استاد علی رفیعی علامرودشتی از محققان سخت کوش حوزوی است که آثار وی در حوزه دائرة المعارف، تاریخ و جغرافیا مورد توجه اساتید و دانشجویان بوده است. ایشان نزدیک به هفت سال است که بهخاطر عارضه سکته مغزی دوران نقاهت را سپری می کند. روز گذشته تحریریه مباحثات با هدف تقدیر از زحمات و تلاشهای این استاد ارجمند به عیادت ایشان رفت.گفتنی است به همت خانه کتاب و جمعی از محققان برجسته کشور در بیست و هشتمین نمایشگاه کتاب تهران از مقام علمی وی تجلیل شد.
زندگی نامه خودنوشت استاد:
اینجانب علی رفیعی علامردشتی در دوم اردیبهشت ۱۳۳۰شمسى، در روستای چاه عینی مرکز شهر علامرودشت لامرد فارس، در میان خانوادهای روحانی زاده شدم. تحصیلات ابتدایی را در مکتبخانه و سپس دبستان زادگاهم گذرانده و مدتی نزد حجج اسلام آقای حاج شیخ حسین رفیعی و حاج شیخ اسدﷲ رفیعی مقدمات ادبیات عرب را آموختم. در سال ۱۳۴۲شمسی جهت ادامه تحصیل عازم شیراز شدم و در مدرسه علمیه امامزاده ابراهیم بن موسی بن جعفر ـ علیه السلام ـ و مدرسه آبابا خان از محضر آقایان آیتﷲ حاج عالم آیتﷲى، حاج سید محمد کاظم آیتﷲى، حاج سید احمد و حاج سید محمود آیتﷲی و دیگر علمای شیراز کسب فیض نمودم. در سال ۱۳۴۵شمسی بهقصد مسافرت به عراق به خرمشهر رفتم و پس از یک سال که در مدرسه علمیه رضویه آن شهر و نزد حجج اسلام حاج شیخ عبدﷲ محمدى، محسنی اقلیدی و دیگر اساتید تلمذ و استفاده کردم، به عراق رفتم و وارد جامعه النجف الدینیه به ریاست حجتالاسلام و المسملین سید محمد کلانتر شدم. در آنجا از محضر حجج اسلام آقایان حاج شیخ محمدهادی معرفت، شیخ مجتبی لنکرانی و دیگر اساتید، علوم فقه، اصول، تفسیر و کلام را آموختم.
درسال ۱۳۵۰شمسی به ایران بازگشتم و مدتی در شیراز و سپس در قم اقامت نمودم. در حوزه علمیه قم از محضر فضلای جلیلالقدری چون حجتالاسلام فاضل اصفهانى، حجتالاسلام ستوده، حجتالاسلام حجتی زاده نیشابورى، حجتالاسلام دکتر احمد بهشتى، آیتﷲ حاج شیخ محمد هادی معرفت، حجتالاسلام دوزدوزانی و آیتﷲ علوی گرگانی دروس فقه، اصول، تفسیر و فلسفه را گذرانده و مدت کمی نیز در حوزههای دروس خارج فقه و اصول آیات عظام گلپایگانى، مرعشی نجفی و وحید خراسانی شرکت نمودم. در سال ۱۳۵۳شمسی از طرف دفتر آیتﷲالعظمی گلپایگانی و با تأیید دفتر آیتﷲ پسندیده بهعنوان نماینده ایشان عازم کردستان شدم و پس از چند سال تبلیغ و ارشاد در آن خطه، در اواخر سال ۱۳۵۵شمسی علیه رژیم پهلوی وارد مبارزات سیاسی شدم. همچنین از طرف حوزه علمیه قم به مراکز شهرستانها جهت سخنرانی و بسیج جوانان اعزام و چندبار توسط دستگاه ساواک و عوامل رژیم پهلوی بازداشت شدم. در اواخر سال ۱۳۵۶ شمسی یکسره در منطقه فارس و زادگاهم به فعالیت پرداختم. پس از پیروزی انقلاب اسلامی به رهبری امام خمینی(ره) نیز سرپرستی کمیتههای آن منطقه را بهعهده داشتم.
