یک زمانی، حوزه با دنیای مدرن ارتباط نداشت و جریان روشنفکری این ارتباط را داشت و لذا روشنفکران، چه دینی و چه سکولار، سوژه‌هایی را مطرح می‌کردند و علمای حوزه درگیر می‌شدند و در آن مسائل بحث می‌کردند. اما کم‌کم یک جریان نواندیشی حوزوی شکل گرفت که با جهان مدرن، آشنایی پیدا کردند. الان خود حوزه، هم مسائل را حل می‌کند، هم سوژه تولید می‌کند. ادامه …