پانوشت‌ها

1. امام خمینی(ره)؛ ۰۳ دی ۱۳۵۹: سیاست این است که جامعه را هدایت کند و راه ببرد، تمام مصالح جامعه را در نظر بگیرد و تمام ابعاد انسان و جامعه را در نظر بگیرد، و اینها را هدایت کند به طرف آن چیزی که صلاحشان هست، صلاح ملت هست، صلاح افراد هست و این مختص به انبیاء است. دیگران این سیاست را نمی‌توانند اداره کنند. این مختص به انبیاء و اولیاء است و به تبع آنها به علمای بیدار اسلام. بيشتر بخوانيد: http://emam.com/-/vMO7eU [⤤]
2. رعد، ۱۱ [⤤]
3. آیاتی مانند: اعراف: ۸۹ و ۹۰، اعراف: ۹۵، مؤمنون: ۷۵، زخرف: ۴۷ و ۴۸ و از این قبیل آیات که در قصص قرآنی بسیار آمده است. [⤤]
4. کهف، ۱۳ [⤤]
5. بقره، ۸۵؛ خطاب به بنی اسرائیل [⤤]
6. حجرات، ۹ و ۱۰ [⤤]
7. بقرة: ۱۵۳، ۱۷۲، ۱۷۸ و…؛ آل­عمران: ۱۱۰،۱۲۲،۱۶۰ و…؛ و سایر مثال‌های فراوان قرآنی. [⤤]
8. بقره: ۲۱۳، ۲۴۶ [⤤]
9. بقره:۲۱۴، آل عمران:۱۴۲، توبه:۱۶ [⤤]
10. إثبات الهداة بالنصوص و المعجزات،جلد ۵،صفحه ۱۹۶ عنوان باب: الجزء الخامس، باب النصوص على إمامة صاحب الزمان القائم المنتظر محمد بن الحسن المهدي عليه السّلام و ولادته و غيبته و ظهوره مضافا إلى ما تقدم منها، الفصل الرابع و الأربعون. ۶۷۸ – وَ رَوَى اَلثِّقَةُ اَلصَّدُوقُ اَلْفَضْلُ بْنُ شَاذَانَ فِي كِتَابِ إِثْبَاتِ اَلرَّجْعَةِ قَالَ: حَدَّثَنَا عَبْدُ اَلرَّحْمَنِ بْنُ أَبِي نَجْرَانَ عَنْ عَاصِمِ بْنِ حُمَيْدٍ عَنْ أَبِي حَمْزَةَ اَلثُّمَالِيِّ عَنْ أَبِي عَبْدِ اَللَّهِ عَلَيْهِ اَلسَّلاَمُ عَنِ اَلنَّبِيِّ صَلَّى اَللَّهُ عَلَيْهِ وَ آلِهِ وَ سَلَّمَ: فِي حَدِيثٍ أَنَّهُ قَالَ لِعَلِيٍّ عَلَيْهِ اَلسَّلاَمُ: اِعْلَمْ أَنَّ اِبْنِي مُنْتَقِمٌ مِنْ ظَالِمِيكَ وَ ظَالِمِي شِيعَتِكَ فِي اَلدُّنْيَا وَ يُعَذِّبُهُمُ اَللَّهُ فِي اَلْآخِرَةِ فَقَالَ سَلْمَانُ: مَنْ هُوَ يَا رَسُولَ اَللَّهِ؟ قَالَ: اَلتَّاسِعُ مِنْ وُلْدِ اِبْنِيَ اَلْحُسَيْنِ اَلَّذِي يَظْهَرُ بَعْدَ غَيْبَتِهِ اَلطَّوِيلَةِ فَيُعْلِنُ أَمْرَ اَللَّهِ وَ يُظْهِرُ دِينَ اَللَّهِ، وَ يَنْتَقِمُ مِنْ أَعْدَاءِ اَللَّهِ، وَ يَمْلَأُ اَلْأَرْضَ عَدْلاً وَ قِسْطاً كَمَا مُلِئَتْ ظُلْماً وَ جَوْراً . فضل بن شاذان که از راویان صدیق و موثق است در کتاب إثبات الرجعة حدیثی از امام صادق(ع) نقل کرده است: پیامبر(ص) در گفتگویی به امیر المؤمنین فرمودند: بدان که فرزندم از کسانی که به تو و به شیعیانت ظلم کرده‌اند در دنیا انتقام خواهد گرفت و خداوند هم در آخرت آنها را عذاب خواهد کرد. در این هنگام سلمان فارسی پرسید: او کیست، ای رسول خدا؟ ایشان فرمودند: نهمین فرزند از نسل پسرم حسین(ع)، همان کسی است که بعد از غیبتی طولانی ظهور می‌کند و امر خدا را اعلان می‌کند و دین خدا را آشکار می‌سازد و از دشمنان خدا انتقام می‌گیرد و زمین را از قسط و عدل پر می‌کند، همان‌طور که از ظلم و ستم پر شده بود. [⤤]
11. توبة: ۳۳ و صف:۹ :«هو الذی أرسل رسوله بالهدی و دین الحق لیظهره علی الدین کله و لو کره المشرکون». توجه داشته باشید که در ادبیات قرآنی منظور از دین، صرف شریعت نیست، بلکه به معنای شیوه و آیین زندگی است. [⤤]
12. ر.ک.: إثبات الهداة بالنصوص و المعجزات، جلد۵، صفحه ۱۹۶، روایت فضل بن شاذان. [⤤]
13. «برترین جهاد امت من، انتظار فرج است». تحف العقول عن آل الرسول علیهم السلام، جلد۱،  صفحه ۳۷ [⤤]
14. أَ وَ لَسْتَ تَعْلَمُ أَنَّ اِنْتِظَارَ اَلْفَرَجِ مِنَ اَلْفَرَجِ قُلْتُ لاَ أَدْرِي إِلاَّ أَنْ تُعَلِّمَنِي فَقَالَ نَعَمْ اِنْتِظَارُ اَلْفَرَجِ مِنَ اَلْفَرَجِ. الغيبة (للطوسی)،جلد ۱،صفحه ۴۵۹ [⤤]
15. امام خمینی(ره)؛ ۰۳ دی ۱۳۵۹: سیاست این است که جامعه را هدایت کند و راه ببرد، تمام مصالح جامعه را در نظر بگیرد و تمام ابعاد انسان و جامعه را در نظر بگیرد، و اینها را هدایت کند به طرف آن چیزی که صلاحشان هست، صلاح ملت هست، صلاح افراد هست و این مختص به انبیاء است. دیگران این سیاست را نمی‌توانند اداره کنند. این مختص به انبیاء و اولیاء است و به تبع آنها به علمای بیدار اسلام. بيشتر بخوانيد: http://emam.com/-/vMO7eU [⤤]
16. مستدرک الوسائل و مستنبط المسائل، جلد ۱۰، تتمة كتاب الحج، أَبْوَابُ اَلْمَزَارِ وَ مَا يُنَاسِبُهُ، َابُ اِسْتِحْبَابِ اَلْبُكَاءِ لِقَتْلِ اَلْحُسَيْنِ عَلَيْهِ السَّلاَمُ وَ مَا أَصَابَ أَهْلَ اَلْبَيْتِ عَلَيْهِمُ السَّلاَمُ خُصُوصا يَوْمَ عَاشُورَاءَ وَ اِتِّخَاذِهِ يَوْمَ مُصِيبَةٍ وَ تَحْرِيمِ اَلتَّبَرُّكِ بِهِ. [⤤]
17. پیشین، ص ۳۱۸: « قال رسول الله(ص): إِنَّ لِقَتْلِ اَلْحُسَيْنِ حَرَارَةً فِي قُلُوبِ اَلْمُؤْمِنِينَ لاَ تَبْرُدُ أَبَداً». [⤤]
