مباحثات

رسانه فکری تحلیلی حوزه و روحانیت

زیارت حضرت فاطمه معصومه(س) برای شیعیان اهمیت بسیاری دارد؛ طوری که اگر ساکن قم هم نباشند، رنج سفر را بر خود هموار کرده و برای عرض ادب به پیشگاه مبارک آن حبیبه دربار خدا به قم مشرّف می‌شوند. بسیاری از شیعیان غیر ایرانی هم که برای زیارت حضرت رضا(ع) به ایران می‌آیند، تقیّد و اهتمام کامل دارند که از مشهد به قم بیایند و قبر منوّر حضرت فاطمه معصومه(س) را هم زیارت کنند؛ همان‌گونه که ایرانیانی که به مکّه مشرّف می‌شوند، قبل از اعمال حجّ به زیارت رسول خدا(ص) در مدینه می‌شتابند و یا اگر برای زیارت امیرالمؤمنین(ع) و سیدالشّهدا(ع) به عراق بروند، مقیّدند علاوه بر زیارت آن دو بزرگوار و زیارت کاظمین(ع)، به سامرّا نیز بروند و قبر مبارک حضرت هادی(ع) و حضرت عسکری(ع) را زیارت کنند. به همین دلیل هرسال جماعت بسیاری از شیعیان و موالیان اهل‌بیت(ع) از اطراف و اکناف ایران، اقصی نقاط جهان و بلاد بعیده و دوردست، برای درک فیوضات بی‌شمار آن معظمه آل عصمت به قم می‌آیند و در کنار قبر شریف و مرقد دل‌ربای وی عرض ادب و اخلاص می‌کنند. علمای بزرگ و طراز اوّل شیعه نیز از این قاعده مستثنا نبوده و همواره به زیارت حضرت معصومه(س) اهتمامی شدید داشته‌اند.

مرحوم آيت‌ﷲ العظمى گلپايگانى اعلى ﷲ مقامه نسبت  به زیارت حضرت معصومه(س) مقید بودند. ايشان ساليان سال نماز صبح را در مسجد بالاسر مى‌خواندند و در همين فرصت مدّتى را در نزديكى قبر مطهر حضرت معصومه(س) مى‌نشستند و به زيارت و رازدل‌گويى با آن حضرت مى‌پرداختند. در سال‌هاى آخر اشتغالشان به تدريس، روز‌های چهارشنبه بعد از فراغت از درس مشرّف مى‌شدند و مدّتى بالاى سر کریمه اهل‌بیت(س) – درست متصل به قبر مبارك – به زيارت و عبادت مى‌پرداختند. خدّام محترم حرم در ساعت زيارت ايشان قسمت بالاى سر مبارك را خلوت مى‌كردند و تا پايان برنامه، مراقبشان بودند تا هجوم جمعيّت به‌سوى ايشان مانع زيارت و ديگر برنامه‌هايشان نشود. البته ایشان علاوه بر این برنامه‌ی منظم، به‌طور متفرق و به‌مناسبات هم به حرم مشرف مى‌شدند.

يكى از سال‌ها كه قرار بود براى تغيير آب و هوا به جاسب (محلّى در اطراف قم) بروند – و شايد آخرين مسافرت تابستانى ايشان به آن‌جا بود – كسالت و ضعف و خستگى‌شان شدید شده بود؛ با اين حال فرمودند: اول به حرم مشرّف مى‌شوم و از آن‌جا به جاسب مى‌رويم. بعضى از نزديكان ايشان عرض كردند: چون حالتان مساعد نيست، همان‌طور كه از كنار حرم عبور مى‌كنیم شما از داخل اتومبیل سلام كنيد و زيارت نماييد؛ اما ايشان نپذيرفتند و بالاخره با همان حالت به حرم رفتند؛ در حالى‌كه بعد از پايان زيارت نتوانستند مسافت كوتاه بين داخل حرم تا درب كنار خيابان موزه را راه بروند و به همین دلیل براى ايشان در نزديكى درب خروجى مسجد طباطبایى – مسجد موزه – صندلى گذاشتند؛ بعد از مختصر استراحتی توانستند حرکت کنند و سوار اتومبیل شوند.

