شماره تابستان سال ۱۳۹۸ فصلنامه مباحثات در ۶ فصل حوزویان و رسالت اجتماعی، تشکیلات حوزوی، بینالملل، علم و اجتهاد، تدبیر و سیاست، تاریخ و سیره منتشر شد. بخش نواندیشی در حوزه این شماره، پرونده جدیدی را با عنوان «از روشنفکری … ادامه …
آغاز سیلابی سال نو، بر نسخه مکتوب بهار ۹۸ مباحثات نیز تاثیر گذارده و پرونده ویژهای با عنوان «حوزویان و رسالت اجتماعی» را در این شماره باز کرده است. موافقان و مخالفان حضور طلاب در عرصههای اجتماعی به ویژه حوادث … ادامه …
بحث «حوزه انقلابی» به طور ویژه پس از اشاره مقام معظم رهبری در سال ۱۳۹۴ در دیدار با جمعی از طلاب مطرح شد و رهبری دغدغه خود را پیرامون وضعیت سیاسی حوزه های علمیه بیان کردند. این روزها نیز «حوزه … ادامه …
علیرغم آنکه بعد از پیروزی انقلاب و شکلگیری حوزهٔ علمیه در قامت جدید، دروس عقلی و بهویژه فلسفه بهصورت رسمی در برنامهٔ درسی طلاب قرار گرفت، اما واقعیت آن است که همچنان پرداختن به فلسفه در حوزه ـ هم در بخش آموزش و هم در بخش پژوهش ـ حساسیتهایی را به همراه دارد؛ حتی برخی مراجع و اساتید بهطور جدی مخالف آناند و از ابراز این مخالفت نیز ابایی ندارند. ادامه …
حمله به نهاد روحانیت در ناآرامیهای دیماه ۹۶ بهانهای شد تا مباحثات در پروندهای با عنوان «بازخوانی رابطه روحانیت و نظام» با برخی اساتید و فضلای حوزه به گفتوگو بنشیند؛ با این پرسش اصلی که آیا بهواقع رابطهای اینهمانی میان روحانیت و نظام برقرار است؟ چه اگر چنین باشد، پایان جمهوری اسلامی، بهمعنی پایان روحانیت خواهد بود. ادامه …
اظهار نظرهای اخیر برخی مراجع و عدهای از بزرگان حوزه دربارهی کاهش محبوبیت طلاب ـ آن هم در عصری که حوزه از بیشترین قدرت و حمایتهای اقتصادی و سیاسی نظام برخوردار است ـ بهانهای شد تا «مباحثات» نیز در پروندهای ویژه با بهرهگیری از نظرات اساتید حوزه و گفتوگو با صاحبنظران و نخبگان حوزوی این مسأله را از زوایای مختلف ارزیابی نماید. ادامه …
پرونده ویژه این شماره دربارهی «زی طلبگی» است؛ بحثی که بهنظر میرسد در سالهای اخیر ـ بهویژه با رونق شبکههای اجتماعی ـ نیاز به صورتبندی جدیدی دارد. از مطالب مهم این پرونده مصاحبه با استاد سید ابوالقاسم حسینی (ژرفا) است. وی که از پیشقراولان حوزوی در عرصه ادبیات و هنر است، اشراف کاملی بر دو فضای طلبگی و هنری دارد. ادامه …
مقایسهی حوزهی نجف و حوزهی قم از نظر شیوهی آموزشی (بهلحاظ پایبندی به سنت، عبور از سنت، آکادمیک شدن و…)، مشی اعتدالی حوزهی نجف، ارتباطات این حوزه با جهان و جایگاه بینالمللی آن، آیندهی مرجعیت شیعه در نجف بهویژه پس از آیتاللهالعظمی سیستانی و بازگشت حوزه نجف به دوران اقتدار و محوریت تاریخیاش، از جمله مواردی است که در پروندهی ویژهی این نسخهی مکتوب «مباحثات» توسط اساتید و صاحبنظران بررسی شده است. ادامه …
از منظر جامعهشناسی سیاسی، اگر روحانیت را مهمترین جریان شکلدهندهی انقلاب ۵۷ و – به تبع آن – نظام سیاسی جمهوری اسلامی بدانیم، ادعای گزافی نیست. از همینرو تحلیل کنشگری این جریان در فضای سیاسی ایران و تبیین تأثیر آن بر – یا تأثر آن از – رویدادهای سیاسی و اجتماعی، برای علاقهمندان به جامعهشناسی سیاسی ایران ضروری مینماید. ادامه …
«سیاست اخلاقی» در اینجا نه به معنای مصطلح آن در تقسیمبندی کلاسیک علوم (که در آن سیاست، بخشی از اخلاقی عملی است) که صرفاً بررسی علتکاوانهی آسیبهای ورود بیپروا و مستقیم روحانیت (هم بهمعنای حقیقی و هم بهمعنای حقوقی آن) در فرایندهای انتخاباتی ـ بهویژه پس از پیروزی انقلاب ـ و تعیین مصداق کاندیدای اصلح است. ادامه …