خبرگزاری فرانسه در یک یادداشت به شهر نجف در عراق پرداخته است. گزارشگر این خبرگزاری مینویسد: محمدعلی رضا، دانشجوی – طلبه- علوم دینی جوانی است که از بنگلادش به نجف آمده است. او درحالی برای تحصیل مذهب و فلسفه شیعی وارد نجف در عراق شده که شیعیان کمی در کشور خودش زندگی میکنند. محمدعلی در بازار نجف برای یافتن کتب فلسفی، مذهبی و حتی شعر جستجو میکند درحالیکه خیلیها مثل او- در عمامههای سفید و مشکی- لابلای قفسه کتابها دیده میشوند.
محمدعلی که مانند طلبههای ایرانی و پاکستانی هنوز به خوبی نمیتواند عربی صحبت کند معتقد است بازار ۷۵۰ ساله نجف چیز دیگری است. اینجا در نجف- که مقبره امام علی(ع) در آن واقع است و سالیانه میلیونها زائر را به سوی خود میکشد- همه چیز بوی مذهب و ادب میدهد. این طلبه بنگلادشی میگوید: نجف با بقیه شهرهای عراق خیلی فرق دارد؛ نجف شهر ادبیات و مذهب است. یکی از شعرایی که محمدعلی رضا به او علاقمند است، مهدی الجواهری شاعر قدیمی عراقی است.
در قفسههای چوبی و آهنی بازارچههای کتاب شهر قدیمی نجف، کتابهای بیشماری در همه حوزههای سیاسی، اجتماعی، دینی و ادبیات یافت میشوند. در این میان کتب آیتﷲ سیدعلی سیستانی رهبر معنوی شیعیان عراق و همچنین شهید محمدباقر صدر- که به دست صدام کشته شد- نیز دیده میشوند.
حسن الحکیم از کارشناسان تاریخ و تمدن اسلامی میگوید: تا دهه ۵۰ میلادی، در نزدیکی حرم امام علی(ع) حراج کتاب برگزار میشد و بسیاری از کتابها به صورت چاپ اول و اصلی در روزهای جمعه به فروش میرسید.
الحکیم میگوید: حتی گرترود بل- باستانشناس معروف انگلیسی – نیز در اوایل قرن بیستم میلادی از نجف و کتابفروشیهای قدیمیاش دیدن کرده بود.
این گزارش در پایان میافزاید: با این حال فضای فرهنگی و ادبی نجف با تهدیداتی هم روبرو است. این شهر قدیمی و به شدت مذهبی با حرکت به سوی فضای ادبی آنلاین و مجازی به شدت تهدید میشود. الحکیم میگوید: ما نگران فضای آنلاین هستیم و معتقدیم دانشجویان ما باید کتب را به صورت چاپی و از روی اصل مطالعه کنند؛ درواقع آنها برای یافتن کتاب، باید تلاش کنند.