در سال ۱۳۵۷ شمسی به خرمشهر اعزام شدم و مسئولیت امور فرهنگی ستاد انقلاب اسلامی اعراب زیر نظر حجتالاسلام شیخ عیسی طرفی را بهعهده گرفتم. پس ازآن به قم بازگشتم و مشغول تحقیق، پژوهش و تألیف شدم. در سال ۱۳۶۰ شمسی به تهران رفتم و در دبیرستانها و مراکز دانشگاهی و تربیت معلم به تدریس پرداختم. در سال ۱۳۶۱شمسی در شورای عالی آموزش و پرورش بهعنوان کارشناس تحصیلات غیر رسمی کشور به کار مشغول شدم و از سال ۱۳۶۲ شمسی به بعد وارد کارهای علمی ـ فرهنگی و پژوهشی به شرح ذیل شدهام:
در سال ۱۳۶۲ شمسی به دعوت آقای دکتر مهدی محقق وارد بنیاد دائره المعارف اسلامی – که توسط حضرت آیتﷲ خامنه ای تاسیس گردیده بود – شدم و به تحقیق پرداختم که این همکاری تا مدتی ادامه یافت.
درسال ۱۳۶۲ شمسی با مرکز دایره المعارف بزرگ اسلامی زیر نظر آقای سید محمد کاظم بجنوردی همکاری را بهصورت تحقیق و پژوهش و تألیف مقاله آغاز کردم که تا سال ۱۳۶۸ شمسی بهصورت تمام وقت بود و اکنون این همکاری به صورت نیمهوقت و تألیف مقاله و معاونت بینالمللی کتابخانه مرکز دائره المعارف ادامه دارد.
درسال ۱۳۶۶ شمسی با دائره المعارف تشیع همکاری آغاز کردم که تاکنون نیز ادامه دارد.
در سال ۱۳۷۰ به دعوت حجتالاسلام و المسلمین آقای دکتر سید محمود مرعشی نجفی سرپرستی دائره المعارف کتابخانههای جهان وابسته به کتابخانه بزرگ حضرت آیتﷲالعظمی مرعشی نجفی(ره) را در قم بهعهده گرفتم که این مسئولیت هم اکنون نیز ادامه دارد.
در سال ۱۳۷۰ شمسی همکاری به صورت تألیف مقالاتی راجع به تاریخ، رجال و جغرافیای ایران با مرکز دائره المعارف اسلام ترکیه را شروع نمودم که ادامه نیافت.
از سال ۱۳۷۱ شمسی با دائره المعارف فلسطین که در مرکز دائره المعارف بزرگ اسلامی تدوین میشود، شروع به همکاری نمودهام که این بخش اکنون متوقف شده است.
درسال ۱۳۷۲ شمسی پس از تأسیس دائره المعارف ادب فارسی به سرپرستی آقای حسن انوشه با این دائره المعارف نیز بهصورت تألیف مقاله همکاری دارم.
از ۱۳۸۲ شمسی همکاری علمی با مرکز دارالحدیث را شروع کردم که هماکنون ادامه دارد.
از سال ۱۳۸۰ شمسی با مرکز دائره المعارف امام خمینی(ره) شروع به همکاری کردم که تا سه سال ادامه داشت.
از سال ۱۳۷۷ شمسی تا کنون با مرکز ترجمه قرآن همکاری داشته و دارم.
آثار
کتابها:
فقیه فرزانه: زندگی نامه آیتﷲ سید مرتضی فقیه مبرقع، (نویسنده) زبان: فارسی، سال چاپ: ۱۳۸۸، ناشر: کتابخانه عمومی آیتﷲالعظمی مرعشی نجفی.
