استاد کاظم قاضی‌زاده استاد سطوح عالی حوزه و رئیس مؤسسه پژوهشی فرهنگی فهیم در گفت‌وگو با خبرگزاری ایکنا:
- اینکه آیا فقه و فقها در اظهارنظر در حوزه‌های مختلف نظام‌سازی فرهنگی، سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و … ظرفیت لازم را دارند، مسئله‌ای است که محل اختلاف نظر است.
- برخی معتقدند که نمی‌توان اساساً فقه را متکفل پاسخگویی به همه نیازهای روز و برنامه‌ریزی در دنیای معاصر بدانیم؛ مثلاً نمی‌توان نظام اقتصادی گسترده یا نظام‌سازی فرهنگی و اجتماعی گسترده‌ای را به فقه نسبت بدهیم.
- فقه ممکن است با کمک از آموزه‌های تجربی بشری و با ترکیبی از فقه و تجربه بشر که نه فقهی محض و نه تجربه بشری محض است، برنامه و نظامی را در موضوعات مختلف برای اداره جامعه ارائه کند که مخالف شرع نباشد و یا نظام غیرمخالف شرع را تأیید کند.
- در سطحی دیگر برخی به بالاترین توان فقه اشاره دارند و می‌گویند فقه باید نظام جامعی را ارائه دهد که برنامه‌ریزی کلان در حوزه اداره یک جامعه اسلامی را به صورت کلی طرح‌ریزی کند و خرده نظامات را هم بیان کند.
- معتقدم نمی‌توان تمام پاسخ‌ها را به گردن فقه بیندازیم؛ زیرا برای اداره کلان جامعه، نیازمند عقل و تجارب بشری هم هستیم و با توجه به اندیشه‌ها و تفکرات جدیدی که در دنیای معاصر ایجاد شده است، باید از آن‌ها کمک گرفته و نظام جداگانه‌ای را طراحی کنیم.
- طرح کلان الگوی فقهی و اسلامی در اداره جامعه، نه فقهی محض و نه بشری محض است؛ می‌توانیم راهبردهای کلان و اصول اصلی مانند عدالت اجتماعی، پیشرفت، اصل سلطه نداشتن کفار و … را از دین بگیریم و با استفاده از این اصول و به کارگیری تجارب بشری، نسبت به ترجیح برخی نظام‌های کلان نسبت به نظامی دیگر، ترجیح قائل شده و یا ترکیبی ایجاد کنیم که بتواند جامعه را اداره کند.
(عکس از خبرگزاری حوزه)
آپارات
اینستاگرام
توییتر
تلگرام
ایتا
