مباحثات

رسانه فکری تحلیلی حوزه و روحانیت

توصیه‌های مرجع عالیقدر شیعه حضرت آیت‌ﷲ‌العظمی سیستانی به مبلغان، در محرم‌الحرام ۱۴۳۸:

بسم ﷲ الرحمن الرحیم

و صلی ﷲ علی محمد و آله الطیبین الطاهرین
(ذَٰلِک وَمَن یعَظِّمْ شَعَائِرَ اللَّهِ فَإِنَّهَا مِن تَقْوَی الْقُلُوبِ)

در آستانه ماه محرم‌الحرام قرار داریم، فرارسیدن این ماه یادآور حرکتی عظیم می‌باشد که با رهبری مصلحان جهان در راستای پیشرفت جوامع بشری و برانگیختن اراده ملت‌ها و ساماندهی اوضاع آنان صورت گرفت، به‌درستی که این حرکت نهضت مبارک حسینی می‌باشد.
یادآوری این نهضت مبارک مسؤولیت بزرگی را بر دوش ما پیروان حضرت ابا عبدﷲ الحسین (علیه السلام) قرار می‌دهد و آن مسؤولیت همان پاسداری از دوام این نهضت و تثبیت آثار و ابعاد آن در جان و دل مردم می‌باشد، و تمام ارادتمندان حضرت سیدالشهدا (علیه السلام) به نوعی از این مسؤولیت مستثنی نیستند چه عالم دینی باشند یا شخصیتی فرهنگی یا متخصص دریکی از زمینه‌های مختلف علوم تجربی یا انسانی، لذا هر یک از ما مسؤولیت پاسداری از این نهضت حسینی مبارک را به عهده دارد و این امر مهم با اصلاح خود، خانواده و خویشاوندان و آگاه کردن جامعه‌ی پیرامون خود از اهمیت این نهضت حسینی و عظمت آن صورت می‌گیرد، ولی مسؤولیت بزرگ را سخنرانان بر عهده دارند زیرا آنها جلوه‌گر چهره رسانه‌ای حرکت عاشورا و نهضت سیدالشهدا (علیه السلام) می‌باشند، و از این ‌رو نیاز است اندکی درنگ نموده و سؤالی را مطرح کنیم: آیا منبر حسینی شکل‌گیری و فعال‌سازیِ این مسؤولیت را متناسب با شرایط زمان و تحولات عصر حاضر ایفا می‌کند به‌طوری‌که آثار مقدس حسینی در دل و جان مردم قرار گیرد؟
بر این اساس نصایح و اندرزهایی را برای سخنرانان منبر حسینی یادآوری می‌کنیم:

