حادثه عاشورا و بازنمایی آن در قالب مراسم و شعائر سوگواری بر امام حسین(ع) در شهرها و نواحی شیعی بود که بسیاری از غربیان را برای نخستینبار در مواجهه مستقیم با نمادهای شیعی قرار میداد. غربیان پس از آشنایی با این حادثه عملاً به تفاوتهای بنیادین شیعه و اهل سنت پی بردند و عاشورا را به مثابه نقطه عزیمت توجه خویش به مطالعات شیعی قرار دادند. غربیها نشان دادند، عاشوار در هند یک چیز است، در ایران یک چیز است و در عراق چیز دیگری است. ادامه …
به همان مقدار که نوشته خوب، تأثیر مثبت در جامعه دارد، نوشته بد نیز مخرب است. کتاب خوب را باید برای آن رونمایی گذاشت و تبلیغ کرد تا مطرح شود و مؤلف نیز احساس کند از او قدردانی میشود. پیشتر بنده معتقد بودم دفتر تبلیغات بیشتر کارهای تبلیغی انجام دهد؛ اما امروز مشاهده این حجم آثار پژوهشی – که بسیار ارزشمند نیز هست – نگاه ما را عوض کرد. ادامه …
برخی مباحث علمی در قالب فصلنامههای علمی پژوهشی نمیگنجند؛ بسیاری از حرفها، حالت ایده یا تلنگر دارند و میخواهند افق نویی بازکنند؛ این حرف ها ممکن است مستند علمی در حد استاندارد مقالات علمی پژوهشی نداشته باشند؛ اما وقتی میخواهیم این بحثها و گفتوگوها را ارائه کنیم، میگویند مستند علمی ندارد و چارچوب رعایت نشده است. ادامه …
از آنجا که انتخابات بهمعنی امروزی در صدر اسلام و زمان معصومان وجود نداشته است، تنها میتوان از طریق ادله و به روش اجتهاد به مشروعیت یا عدم مشروعیت انتخابات به شکل امروزی پی برد. بر این اساس لازم است مواردی که در عصر معصومان مشارکت سیاسی مردم محسوب میشد و آن حضرات بر آنها صحه گذاشتهاند را بررسی و اصول و قواعد مربوط به آنها را کشف کنیم. ادامه …
محور دیگری که میتوان بهعنوان آسیب مکتب شیخ انصاری ذکر کرد، توسعه مباحث زائد است. ملاک در زائد و غیرزائد بودن، تعریف خود علم است. در تعریف علم اصول میگویند: «علم يبحث فيه عن قواعد تقع نتيجتها في طريق استنباط الحكم الشرعيّ»؛ بنابراین هر بحثی که نتیجهی آن استنباط حکم شرعی نباشد، لغو و زائد است. ادامه …
اگر اکمال دین به غدیر و تحقق جامع دین هم به تحقق تمدنی آن است، چگونه با غدیری که در آن اختلافات بنیادین وجود دارد، میتوان امت اسلامی را خلق کرد و انسجام اجتماعی را در مقیاس تمدنی بهوجود آورد؟/تبیین مسأله ولایت بهمعنای امامت و زعامت سیاسی میتواند بستر مناسبی برای شکلگیری اتحاد اسلامی و حتی اخوت انسانی باشد. ادامه …
کتاب «ارزیابی اخبار قضاوتهای امیرالمؤمنین علی (ع)» به قلم مصطفی صادقی (کاشانی)، توسط پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامیِ دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم، پژوهشکده تاریخ و سیره اهل بیت (ع) منتشر گردیده است. ادامه …
در گذشته تصور میشد کشتی نوح قایقي بزرگ بوده است؛ امّا با اکتشافات اخير مشخّص شد این کشتی بسیار بزرگتر و به اندازه ناوهای هواپیمابر امروزی بوده است. کشف این حقایق به فهم و تفسیر قرآن کمک شایانی میکند و میتواند جانشین بسیاری از اسرائیلیات شود. ادامه …
رضا عیسینیا در بخشی از کتاب چنین مینویسد: شهروند جمهوری اسلامی بر پایه اصول و قواعد فقهی نمیتواند مانند شهروند مصطلح رفتار کند؛ چون قاعده تعظیم شعائر اسلامی به شهروندان در جمهوری اسلامی اجازه نمیدهد همانند شهروند مصطلح آزاد باشند و در ملأ عام دست به کاری خلاف شعائر اسلامی بزنند. ادامه …
فقه بهعنوان یکی از شاخههای علوم انسانی، در پی این است که میراث فرهنگی را از حیث احکام شرعی مورد مداقه قرار دهد و ابعاد حقوقی آن را از دیدگاه شرع بسنجد. بر اساس فقه موجود که به فقه فردی شهرت یافته، مالکان میراث فرهنگی اختیار تام دارند تا آنگونه که میخواهند، در اموال خویش تصرف کنند؛ میتوانند به تخریب بنایی تاریخی بپردازند و بر جای آن برج بسازند یا اثری کهن را در بازارهای اروپایی و آمریکایی بفروشند. ادامه …