مستدرک شهداء الفضیله، (محقق) زبان: فارسی، سال چاپ: ۱۳۸۳
عشق و ایثار، درنگی در کارنامه زندگی استاد علامه محمدباقر محمودی، (نویسنده مقدمه)، زبان: فارسی، سال چاپ: ۱۳۸۳، ناشر: صبح صادق
صیغ العقود لاکثار القنود، (محقق) زبان: عربی، سال چاپ: ۱۳۸۰
تذکرة الشعراء مطربی سمرقندی، (مصحح) زبان: عربی، سال چاپ: ۱۳۷۷، ناشر : انتشارات میراث مکتوب
تاریخ و جغرافیا و رجال علمی و ادبی علامرودشت، (نویسنده) زبان: فارسی، سال چاپ: ۱۳۷۵
کتاب گیلان، (جمعآوری کننده) زبان: فارسی، سال چاپ: ۱۳۷۴
دائرةالمعارف اسلامیه اردن، (نویسنده) زبان: عربی، سال چاپ: ۱۳۷۴
درآمدی بر دائرةالمعارف کتابخانههای جهان، (نویسنده) زبان: فارسی، سال چاپ: ۱۳۷۴
مستدرک دانشمندان آذربایجان، (محقق) زبان: فارسی، سال چاپ: ۱۳۷۴
دانشمندان گمنام خوی و سلماس، (محقق) زبان: فارسی، سال چاپ: ۱۳۷۴
دیوان شعر آیتﷲ سید احمد فالی، (محقق) زبان: فارسی، سال چاپ: ۱۳۷۳
تشیع، (نویسنده) زبان: فارسی، سال چاپ: ۱۳۷۳
بر ستیغ نور، (نویسنده) زبان: فارسی، سال چاپ: ۱۳۷۳
الهاشمیات، (محقق) زبان: فارسی، سال چاپ: ۱۳۷۱
ریاض الجنه میرزا حسن زنوزی، (محقق) زبان: عربی، سال چاپ: ۱۳۷۰
آئییننامهها و مقررات تحصیلات غیررسمی کشور، (نویسنده) زبان: فارسی، سال چاپ: ۱۳۶۳
تاریخچه پیدایش مکتبخانهها و مدارس کلاسیک در ایران، (نویسنده) زبان: فارسی، سال چاپ: ۱۳۶۲
تاریخچه پیدایش مطبوعات فارسی، (نویسنده) زبان: فارسی، سال چاپ: ۱۳۶۲
پیروزی قدس، (نویسنده) زبان: فارسی، سال چاپ: ۱۳۵۹
سیر مطالعات موضوعی، (نویسنده) زبان: فارسی، سال چاپ: ۱۳۵۹
شکست پیلداران، (نویسنده) زبان: فارسی، سال چاپ: ۱۳۵۹
نظام سیاسی اسلام، (نویسنده) زبان: فارسی، سال چاپ: ۱۳۵۸
تاریخمندی سوسیالیسم و نقدی بر مارکسیسم، (نویسنده) زبان: فارسی، سال چاپ: ۱۳۵۸
داستان حضرت موسی علیهالسلام، (مترجم) زبان: فارسی، سال چاپ: ۱۳۵۸
قرضالحسنه، (نویسنده) زبان: فارسی، سال چاپ: ۱۳۵۸
مشیخهنویسی در جهان اسلام به ویژه در شیعه، (نویسنده) زبان: فارسی، وضعیت چاپ: چاپ نشده
تاریخ نیشابور، (نویسنده) زبان: فارسی، وضعیت چاپ: چاپ نشده
شیفتگان کتاب، (نویسنده) زبان: فارسی، وضعیت چاپ: چاپ نشده
وراقان در تاریخ اسلام، (جمعآوری کننده) زبان: فارسی، وضعیت چاپ: چاپ نشده
زندگینامه مؤذنان در تاریخ اسلام، (نویسنده) زبان: فارسی، وضعیت چاپ: چاپ نشده
شهاب شریعت، (نویسنده) زبان: فارسی، ناشر: کتابخانه بزرگ حضرت آیتﷲالعظمی مرعشی نجفی(ره)، سال جاپ: ۱۳۷۲
زندگینامه سید مرتضی علمالهدی معروف به شریف مرتضی، (نویسنده) زبان: فارسی، وضعیت چاپ: چاپ نشده
رجال و بزرگان سیراف، (نویسنده) زبان: فارسی، وضعیت چاپ: چاپ نشده
رجال و بزرگان فال، (نویسنده) زبان: فارسی، وضعیت چاپ: چاپ نشده
زندگینامه مفصل حضرت آیتﷲالعظمی مرعشی نجفی(ره)، (نویسنده) زبان: فارسی، وضعیت چاپ: چاپ نشده[۱۳]
مقالات:
بیش از صد مقاله در باب موضوعات تاریخی، جغرافیایی، رجالی، حدیثی، قرآنی و اصطلاحات، که در مجلدات اول تا یازدهم دائرةالمعارف بزرگ اسلامی منتشر شدهاند.
بیش از ده مقاله در باب موضوعات و اصطلاحات قرآنی برای دانشنامه جهان اسلام و ایران که بیشتر آنها در حروف (ب) است.
چندین مقاله در باب رجال و تاریخ برای دائرةالمعارف فلسطین.
بیش از ۳۰ مقاله در باب تاریخ، جغرافیا، و رجال حدیث که در جلد پنجم دائرةالمعارف اسلامیة الکبری، به عربی، چاپ و منتشر شده است. این دائرةالمعارف ترجمه دائرةالمعارف بزرگ اسلامی به عربی است.
چندین مقاله برای دائرةالمعارف بزرگ ایران که جلد اول آن ۱۳۸۴ شمسی چاپ شده است.
بیش از صد مقاله در باب اصطلاحات قرآنی، عرفان و فرق شیعی که در مجلدات سوم به بعد دائرةالمعارف تشیع چاپ شده و چندین مقاله دیگر در همان موضوعات برای مجلدات دیگر دائرةالمعارف تشیع.
بیش از هفتاد مقاله در باب ادب فارسی و شرح حال شعرای جنوب ایران و فارس و شاعران آسیای میانه و شعرای معاصر بخش علامرودشت و شعرای فال و دشتی و دشتستان، برای دانشنامه ادب فارسی که حدود ۶۰ مقاله آن در مجلد یکم تا چهارم چاپ شده است.
چند مقاله در زمینه تاریخ، جغرافیا و رجال ایران برای دائرةالمعارف اسلام در ترکیه، که در مجلدات چهارده به بعد منتشر خواهد شد. این دائرةالمعارف به زبان ترکی و حروف لاتین چاپ میگردد و ده جلد آن تا کنون انتشار یافته است.
بیش از صد مقاله در زمینههای: دائرة المعارف نویسی و تاریخچه آن در اسلام و جهان و ایران، نقد و معرفی کتاب؛ کتاب و کتابداری در اسلام، طبقهبندی علوم در اسلام، معرفی دائرةالمعارف بزرگ اسلامی، پیدایش و تاریخچه مطبوعات فارسی در ایران، تاریخچه کتابخانهها در اسلام و جهان در ایران، وقف کتاب در تاریخ اسلام و موضوعات دیگری که در مجلات و روزنامههای نشر دانشگاهی، تحقیقات تاریخی وابسته به مؤسسه مطالعات وزارت فرهنگ و آموزش عالی، مجله کرانه، مجله وقف میراث جاویدان وابسته به سازمان اوقاف و امور خیریه، مجله طلایه وابسته به بنیاد پانزده خرداد، مجله فرهنگ وابسته به وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، مجله آینه پژوهش وابسته به دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم، مجله بینات وابسته به مؤسسه امام رضا(ع) در قم، روزنامه اطلاعات، فصلنامه میراث اسلامی وابسته به کتابخانه آیتﷲ مرعشی نجفی در قم، فصلنامه میراث مکتوب و برخی از نشریات دیگر که چاپ و منتشر شدهاند.
چندین مقاله که به کنگرههای: شیخ مفید در قم، دائرةالمعارف فقه اسلامی در قم، کتاب و کتابداری آستان قدس رضوی در مشهد، (کنفرانس) فرهنگ و تمدن اسلامی در تهران، شیخ انصاری در قم، ملا حسینقلی همدانی در همدان، علامه مجلسی در اصفهان، فیضالاسلام در اصفهان و برخی کنگرههای دیگر در ایران و خارج از ایران مثل ایتالیا چاپ و منتشر شدهاند.[۱۴]
اصطلاحات قرآنی، زبان: فارسی، چاپ شده در: دانشنامه جهان اسلام و ایران بیش از ده مقاله.
الرحلة الاصفهانیه آیتﷲالعظمی مرعشی نجفی(ره)، زبان: عربی، چاپ شده در: پنج بخش در فصلنامه میراث شهاب از سال ششم شماره یک (پیاپی ۱۹) سال هفتم شماره ۳ و ۴.
الرحلة الشیرازیة آیتﷲالعظمی مرعشی نجفی(ره)، زبان: فارسی، چاپ شده در: فصلنامه میراث شهاب سال پنجم شماره اول (پیاپی ۱۵).
الرحله السامرائیه آیتﷲالعظمی مرعشی نجفی(ره)، زبان: عربی، چاپ شده در: فصلنامه میراث شهاب سال پنجم.
پیدایش نقابهالاشراف در تاریخ اسلام، زبان: عربی، چاپ شده در: کنگرهای در ایتالیا عرضه شده است و در گنجینه شهاب جلد دوم ص ۹–۵۰ چاپ شده است.
رجال و تاریخ، وضعیت چاپ: چاپ نشده، زبان: فارسی.
و سلسله مقالات دیگری که در مجلات و نشریات گوناگون چاپ شده است.
آپارات
اینستاگرام
توییتر
تلگرام
ایتا