18. مستدرک الوسائل و مستنبط المسائل، جلد ۱۰،صفحه ۳۱۶ عنوان باب: الجزء العاشر، تتمة كتاب الحج،أَبْوَابُ اَلْمَزَارِ وَ مَا يُنَاسِبُهُ،بَابُ اِسْتِحْبَابِ اَلْبُكَاءِ لِقَتْلِ اَلْحُسَيْنِ عَلَيْهِ السَّلاَمُ وَ مَا أَصَابَ أَهْلَ اَلْبَيْتِ عَلَيْهِمُ السَّلاَمُ خُصُوصا يَوْمَ عَاشُورَاءَ وَ اِتِّخَاذِهِ يَوْمَ مُصِيبَةٍ وَ تَحْرِيمِ اَلتَّبَرُّكِ بِهِ. اَلْمَزَارُ اَلْقَدِيمُ ، عَنْ عَلْقَمَةَ بْنِ مُحَمَّدٍ اَلْحَضْرَمِيِّ عَنْ أَبِي جَعْفَرٍ عَلَيْهِ السَّلاَمُ فِي حَدِيثٍ تَقَدَّمَ صَدْرُهُ قَالَ قَالَ: يَا عَلْقَمَةُ وَ اُنْدُبُوا اَلْحُسَيْنَ عَلَيْهِ السَّلاَمُ وَ اِبْكُوهُ وَ لْيَأْمُرْ أَحَدُكُمْ مَنْ فِي دَارِهِ بِالْبُكَاءِ عَلَيْهِ وَ لْيُقِمْ عَلَيْهِ فِي دَارِهِ اَلْمُصِيبَةَ بِإِظْهَارِ اَلْجَزَعِ وَ اَلْبُكَاءِ وَ تَلاَقَوْا يَوْمَئِذٍ بِالْبُكَاءِ بَعْضُكُمْ إِلَى بَعْضٍ فِي اَلْبُيُوتِ وَ حَيْثُ تَلاَقَيْتُمْ وَ لْيُعَزِّ بَعْضُكُمْ بَعْضاً بِمُصَابِ اَلْحُسَيْنِ عَلَيْهِ السَّلاَمُ قُلْتُ أَصْلَحَكَ اَللَّهُ كَيْفَ يُعَزِّي بَعْضُنَا بَعْضاً قَالَ تَقُولُونَ أَحْسَنَ اَللَّهُ أُجُورَنَا بِمُصَابِنَا بِأَبِي عَبْدِ اَللَّهِ اَلْحُسَيْنِ عَلَيْهِ السَّلاَمُ وَ جَعَلَنَا مِنَ اَلطَّالِبِينَ بِثَأْرِهِ مَعَ اَلْإِمَامِ اَلْمَهْدِيِّ إِلَى اَلْحَقِّ مِنْ آلِ مُحَمَّدٍ صَلَّى اَللَّهُ عَلَيْهِ وَ آلِهِ وَ عَلَيْهِمْ أَجْمَعِينَ وَ إِنِ اِسْتَطَاعَ أَحَدُكُمْ أَنْ لاَ يَمْضِيَ يَوْمَهُ فِي حَاجَةٍ فَافْعَلُوا فَإِنَّهُ يَوْمٌ نَحْسٌ لاَ تُقْضَى فِيهِ حَاجَةُ مُؤْمِنٍ وَ إِنْ قُضِيَتْ لَمْ يُبَارَكْ فِيهَا وَ لَمْ يُرْشَدْ وَ لاَ يَدَّخِرَنَّ أَحَدُكُمْ لِمَنْزِلِهِ فِي ذَلِكَ اَلْيَوْمِ شَيْئاً فَإِنَّهُ مَنْ فَعَلَ ذَلِكَ لَمْ يُبَارَكْ فِيهِ قَالَ اَلْبَاقِرُ عَلَيْهِ السَّلاَمُ أَنَا ضَامِنٌ لِمَنْ فَعَلَ ذَلِكَ لَهُ عِنْدَ اَللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ مَا تَقَدَّمَ بِهِ اَلذِّكْرُ مِنْ عَظِيمِ اَلثَّوَابِ وَ حَشَرَهُ اَللَّهُ فِي جُمْلَةِ اَلْمُسْتَشْهَدِينَ مَعَ اَلْحُسَيْنِ صَلَوَاتُ اللَّهِ عَلَيْهِ اَلْخَبَرَ . علقمه بن محمد حضرمی از امام باقر(ع) نقل می‌کند که فرمودند: ای علقمه، برای حسین(ع) زاری کنید و بلند بگریید و هرکس اهل منزلش را به گریه بر او امر کند و در خانه‌اش برای او از طریق ناله و گریه اقامه عزا کند و در آن روز[عاشورا] یکدیگر را در خانه‌هاتان یا هر جای دیگر با گریه ملاقات کنید و یکدیگر را به مصیبت حسین(ع) دلداری بدهید. گفتم خداوند کارت را اصلاح کند، چگونه یکدیگر را دلداری بدهیم؟ فرمود: بگویید خداوند اجرهای ما را در مصیبت اباعبدالله الحسین علیه‌السلام نیکوتر گرداند و ما را از خون خواهانش در رکاب امام هدایت کننده به سمت حق از خاندان محمد (صلوات بر او و جمیع خاندانش) قرار دهد. پس هر یک از شما اگر توانست، روزش را در کار[اشتغال روزمره] نگذارند چراکه آن روز نحس است و حاجت مومن در آن برآورده نمی‌شود و اگر بشود مبارک نباشد و در آن بهبودی نباش و هیچ‌کدامتان در آن روز چیزی به خانه‌اش اضافه نکند که هر کس چنین کند در آن برکتی نخواهد بود. امام باقر(ع) فرمودند: من در نزد خدای عزوجل ثوابی عظیم را ضامن می‌شوم برای هر کس در آن چه که پیشتر گفته شد، انجام دهد. و خداوند او را از جمله شهیدان همراه حسین(ع) محشور کند. و همچنین: نشانی: بحار الأنوار الجامعة لدرر أخبار الأئمة الأطهار علیهم السلام،جلد ۵۳، صفحه ۹۳ عنوان باب: الجزء الثالث و الخمسون، تتمة كتاب تاريخ الإمام الثاني عشر صلوات اللّه عليه،باب الرجعة،باب الرجعة. كا، [الكافي] ، اَلْعِدَّةُ عَنْ سَهْلٍ عَنِ اِبْنِ شَمُّونٍ عَنِ اَلْأَصَمِّ عَنْ عَبْدِ اَللَّهِ بْنِ اَلْقَاسِمِ اَلْبَطَلِ عَنْ أَبِي عَبْدِ اَللَّهِ عَلَيْهِ السَّلاَمُ : فِي قَوْلِهِ تَعَالَى: وَ قَضَيْنا إِلى بَنِي إِسْرائِيلَ فِي اَلْكِتابِ لَتُفْسِدُنَّ فِي اَلْأَرْضِ مَرَّتَيْنِ – قَالَ قَتْلُ عَلِيِّ بْنِ أَبِي طَالِبٍ عَلَيْهِ السَّلاَمُ وَ طَعْنُ اَلْحَسَنِ عَلَيْهِ السَّلاَمُ – وَ لَتَعْلُنَّ عُلُوًّا كَبِيراً -قَالَ قَتْلُ اَلْحُسَيْنِ عَلَيْهِ السَّلاَمُ –فَإِذا جاءَ وَعْدُ أُولاهُما -إِذَا جَاءَ نَصْرُ دَمِ اَلْحُسَيْنِ –بَعَثْنا عَلَيْكُمْ عِباداً لَنا أُولِي بَأْسٍ شَدِيدٍ فَجاسُوا خِلالَ اَلدِّيارِ -قَوْمٌ يَبْعَثُهُمُ اَللَّهُ قَبْلَ خُرُوجِ اَلْقَائِمِ فَلاَ يَدَعُونَ وَتَراً لآِلِ مُحَمَّدٍ إِلاَّ قَتَلُوهُ- وَ كانَ وَعْداً مَفْعُولاً -خُرُوجُ اَلْقَائِمِ عَلَيْهِ السَّلاَمُ- ثُمَّ رَدَدْنا لَكُمُ اَلْكَرَّةَ عَلَيْهِمْ- خُرُوجُ اَلْحُسَيْنِ عَلَيْهِ السَّلاَمُ فِي سَبْعِينَ مِنْ أَصْحَابِهِ عَلَيْهِمُ اَلْبَيْضُ اَلْمُذَهَّبَةُ لِكُلِّ بَيْضَةٍ وَجْهَانِ اَلْمُؤَدُّونَ إِلَى اَلنَّاسِ إِنَّ هَذَا اَلْحُسَيْنَ قَدْ خَرَجَ حَتَّى لاَ يَشُكَّ اَلْمُؤْمِنُونَ فِيهِ وَ إِنَّهُ لَيْسَ بِدَجَّالٍ وَ لاَ شَيْطَانٍ وَ اَلْحُجَّةُ اَلْقَائِمُ بَيْنَ أَظْهُرِهِمْ فَإِذَا اِسْتَقَرَّتِ اَلْمَعْرِفَةُ فِي قُلُوبِ اَلْمُؤْمِنِينَ أَنَّهُ اَلْحُسَيْنُ عَلَيْهِ السَّلاَمُ جَاءَ اَلْحُجَّةَ اَلْمَوْتُ فَيَكُونُ اَلَّذِي يُغَسِّلُهُ وَ يُكَفِّنُهُ وَ يُحَنِّطُهُ وَ يَلْحَدُهُ فِي حُفْرَتِهِ اَلْحُسَيْنُ بْنُ عَلِيٍّ عَلَيْهِ السَّلاَمُ وَ لاَ يَلِي اَلْوَصِيَّ إِلاَّ اَلْوَصِيُّ . عبدالله بن قاسم از امام صادق(ع) روایت می‌کند: ایشان آیه «و قَضَینا إلی بنی اسرائیل…» را تفسیر نمودند و گفتند: «وَ لَتَعْلُنَّ عُلُوًّا كَبِيراً» کشتن امام حسین(ع) است.« فَإِذا جاءَ وَعْدُ أُولاهُما» هنگامی که پیروزی خون حسین(ع) برسد:« بَعَثْنا عَلَيْكُمْ عِباداً لَنا أُولِي بَأْسٍ شَدِيدٍ فَجاسُوا خِلالَ اَلدِّيارِ» مردمی هستند که خداوند قبل از خروج قائم(عج) آنها را بر می‌انگیزد که جز کشتن، انتقام دیگری برای آل محمد(ع) نخواهند: « وَ كانَ وَعْداً مَفْعُولاً» خروج قائم(عج)[برای قیام قطعی] است…. . [⤤]
19. بقره: ۱۵۸ [⤤]
20. به نقل از سایت الکتاب [⤤]
21. البرهان في تفسير القرآن،جلد ۱،صفحه ۳۶۳.  عنوان باب: الجزء الأول،سورة البقرة مدنية. عَنْهُ: عَنْ عَلِيِّ بْنِ إِبْرَاهِيمَ، عَنْ أَبِيهِ، وَ مُحَمَّدِ بْنِ إِسْمَاعِيلَ، عَنِ اَلْفَضْلِ بْنِ شَاذَانَ، جَمِيعاً، عَنِ اِبْنِ أَبِي عُمَيْرٍ، عَنْ مُعَاوِيَةَ بْنِ عَمَّارٍ، عَنْ أَبِي عَبْدِ اَللَّهِ (عَلَيْهِ اَلسَّلاَمُ) – فِي حَدِيثِ حَجِّ اَلنَّبِيِّ (صَلَّى اَللَّهُ عَلَيْهِ وَ آلِهِ)-: «أَنَّهُ (عَلَيْهِ اَلسَّلاَمُ) بَعْدَ مَا طَافَ بِالْبَيْتِ وَ صَلَّى رَكْعَتَيْهِ، قَالَ (صَلَّى اَللَّهُ عَلَيْهِ وَ آلِهِ): إِنَّ اَلصَّفَا وَ اَلْمَرْوَةَ مِنْ شَعَائِرِ اَللَّهِ، فَابْدَأْ بِمَا بَدَأَ اَللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ بِهِ، وَ إِنَّ اَلْمُسْلِمِينَ كَانُوا يَظُنُّونَ أَنَّ اَلسَّعْيَ بَيْنَ اَلصَّفَا وَ اَلْمَرْوَةِ شَيْءٌ صَنَعَهُ اَلْمُشْرِكُونَ، فَأَنْزَلَ اَللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ: إِنَّ اَلصَّفا وَ اَلْمَرْوَةَ مِنْ شَعائِرِ اَللّهِ فَمَنْ حَجَّ اَلْبَيْتَ أَوِ اِعْتَمَرَ فَلا جُناحَ عَلَيْهِ أَنْ يَطَّوَّفَ بِهِما». [⤤]
22. مستدرک الوسائل و مستنبط المسائل، جلد، ۸، صفحه ۴۳ [⤤]
23. عوالم العلوم و المعارف و الأحوال من الآیات و الأخبار و الأقوال، جلد۲۰، صفحه ۸۸۲ [⤤]
24. حج: ۳۲ «این چنین است و هرکس که شعائر الهی را بزرگ دارد پس همانا این کار ناشی از پرهیزگاری دل‌هاست». [⤤]
25. ترجمه تفسیر المیزان، جلد ۱۴، صفحه ۵۲۹ [⤤]