  • مطالب متنوع، چراکه جامعه نیازمند موضوعات روحی، تربیتی و تاریخی می‌باشد و لازمه این امر آن است که سخنران مجموعه‌ای از مطالب متنوع در ‌زمینه‌های گوناگون را در اختیار داشته باشد تا بتواند بعضی از نیازهای شنوندگان هدایت جو و دیگران را برطرف سازد.
  • سخنران با امور فرهنگی زمان خود همراه باشد، به اینکه درباره شبهات اعتقادی که هرساله مطرح می‌شوند به‌تناسب آنها تحقیق کند و رفتارهای متغیر جوامع در هر دوره‌ای که بر مؤمنین می‌گذرد را بررسی کند، زیرا همراهی با افکار و رفتار و فرهنگ‌های جدید باعث می‌شود اجتماع مردم پیرامون منبر امام حسین علیه السلام، زنده، پویا و دارای تأثیر و محرکیت فراوان باشد.
  • دقت فراوان در ذکر آیات قرآن یا نقل روایات شریف از کتب معتبر یا حکایت داستان‌های تاریخی ثابت‌شده، زیرا دقت نکردن در منابع روایات یا داستان‌های مطرح‌شده باعث می‌شود اعتماد به جایگاه منبر حسینی نزد افکار عمومی شنونده‌ها از بین برود.
  • در سخنرانی‌ها از یاری جستن به خواب و داستان‌های تخیلی بپرهیزید، زیرا به شأن و اعتبار منبر امام حسین علیه السلام خدشه وارد می‌کند و منبر را مانند وسیله‌ای تبلیغاتی، بی‌ارزش جلوه می‌دهد که هماهنگ و متناسب با سطح فکری و فرهنگی شنونده‌ها نیست.
  • آماده‌سازی مطالب باکیفیت بالا، سخنران باید نسبت به موضوعاتی که مطرح می‌کند توجه کامل داشته باشد به اینکه ترتیب و دسته‌بندی موضوع را رعایت کرده و آن را به روشی آسان و واضح بیان کند، و از عبارات و سبک‌هایی استفاده کند که برای مستمعین و افرادی که پیگیر مجالس او هستند جذابیت داشته باشد، زیرا تلاش فراوان سخنران برای آماده‌سازی و مرتب کردن موضوعات و مطرح کردن آنها بابیانی جذاب تأثیر بسزایی در همراهی شنوندگان با منبر سید‌الشهدا (علیه السلام) دارد.
  • تمام میراث اهل‌بیت (علیهم السلام) گران‌بها و زیباست، ولی مهارت سخنران و خلاقیت او زمانی بروز پیدا می‌کند که احادیث و روایاتی را انتخاب کند که برای تمام ملت‌ها با ادیان مختلف و دیدگاه‌های فکری و اجتماعی گوناگونی که دارند جذابیت داشته باشد، همان‌طور که از معصومین (علیهم السلام) روایت‌شده است: (إنّ الناسَ لو علِمُوا محاسِنَ کلامِنا لاتّبعُونا) (همانا مردم اگر زیبایی‌های سخنان ما را بدانند از ما تبعیت می‌کنند)، و محاسن سخنان آنان میراثشان است که در مورد ارزش‌های انسانی که همه ملت‌ها با دیدگاه‌های فرهنگی و دینی گوناگونی که دارند بدان گرایش پیدا می‌کنند.
  • مطرح کردن مشکلات اجتماعی متداول همراه با بیان راه‌حل‌های مؤثر، پس سزاوار نیست سخنران به بیان مشکلاتی مانند فروپاشی خانواده‌ها، فاصله گرفتن نسل جوان از نسل قبل یا مشکلات طلاق و غیره اکتفا کند، زیرا اکتفا به بیان آنها جنجال‌آفرین است بدون آنکه منبر نقش تغییردهنده و اثرگذاری داشته باشد، بدین‌جهت از سخنرانان مجالس سید‌الشهدا (علیه السلام) انتظار می‌رود که با افراد متخصصی که دارای تجربه و مهارت اجتماعی هستند و همچنین با روانشناسان و جامعه شناسان مشورت داشته باشند تا راه‌حل‌های مؤثر برای مشکلات اجتماعی گوناگون ارائه دهند و با بیان کردن مشکلات همراه با راه‌حل‌ها با بیانی تغییر محور و پیشرفت گرا، منبر را از حالت کساد به حالت تعامل و همراهی و رهبری در اصلاح جوامع و انضباط آن منتقل کند.
  • منبر سید‌الشهدا (علیه السلام) فراتر از آن باشد که در اختلافات شیعیان در حوزه‌های فکری و شعائر وارد شود، چون وارد شدن در این‌گونه اختلافات سبب آن می‌شود که منبر به گروهی خاص گرایش پیداکرده یا موجب هرج‌ومرج اجتماعی یا دامن زدن به تفرقه میان مؤمنین گردد، این در حالی است که منبر، پرچم‌دار وحدت کلمه و رمز نور حسینی است که دل‌های دوستداران سید‌الشهدا (علیه السلام) را در مسیری واحد و همکاری اثرگذار جمع می‌کند.
  • اهتمام ورزیدن به مسائل فقهی مورد ابتلا در زمینه‌های عبادات و معاملات، به اینکه آنها را با سبکی اشتیاق آور و واضح بیان کند تا با آن شنوندگان احساس کنند که منبر سید‌الشهدا (علیه السلام) زندگی واقعی و قضایای گوناگون آنها را همراهی می‌کند.
  • تأکید بر اهمیت نقش مرجعیت دینی و حوزه علمیه و جایگاه علماء، چراکه این موارد راز استحکام و رمز بزرگی و بالندگی کیان و ساختار مذهب امامیه است.

از خداوند متعال موفقیت همه در خدمت به راه سید‌الشهدا (علیه السلام) را خواستاریم و امیدواریم خداوند متعال ما را ـ به‌وسیله امام حسین (علیه السلام) ـ در دنیا و آخرت آبرومند قرار دهد.
و الحمد لله رب العالمین و الصلاة علی محمد و آله الطیبین الطاهرین.

منبع: شفقنا