رسا، عضو دو دوره هیات مدیره انجمن قلم حوزه | همکاری رسانه‌ای با جامعه مدرسین حوزه علمیه قم و بعثه مقام معظم رهبری | پژوهشگر تاریخ معاصر، حوزه و روحانیت | مدیر پروژه تاریخ شفاهی حج | مدیرمسئول سایت مباحثات
در حاشیه فعالیت‌های اخیر مؤسسه «فقاهت و تمدن‌سازی اسلامی»

اگر قرار باشد تغییر و تحولی در حوزه – با توجه به هنجارهای خاص آن – صورت گیرد، باید فقط (تأکید می‌شود فقط) از طریق گفت‌وگو و مُجاب‌ساختن بزرگان آن، یعنی مراجع عظام و اساتید سطوح عالی انجام پذیرد. حوزه مانند دانشگاه نیست که درخواست‌های صنفی از طریق «تجمعات سلف‌سرویسی» به نتیجه برسد؛ بلکه ساختاری کاملاً سنتی و حساب‌شده دارد و سلسله‌مراتب آن باید به دقت رعایت گردد. ادامه 

در گفت‌وگو با حجت‌الاسلام والمسلمین معراجی مطرح شد:

همراهی کامل مراجع تقلید در عدم اعزام بعثه در حج امسال

در سیاست‌های کلان، مراجع عظام تقلید همراهی با نظام و مسائل اصلی نظام را نصب‌العین قرار می‌دهند؛ هرچند ممکن است از نظر فکری و سلیقه‌ای اختلاف داشته باشند. در مورد حج امسال نیز هنگامی که نظر نهایی نظام مشخص شد و بعثه‌ی رهبری گفت که ما امسال در حج حضور نداریم، همه‌ی آقایان مراجع به‌راحتی از این تصمیم استقبال کردند.
ادامه 

به بهانه تودیع و معارفه مدیر حوزه‌های علمیه

درایت و نقش‌آفرینی تحسین‌برانگیز آیت‌الله حسینی بوشهری باعث شد مراجع معظم تقلید با اعتماد به وی در مدیریت حوزه سهیم باشند. حسینی بوشهری به‌خوبی می‌دانست حساسیت مراجع در چه زمینه‌ای است و چگونه می‌تواند در تصمیمات کلان مدیریتی، هم نظر بزرگان را تأمین کند و هم در مسیر پیشرفت برنامه‌های حوزوی باشد. ادامه 

در آستانه انتخاب اعضای دور جدید

حوزه‌ علمیه پیش از انقلاب ساختاری کاملاً سنتی و به‌دور از هرگونه سازوکارهای اداری منظم داشت. پس از انقلاب براساس اقتضائات و نیازهای روز، مسأله نظام‌مند شدن ساختار حوزه‌ علمیه مطرح شد. از سوی دیگر بررسی وضعیت فعلی حوزه نشان می‌دهد دغدغه تأکید بر مبانی سنتی در حوزه بی‌راه نبوده و هرچه میگذرد، افت تحصیلی طلاب بیش‌تر مورد توجه مراجع و حتی مدیران حوزوی قرار می‌گیرد. اما طرفداران هردورویکرد اتفاق نظر دارند که نظام‌مند شدن حوزه باید براساس هنجارها و نیازهای خود حوزه صورت گیرد و نه تقلید از الگوهای بیرونی مانند دانشگاه. ادامه 

در گفت‌وگوی اختصاصی با حجت‌الاسلام والمسلمین نظری شاهرودی:

بانک‌ها گاهی در اجرای بخشنامه‌ها مشکل دارند؛ اما نمی‌شود گفت که هرچه هست رباست؛ آن‌ها عقود شرعی دارند. همچنین بانک‌های خصوصی تاحدی قدرت عملشان در تعیین نرخ و بعضی مسائل دیگر نسبت به بانک‌های دولتی بیش‌تر است؛ پس نمی‌توان به‌‌طور کلی همه بانک‌ها و حتی همه قراردادهای یک بانک را حرام دانست. ادامه 

در گفت‌وگو با حجت‌الاسلام سیدهادی صالحی مطرح شد:

یکی از دلایل رشد اقبال به احمدالحسن، خوف علاقه‌مندان به امام زمان از ایجاد نظامی در عرض مهدویت است. نوک پیکان حملات احمدالحسن ابتدا به‌طرف مراجع و سپس ولی فقیه است. استدلال او هم این است که مراجع تقلید که کلاً فلسفه وجودی‌شان به‌خاطر غیبت امام زمان است، الان دیگر خود را قدرتی هم‌عرض امام زمان می‌دانند. ما باید اصل ولایت فقیه و جایگاه مراجع را با استناد به بیانات خود رهبری و مراجع به‌درستی معرفی کنیم.باید محور تبلیغات ما اثبات این باشد که این جایگاه، هیچ شأنی در مقابل اصل مهدویت ندارد؛ چه برسد به جایگاهی هم‌عرض و موازی آن. ادامه 

به بهانه‌ سالگرد تأسیس حوزه‌ علمیه‌ی قم

از تأکیدات آیت‌الله حائری این بود که اداره حوزه باید زیر نظر یک نفر باشد و دیگران در هر مقام علمی، به او یاری برسانند؛ رمز توفیق وی نیز در اداره حوزه، همین بود. البته علمای بزرگ هم بسیار با او هماهنگ بودند و به مدیریت و تدبیرهای او، خالصانه گردن نهادند/سال ورود آیت‌الله حائری به قم مصادف بود با به سلطنت رسیدن رضاشاه؛ مسأله‌ای که موجبات مقابله شدید نهاد حوزه (مرکز رهبری دینی) و نهاد دولت (مرکز قدرت و تصمیم‌گیری اجرایی) را فراهم ساخت. ادامه 

حوزه علمیه و خبرگان (۳)

در سال‌های اخیر تشکل‌هایی در حوزه علمیه و در سطوح اساتید معظم تشکیل شده است که رویکرد جدید و قابل تحسینی در انسجام بیش‌تر اساتید داشته‌اند. از این تشکل‌ها نیز انتظار می‌رود به‌صورت جدی وارد عرصه انتخابات مجلس خبرگان شوند تا هم دین خود را به انقلاب اسلامی ادا کنند و هم خط بطلانی بکشند بر تئوری جدایی حوزه از نظام یا همان «حوزه سکولار». ادامه 

علامه سیدجعفر مرتضی عاملی در گفت‌وگوی اختصاصی با مباحثات:

حوزه قم از زمان شیخ عبدالکریم حایری قوام گرفت. زمانی که این حوزه شکل می‌گرفت بیش‌تر توجه بزرگان آن به نیازهای جامعه بود. بزرگان حوزه دقت داشتند که چه مسایل و مشکلاتی در جامعه است و به تناسب آن دروس و فعالیت‌های علمی حوزه شکل می‌گرفت. به‌نظر بنده حوزه قم می‌تواند به کمک حوزه نجف بیاید تا انشاء الله این حوزه‌ی کهن و با سابقه بتواند جایگاه گذشته خود را بیابد. ادامه 

حوزه علمیه و خبرگان (۲)

تفکیک بررسی صلاحیت علمی کاندیداهای خبرگان از سایر شرایط نمایندگی از جمله صلاحیت سیاسی اقدامی بود که اگرچه دیرهنگام اما باعث برطرف شدن بسیاری از شبهات و ایرادات در خصوص بررسی شرایط کاندیداهای خبرگان می‌شود. ادامه