با اعلام اسامی نهائی کاندیداهای ریاست‌جمهوری بحث بسیار گسترده‌ای در خصوص افرادی که صلاحیت آنان احراز یا با عدم احراز مواجه شده است آغاز شد. اگرچه تایید صلاحیت کاندیداها در انتخابات گوناگون همیشه با نقد و نظرهایی مواجه بوده اما در این دوره به نظر می‌رسد این انتقادها فراتر از موضوع‌گیریهای جناجی یا طیف‌های سیاسی بوده است.
جایگاه قانونی شورای نگهبان و لازم‌الاجرا بودن نظرات آنان همواره مورد تاکید امام خمینی و رهبر معظم انقلاب بوده است و حتی در مواردی که تصمیمات آنان برخلاف نظر کاندیداها قرار گرفته است اما همواره مورد احترام و لازم‌الاتباع قرار گرفته‌است.
اما پرسشی که همیشه وجود داشته و در مورد اخیر بخش گسترده‌ای از نخبگان و خواص جامعه به آن تاکید کرده‌اند این است که آیا احترام و لازم‌الاتباع بودن نظرات شورای نگهبان این نهاد را از اقناع افکار عمومی و نخبگانی بی‌نیاز می‌کند؟ آیا ارائه‌ی سخنان امام خمینی و رهبر معظم انقلاب در پاسخ به چرائی و معیارها و ملاک‌های تصمیم‌گیری در شورای نگهبان کافی است؟
طبیعیتا مراد از «اقناع افکار عمومی و خواص» افشای پرونده و سوابق محرمانه و مورد استناد برای عدم احراز صلاحیت‌ها نیست چه آنکه سطوح نخبگانی جامعه شامل حوزویان و دانشگاهیان به خوبی قدرت فهم این موضوع را دارند. آنچه که به عنوان «چالش اقناع خواص توسط شورای نگهبان» مطرح می‌شود در دو سطح قابل بیان است:
- ارتباط مستمر اعضای شورای نگهبان با جامعه‌ی حوزوی و دانشگاهی
- ارتباط موردی در تصمیم‌گیری‌های خاص با بزرگان و چهره‌های تاثیرگذار حوزوی و دانشگاهی
مورد نخست امری بسیار مهم است که اگرچه احتمالا در سطوح ضعیف‌تری در حال انجام است اما باید به یک برنامه‌ی اصلی برای فقها و حقوق‌دانان شورای نگهبان تبدیل شود.
اما مورد دوم که دلیل اصلی نگارش این متن بوده به نظر می‌رسد مورد غفلت قرار گرفته‌است. در روزهای اخیر نقدهای جدی به احراز صلاحیت کاندیداهای ریاست جمهوری وارد شده است که گستردگی این نقدها و عدم محدود بودن آن به یک طیف و نگرش خاص، نشان می‌دهد لازم است به صورت فوری اعضای شورای نگهبان نسبت به دیدار و تشریح روند بررسی صلاحیت‌ها و حتی چگونگی اتخاذ برخی تصمیمات به صورت مصداقی اقدام کنند.
حقوق‌دانان شورای نگهبان در عرصه دانشگاهی و فقهای شورای نگهبان نیز از طریق دیدار و گفت‌وگو با سطوح مختلف حوزویان از جمله مراجع عظام تقلید، علما و اساتید و طلابی که دغدغه و نگرانی‌های مختلفی در این زمینه دارند می‌توانند بخش عمده‌ای از شائبه‌ها را برطرف کرده و نشان دهند شورای نگهبان نیز پاسخگوی تصمیمات خود در قبال امور مهم نظام است.
چنانچه این ارتباط و گفت‌وگو و تشریح مسائل در روزهای آتی رخ ندهد و از سوی دیگر امکان تاثیرگذاری فضاسازی‌های رسانه‌ای در بین بزرگان حوزه می‌تواند در روز رای‌گیری و به صورت کلی تعامل بزرگان حوزه و نظام جمهوری اسلامی چالشی جدی ایجاد نماید.