با نزدیک شدن موعد انتخابات ریاستجمهوری و شوراهای شهر سال ۱۴۰۰ موضوع اهمیت مشارکت حداکثری اهمیت ویژهای یافته است. این مشارکت بدون نقشآفرینی گروههای مرجع و نخبگانی جامعه محقق نخواهد شد. در حوزههای علمیه نیز سطوح مختلفی از حوزویان بویژه طلاب جوان تاکنون از طرق مختلفی سعی بر اقناع مردم برای حضورحداکثری و انتخاب صحیح داشتهاند.
در این بین اما نقش عالیترین سطوح حوزههای علمیه شامل مراجع عظام تقلید و علما بیش از همه مهم به نظر میرسد. با نگاهی به نقش این بزرگواران در رخدادهای گوناگون چهل سال اخیر و انتخابات پیشرو چند نکته مهم متذکر میشود:
– انقلاب اسلامی مولود حوزه و روحانیت است و فقها در شکلگیری، رویش و استحکام انقلاب اصلیترین نقش را داشتهاند و در این بین تهدیدات و خطرات جدی مانند جریانها و افکار انحرافی بویژه در ابتدای انقلاب نتوانست این حرکت عظیم مردمی را دچار خدشه و انحراف سازد. لذا مراجع معظم تقلید و بزرگان حوزه این انقلاب را از جهات مختلف متعلق به خود دانسته و علیرغم اختلاف سلایق و نظرات اما همگی تلاش نمودهاند این شجره طیبه مستحکم به راه خود ادامه دهد.
انذارها، عتابها و انتقادات صریح آنان نیز همیشه از باب خیرخواهی بوده که به صورت کلی میتوان استراتژی «حمایت ناصحانه» را بر آن نام نهاد. آنچه که باید باعث نگرانی جدی نظام وانقلاب اسلامی باشد نه انتقاد، بلکه بیتفاوتی مراجع عظام تقلید به مسائل نظام و حاکمیتی است که این بیتفاوتی سرمنشا انحراف و زوال نظام اسلامی خواهد بود.
لذا نصایح و گلایههای مراجع عظام تقلید را باید از باب خیرخواهی برای نظام اسلامی غنیمت شمرد و با درک صحیح از رابطهی آنان با حاکمیت اسلامی به دور از سطحینگریهای رایج سیاسی تلاش نمود تا حدامکان دغدغهها و نگرانی آنان مرتفع گردد.
– از سوی دیگر نظام اسلامی نیز انتظار دارد مراجع بزرگوار تقلید در کنار نقدها و گلایههای کاملا دلسوزانه، در مقاطع خاص و مهم مانند انتخابات نقشآفرینی جدی برای حضور حداکثری مردم داشته باشند. گاه ممکن است انذارها و گلایههای ناصحانه بهگونهای بر حمایتها غلبه داشته باشد که شائبهی بیتفاوتی یا قهر از نظام را القاء سازد. قطعا مراجع بزرگوار تقلید و بیوت و موثرین بر امور اطلاعرسانی آنان به این نکته توجه دارند که بدخواهان نظام همیشه مترصد فرصت برای ایجاد فاصله و جدائی بین حوزه و نظام هستند. البته این تلاشها همیشه از سوی دشمنان تابلودار نبوده و گاه با بیخردی و رفتارهای غیرعقلائی برخی به ظاهر خودیها هم همراه بودهاست. لذا از بزرگان حوزه و موثرین در بیوت مراجع عظام تقلید انتظار میرود نسبت به تحرکات دشمنان هوشیار بوده و عملکرد نابخردانهی برخی از خردهجریانهای سیاسی در حوزه را به حساب رفتار کلیت نظام با آنان نگذارند.
– در روزهای اخیر تعدادی از مراجع عظام تقلید با صدور اطلاعیههایی از مردم برای حضور در انتخابات دعوت کردهاند. قطعا چند روز باقی مانده به انتخابات توجه بسیاری از حوزویان به چگونگی مواجههی مراجع تقلید با موضوع انتخابات خواهد بود. دعوت به شرکت در انتخابات و همچنین حضور مراجع تقلید در رایگیری دو نکتهی مهمی است که بدنهی حوزههای علمیه به آن توجه دارند. بیشک بدنهی حوزه شامل علما، اساتید و طلاب – با ضعف و شدت و مراتب مختلف- حامی نظام و انقلاب هستند و رفتار مراجع تقلید در خصوص امور مهم نظام تاثیر قابل توجی در جایگاه و اعتبار حوزوی آنان نیز خواهد داشت.