برخلاف چهل حدیث امام خمینی که مذاق عرفانی و فلسفی در آن چیره است، لحن کتاب اربعینیات، فقهی و پژوهشی و کاملاً غیرذوقی است. این ویژگی سبب شده که در تعریف بسیاری از مراحل سیر و سلوک، به‌جای تکلف‌های عارفانه و فیلسوفانه، شاهد آسان‌گیری‌ها و واقع‌بینی‌های فقیهانه باشیم. مرحوم آیت‌الله زنجانی نسبت به همگرایی حکومت پهلوی با غرب و نیز رواج بی‌عدالتی و ظلم در دستگاه حاکمه نیز بیمناک بوده و آن را به‌صورت تلویحی در کتاب خود منعکس کرده است. ادامه …
تامس دیکسون – از استادان تاریخ فلسفه، دین و علم در بریتانیا – در اثر کوتاهش با عنوان «علم و دین؛ مقدمه‌ای کوتاه» می‌نویسد: «درواقع محکومیت گالیله نه به‌سبب تلاش او برای فهم جهان طبیعی از راه مشاهده و استدلال، بلکه بیش‌تر به‌سبب نافرمانی او از کلیسا بود. برآورد غلط گالیله از رابطه‌اش با پاپ اوربانوس هشتم از منظر سیاسی همان‌قدر در سقوط او تأثیر داشت که زیاده‌روی او در تفسیر کتاب مقدس». از منظر دیکسون، گالیله قربانی یک بحران سیاسی و نیز بی‌تدبیری و تندروی خود شده بود و نهاد کلیسا از اساس با مطالعه ریاضیات، اخترشناسی و سایر علوم مخالفتی نداشت. ادامه …
مهندس بازرگان در مقاله‌ای با عنوان «انتظارات مردم از مراجع» از مراجع تقلید خواسته بود که به مسائل اجتماعی و مدرن توجه بیش‌تری نشان دهند و علاوه بر «مرجع» بودن، «ملجأ» و «رهبر سیاسی و اجتماعی» مردم نیز باشند. او معتقد بود دیگر مانند گذشته نیست که بیش‌تر افراد جامعه از مرجعیت انتظار داشته باشند صرفاً درباره‌ی مسائلی مانند طهارت، نماز، روزه و… فتوا بدهد؛ اکنون از مرجعیت انتظار می‌رود در جزئیات مسائل سیاسی جامعه نیز دخالت کند. ادامه …
آقایان بهشتی و اردبیلی جلسات اسلام‌شناسی داشتند و سی عنوان مهم استخراج کرده بودند. به من هم دادند و چیزهایی نوشتم. از جمله این بود که آیا قضایای احکام شرع به تعبیر آقای نائینی حقیقی هستند یا موسمی؟ شکی نیست که برخی قضایای شرعی موسمی هستند و از خود روایات یا تناسب حکم و موضوع می‌شود فهمید که دیگر آن حکم بر این موضوع مترتب نمی‌شود؛ ولی در بقیه موارد، حقیقی هستند. ادامه …
آقا مجتبی تهرانی از نظر علمی واقعاً در حد بالایی بود؛ اما اهل خودنمایی و ایجاد تنش نبود. بعد از انقلاب هم با این‌که به امام معتقد بود، سعی می‌کرد به کار طلبگی و حوزوی اکتفا کند و خود را درگیر مسایل سیاسی و اجرایی نکند و وجهه‌ی مردمی روحانیت را حفظ نماید. فایده‌ی فعالیت‌های احساساتی سیاسی در قیاس با فعالیت‌های طلبگی بسیار کم و هزینه‌اش زیاد است. ادامه …
جمهوری اسلامی وجهه متفاوتی از روحانیون را با تلاش امثال آیت‌الله واعظ طبسی به نمایش گذاشت؛ وجهه‌ای که در عین آثار عمرانی، اقتصادی و مدیریتی بی‌نظیر، حرف و حدیث‌های فراوانی را نیز برای این روحانیون و حتی خانواده و نزدیکان آن‌ها به همراه داشت. از وی به‌عنوان مدیری یاد می‌شد که می‌کوشید جنبه میانه‌روی را در امور سیاسی رعایت کند و از همین رو بین وی و حجة‌الاسلام علم‌الهدی امام جمعه کنونی مشهد تفاوت‌هایی مشاهده می‌شود؛ آیت‌الله طبسی همواره به شخصیتی مدافع آقای هاشمی رفسنجانی شناخته می‌شده است. ادامه …
ایشان برای ایده‌ای که بنده مطرح کردم، نام «نظریه سکونت» را برگزیده‌اند؛ این نام‌گذاری را جامع و مانع نمی‌دانم؛ چون به باور من، هدف حرکت اباعبدالله(ع) فقط سکونت در یک مکان امن نبود؛ امام به‌دنبال جایی امن برای زندگی شرافت‌مندانه و ایفای رسالت اصلی‌شان، یعنی انتقاد از حکومت وقت و اصلاح جامعه بود. ادامه …
ائمه(ع) مسائلی مثل عصمت را در جلسات عمومی مطرح نمی‌کردند. اشخاص هم ملزم نبودند که معتقد به آن باشند. شرایط برای بیان این‌گونه مسائل مساعد نبود. اصحاب ائمه(ع) فقط همین‌قدر می‌دانستند که باید دین خود را از ائمه(ع) اخذ کنند و نه دیگران. این‌گونه امور فقط به برخی از اشخاصی که اصحاب سِرّ بودند ابلاغ می‌شد و آن‌ها هم نباید ابراز می‌کردند. ادامه …
برای آن‌که تصور درستی از نسبت میان روحانیت و امر سیاسی پیدا کنیم، باید از همان دوره‌ای آغاز کنیم که مردم به‌جای واژه «روحانی»، با «عالم» و «ملا» و «آخوند» سر و کار داشتند. در یک و نیم قرن گذشته، روحانیت شیعه بوده است که سردمدار بسیاری از حرکت‌های سیاسی، جنبش‌های اجتماعی و انقلاب‌ها و اعتراض‌ها در کشور ما بوده است. بدون شناخت روحانیت و رفتارهای سیاسی آن نمی‌توان به تحلیلی واقع‌بینانه درباره تاریخ سیاسی و اجتماعی و حتی فکری معاصر کشورمان دست یافت. ادامه …
امام حسین(ع) به‌دنبال جایی بود تا بتواند زنده بماند و بدون فشار حکومت برای بیعت با خلیفه‌ی ناصالح، از موضع برتر خود به‌عنوان نوه پیامبر و محترم‌ترین چهره جهان اسلام به رسالت‌های اصلی خود یعنی اصلاح امت، امر به معروف و نهی از منکر و عمل به سیره نبوی(ص) بپردازد. ادامه …
آپارات
اینستاگرام
توییتر
تلگرام
ایتا