مباحثات

رسانه فکری تحلیلی حوزه و روحانیت

مرتضی اکبری

پژوهشگر اندیشه سیاسی در اسلام و دانشجوی دکتری اندیشه سیاسی

یادداشت وارده

با توجه به تغییر شرایط دولت‌ها و افزایش اقتدار و امکانات بازدارندگی و نیز غیر قابل جبران بودن برخی مجازات‌ها مانند اعدام و قطع اعضای بدن و نیز ایجاد حس ترحم نسبت به مجرمین در لحظه اجرای حکم، تبدیل و تغییر این مجازات‌ها به مجازات‌های جایگزین، نه‌تنها خارج از محدوده شرع نیست، بلکه به مقصود شارع که همان ایجاد نظم در جامعه هست نیز نزدیک‌تر است. ادامه 

یادداشت وارده

معیار فقها در تعیین آغاز ماه، سنت دینی سلف است که آغاز ماه را با رؤیت تعیین می‌کردند. اما پرسش این‌جاست که آیا مؤمنین سلف در قرون گذشته، امکاناتی جز چشم و رؤیت برای تعیین اول ماه داشتند؟امروز می‌توان از امکانات و ابزارهای جدید و از داده‌های علم نجوم در تعیین آغاز ماه استفاده کرد؛ بدین ترتیب که حلول و تولد ماه نو را معیار قرار داد و هر قسمت از کره زمین که وارد شب شد، در آن‌جا آغاز ماه محسوب شود. ادامه 

تکمله و پاسخ به چند پرسش

چگونه می‌شود از اعتباریات پیش از اجتماع سخن گفت؟ اگر همه ادراکات غیرحسی اعتبار از نوع انسانیست، آیا همه‌چیز نسبی می‌شود؟ جایگاه اخلاق در این تقسیم‌بندی کجاست؟ اگر همه گزاره‌های حقوقی و اخلاقی حاکم بر روابط انسانی و اجتماعی به تعبیر علامه طباطبایی اعتبار است و درنتیجه ـ و به تعبیر نگارنده ـ الهیات نیز بازتاب روابط اجتماعی در سپهر اعتقادات، جایگاه دین و وظیفه‌ی انبیا چگونه است؟ ادامه 

تأملی در نظریه اعتباریات علامه طباطبایی (یادداشت وارده)

اگر مفروضات ایمانی را متعلق به پیش از اجتماع بدانیم، بخش اعظم الهیات مربوط به اعتباریات بعد از اجتماع، ثابت و منعکس‌کننده اقتضائات بدیهی و لایتغیر اجتماع بشری هستند که صورت الهیاتی یافته‌اند و تقریباً در تمام ادیان و فرق یکسانند. بخش اعظم احکام و شرایع متعلق به اعتباریات بعد از اجتماع نیز متغیرند ادامه 

یادداشت وارده

برجام را می‌توان با صلح حدیبیه قیاس کرد. حرکت صحیح و البته مبتکرانه پیامبر(ص) در حرکت بدون سلاح به سوی مکه باعث شد دشمنان در عین برتری مجبور به مصالحه‌ای شوند که اگرچه بسیاری از مفاد آن به ضرر مسلمانان بود، ولی باعث به رسمیت شناخته شدن جمعیت مسلمین از سوی مکه و متضمن صلحی بود که مسلمانان در پی آن بودند. حدود دوسال از صلح نگذشته بود که زیرکی پیامبر(ص) باعث شد مکه صلح را نقض کند؛ ولی در این دوسال ورق کاملاً به سود مسلمانان برگشته بود ادامه