مباحثات

رسانه فکری تحلیلی حوزه و روحانیت

صادق طباطبایی در خانواده‌ای به دنیا آمد که به نیکی بر سیرت روحانیت وقوف داشت. به دلیل جایگاه پدرش در حوزه علمیه قم، روابط عمیق و پیوسته با بیوت مراجع داشت. … او از نزدیک با اموری که در بیوت مراجع می‌گذشت آشنایی یافته بود. زمانی که شریف‌امامی پس از درگذشت آیت الله بروجردی به منزل ایشان رفته و با حضرات شریعتمداری و بهبهانی دیدار می‌کرده، صادق طباطبایی هم حاضر بوده و گفتگوها را از نزدیک می‌شنید. ادامه 

دکتر محمدهادی مفتح: آن زمان هم بحث بر این بود که آیا کار در دست روحانیون باشد یا نه؟ و همه ترس از تکرار مشروطه بود که آن زمان چون کار دست روحانیت نیفتاد و کار را غیر روحانیون در دست گرفتند، نهایتا نتیجه کار به رضاخان ختم شد و نگرانی مشروطه باعث شد که روحانیت کار را رها نکند. این باعث می‌شد که آقایان معتقد شوند که روحانیت نباید از صحنه خارج شود. البته درباره حدود این مسأله بحث بوده، ولی اصل مسأله بین همه آقایان مسلّم بوده است. ادامه 

وضعیت معاصر حوزه علمیه نجف در گفتگو با آیت الله ایروانی؛

آیت الله شیخ محمدباقر ایروانی: مراجع دیگر [حوزه نجف،] موضعی در مخالفت با موضع آقای سیستانی نمی‌گیرند. البته ممکن است انتقادات و اختلافاتی باشد، ولی برای حفظ ظاهر، اختلافات بروز داده نمی‌شود. بنابراین من نمی‌خواهم بگویم که در حوزه نجف همه به یک صورت فکر می‌کنند و افکار همه متحد است، نه! آزادی عقیده وجود دارد. ولی کسی که نظر مخالف دارد، این نظر را ابراز نمی‌کند و تلاش می‌کند تا وحدت کلمه حفظ شود و به همین دلیل اختلاف بروز پیدا نمی‌کند. ادامه 

از دیگر مسائلی که موفقیت جریان تقریب را در ابهام می برد، تحلیل نادرست جریانات فعلی جهان اسلام است. در حالی که همگی بر اقلیت بودن تشیع اذعان دارند، داعیان تقریب با تفکیک اهل سنت به اکثریت میانه‌رو و اقلیت تندرو – که به جریان وهابیت، سلفیت و تکفیری نیز شناخته می‌شوند -، تلاش می‌کنند جامعه هدف را اکثریت میانه‌رو بدانند، هر چند در اصل این تفکیک و حسن هدف‌گذاری بحثی نیست، اما در ورای نظریه‌پردازی، برخورد اهل سنت با شیعه، عملا چنین نیست. ادامه 

نزدیک به ۶۰ سال از اعدام مجتبی نواب صفوی می‌گذرد؛ طلبه‌ای که مشی مبارزاتی پیشه کرده بود. ظن و گمان‌ها در مورد شخصیت او بسیار است. هنوز مشخص نیست که آیا او به فتوای مرجعی فقهی اقدام به حذف مخالفان می‌کرده، یا اینکه خودسرانه اسلحه به کمر می‌بسته و حرکتی انقلابی می‌کرده است. ادامه 

به مناسبت هفته وحدت/ ۱

سید جمال‌الدین اسدآبادی در طول تلاش خود برای تحقق وحدت اسلامی، بیشترین کوشش خود را صرف همگرایی در حاکمان مسلمان کرد. هدف دارالتقریب قاهره که با حمایت آیت الله بروجردی فعالیت می‌کرد، همگرایی و همنشینی عالمان مسلمان بود. مجمع تقریب مذاهب اسلامی اما به درستی توانسته است تلاش برای همگرایی را هم در عالمان دین و هم در میان حاکمان مسلمان دنبال کند. ادامه 

یقینا جامعیت علمی و شخصیتی آیت الله العظمی مکارم شیرازی در برگزاری این اجلاس نقش مهم و بسزایی داشته است. این مرجع تقلید در ۵۰ سال اخیر، علاوه بر تدریس و تربیت هزاران نفر از طلاب، در زمینه انتشار مجلات و کتاب‌های مختلف دینی در حوزه علمیه قم فعالیت قابل توجهی داشته و هم‌اینک توانسته است محور تجمع صدها نفر از علمای اهل سنت و تشیع گردد. ادامه 

کتابی که به توصیه آیت‌الله بروجردی ترجمه شد

آیت الله العظمی صافی کتاب را می‌خواند و در ۱۹ مورد، نظر جرداق را صائب نمی‌بیند. آیت الله صافی اما تاکید می‌کند که این نظرات، مطابق با آیین مسیحت است و از این حیث خرده‌ای بر این نویسنده مسیحی وارد نیست. آیت الله العظمی بروجردی در جلسه‌ای به توصیف این کتاب می‌پردازد و ابراز تمایل می‌کند که این اثر به فارسی هم ترجمه شود. ادامه 

نگاهی به تقریر درس حدیث؛

محوریت بحث در این تقریرات چنانکه از عنوان نیز برمی‌آید، بحث پردامنه اختلاف الحدیث، و همچنین تحلیل و بررسی علل و اسباب پیدایش آن است. مساله‌ای که به اذعان ایشان با چنین عنوان و منهجی تاکنون در کتب اصولی مطرح نشده است. از نگاه ایشان، با شناخت اسباب و منشأهای پیدایش اختلاف میان احادیث است که بررسی و حل اختلاف میان احادیث معنی پیدا می‌کند و ازین روست که در این بحث، از مباحث تعادل و تراجیح چشم می‌پوشد و حتی به بحث اخبار علاجیه نیز چندان توجهی نمی‌کند. ادامه 

ناگفته‌های تأسیس حوزه علمیه قم در گفت‌وگو با آیت‌الله‌العظمی گرامی قمی؛

حاج شیخ برای تقویت حوزه و جلوگیری از لطمه خورد آن از هرگونه درگیری با رضاخان اجتناب می‌کرد. ایشان می‌دانست که رضاخان فرد لجوج و عنودی است. در سفری که رضاخان در پاسخ به سفر ملک فیصل به ایران، به عراق رفته بود با آقایان نائینی و سید ابوالحسن اصفهانی در حرم امیرالمؤمنین (ع) دیدار می‌کند. ادامه