این تحقیق درصد است با گزینش روایات عرصه سیاست از کتاب غرر الحکم و با دستهبندی و ایجاد نظام منطقی برای این روایات، نظامی از روایات تخصّصی گستره سیاست را به محققان، سیاستمداران، کارگزاران و حاکمان اسلامی ارائه نماید. ادامه …
پنجمین مقاله این نشریه به تعامل با سلطان جور در اندیشه شیخ مفید اختصاص یافته است که نویسندگان آن معتقدند: فقهاى شیعه در طول تاریخ فقه، نسبت به حکم همکارى با حاکمان – بهویژه حاکمان جور رأى واحدى نداشتهاند. تا پیش از شیخ مفید، حرمت این همکارى، مورد اتفاق فقهاى شناختهشده شیعه بوده است؛ اما وى در این رأى تجدید نظر کرد. ادامه …
جایگاه ابنسینا در فلسفه سیاسی اسلامی، تأسیسی نیست؛ بلکه میتوان این نظر را تقویت و بر آن تکیه کرد که وی فلسفه سیاسی اسلامی را که فارابی آن را بنیانگذاری کرد، توسعه و تکامل بخشید؛ بنابراین، نقش ابنسینا در هرم فلسفه اسلامی، نقش توسعهدهندگی و تکاملبخشی این نوع فلسفه بوده است. ادامه …
نرخ شیوع و فراوانی پدیده «ضعف اخلاقی» در میان عموم مردم که عمدتاً نه بهلحاظ رفتاری بزهکارند و نه بهلحاظ نظری طرفدار «شرارت اخلاقی»، تأملبرانگیز است و آنگاه که با فراوانی و تنوع مصادیق شیوع ضعف اخلاقی در میان گروههای مرجع مواجه میشویم که هریک در سطحی اسوههای رفتاری و الگوهای نقش بهشمار میروند، تأمل و درنگ، رنگ بهت و حیرت میگیرد؛ بهراستی چگونه قاضی و پلیس، خود بزهکار میشوند؟ چرا مردمان با وجود اذعان به درستی عمل اخلاقی یا نادرستی و بدی فلانعمل غیراخلاقی، از عمل طبق قضاوت و تشخیص خود سر باز میزنند؟ ادامه …
حجتالاسلام والمسلمین عیسیزاده (دبیر علمی) مرکز فرهنگ و معارف قرآن بهعنوان بزرگترین مرکز قرآنپژوهی کشور، یکی از رسالتهای مهم خویش را دفاع از حریم قرآن و پاسخگویی به شبهات علوم و معارف قرآنی میداند؛ بر همین اساس، تاکنون به پنجاه … ادامه …
نظریهپردازی متناندیش، ویژگی و مشخصۀ اساسی متکلمان امامیه در مدرسه کلامی کوفه است. این اصطلاح نشاندهندۀ رفتارِ کلامیِ دستهای از متکلمان کوفه است تا کاربست و جایگاه متن مقدّس را در تبیینگری اعتقادات به تصویر بکشد. نظریهپردازی متناندیش، زباندارکردن و تبیینِ عقلانی باورهای دینی در پرتو آیات و احادیث است که بیشتر با ادبیاتی نوین و مفاهیمی تازه به انجام میرسد. ادامه …
پژوهشگران علم اخلاق اسلامی لازم است برای استخراج احکام اخلاقی از منابع دین (قرآن و روایات) ضوابط و قواعد روشنی در اختیار داشته باشند. این قواعد و ضوابط که عناصر مشترک فرایند استنباط خواهند بود، لازم است در دانشی بهنام اصول فقهالاخلاق یا قواعد تفقه اخلاقی، منقح شده باشند. بیشک بخشهایی از علم اصول فقه موجود را میتوان در این فرایند بهکار گرفت. اما قواعد خاصی نیز وجود دارد که اختصاصاً در استنباط گزاره اخلاقی کاربرد دارد و در اصول فقه موجود دغدغه آن وجود
نداشته است. ادامه …
تدوین نقشه راه پیشرفت و تعالی امت اسلامی، از اصلیترین نیازهای جهان اسلام است؛ راهکاری که بتواند راهبردها و جهتگیری جهان اسلام را در آوردگاه مدعیان جهانی وجریانهای فراملیتی تبیین ومشخص نماید و نیز امواج بیداری اسلامی را هدایت و به آن سمت وسو بخشد. اندیشه و باورداشت «مهدویت» با ویژگیهای خاصش – خصوصاً بحث حکومت جهانی و نیز مقبولیت مقوله مهدویت در میان همه مسلمانان – ظرفیت لازم برای چنین امر اساسی و مهمی را دارد. ادامه …
اگرچه نظریه معنویت با رویکرد به نقش دین اتخاذ میشود، اما متمایز با آن تعریف میشود و چون معنویت مورد نظر، همراه با عقلانیت تلقی شده و عقلانیت مغایر با دین تعریف شده، معنویت نیز در تقابل و تضاد با دین سنتی دانسته شده است؛ بنابراین نظریه مذکور بر آن است که انسان برای حل مشکل اساسی خود و دستیابی به زندگی اصیل و آرمانی باید به معنویت فارغ از دین روی آورد. ادامه …
در یکی از مقالات با عنوان «سبک زندگی معصومان»، نویسنده سعی میکند نشان دهد که ائمه(ع) روزگار خود را به گوشهنشینى و عبادت سپرى نمىکردند؛ بلکه کار کردن را عبادت مىدانستند. از گزارشهاى تاریخى استفاده مىشود که معصومان در تولید ثروت پیشگام بودهاند. درآمد آنان از راه کارگرى، دامدارى، کشاورزى، تجارت و گاه بیتالمال بوده است. همچنین آنها درآمد خود را صرفاً برای خانواده هزینه نمیکردند؛ بلکه از آن برای رفع نیاز نیازمندان، اصلاح بین شیعیان، آزادى بردگان و مقولهی وقف نیز استفاده میکردند. ادامه …