مرحوم آقاى حاج آقا حسين فاطمى(ره) راجع به استادش مرحوم آقاى حاج ميرزا جواد آقا ملكى تبريزى مى‌نويسد: براى رفتن به زيارت حضرت فاطمه معصومه(س) بسيار جديّت داشتند و علی رغم داشتن مرض قلب همه‌روزه به حرم مشرّف مى‌شدند.

مرحوم آیت‌ﷲ اشتهاردی نیز در کتاب خود با عنوان «حضرت معصومه؛ فاطمه ثانی» می‌نویسد: نقل شده روزي شاه عربستان سعودي به ايران آمد و هدايايي براي مرجع كل، حضرت آيت‌ﷲ العظمي بروجردي(ره) فرستاد. آقای بروجردی از ميان آن هدايا، چند قرآن و مقداري از پرده كعبه را پذيرفت و بقيه را رد كرد. شاه عربستان تقاضاي ملاقات با آقاي بروجردي را كرده بود که آقا اين تقاضا را رد كرد. وقتي از علت اين امر سؤال شد، آقا فرمود: «اين شخص (شاه عربستان) اگر به قم بيايد و به زيارت حضرت معصومه(س) نرود (چون وهابی است) به مقام ارجمند حضرت معصومه(س) توهين خواهد شد و من به‌هيچ‌وجه چنين امري – كه توهين غيرمستقيم به حضرت معصومه(س) است ـ را نمي‌پذيرم و تحمل نمي‌كنم».

احترام متواضعانه و عميق رهبر كبير انقلاب حضرت امام خميني(ره) و مقام معظم رهبري نسبت به مقام حضرت معصومه(س) نيز قابل توجه است. امام خميني(ره) آن بزرگ مرد الهي به زیارت کریمه اهل‌بیت(س) می‌آمد و با كمال تواضع و خضوع ضريح مطهر را مي‌بوسيد. به‌نظر بعضي شايد علت آن‌كه او نخواست مرقد مطهرش در كنار مرقد مطهر حضرت معصومه(س) باشد، اين بود كه مبادا به حريم حضرت معصومه(س) بي‌احترامی شود؛ زيرا رفت و آمد ميليون‌ها نفر از مردم و آمدن سران كشورها كنار قبر او، موجب كم‌رنگ شدن احترام به مرقد مطهر حضرت معصومه(س) مي‌گرديد و چنين كاري هرگز با خلق و خوي امام خميني(ره) نسبت به خاندان عصمت و طهارت سازگار نبود.

ببب

مرحوم آيت‌ﷲ العظمي مرعشی نجفي هم حدود شصت سال، در زمستان و تابستان، صبح قبل از اذان براي اقامه جماعت در حرم حضرت معصومه(س) از خانه به طرف حرم مي‌آمدند. در بسياري از موارد، هنوز درهاي حرم باز نشده بود که ایشان پشت در به انتظار مي‌نشستند تا در باز شود. مرحوم آیت‌ﷲ اشتهاردی می‌گوید: يك بار خودم ديدم كه آن بزرگوار قبل از اذان صبح، عبا را بر سر افكنده بود و پشت در صحن حرم مطهر (سمت خيابان موزه) نشسته و خود را به در حرم چسبانده بود تا خدام در صحن را بازکنند؛ گويي شخصی نيازمند و دردمند، به در خانه حضرت معصومه(س) پناهنده شده است. ایشان در وصيتنامه خود سفارش كرده بودند که جنازه‌شان را روبه‌روي مرقد مطهر بي‌بي فاطمه معصومه(س) قرار دهند و در این حال يك سر عمامه‌شان را به ضريح مطهر و سر ديگر را به تابوت ببندند (به‌عنوان دخيل) و مصيبت وداع اباعبدﷲ(ع) با اهل بيت طاهرينش(ع) را بخوانند.

در احولات حضرت آیت‌ﷲ‌العظمی بهجت(ره) هم نوشته‌اند که ایشان هر روز صبح به زیارت حضرت معصومه(س) می‌رفتند. یکی از همراهان ایشان می‌گوید یک روز صبح من در ذهن خود گفتم: چرا آقا با این کهولت سن خود را مقید می‌کند که  هر روز به حرم برود؟ بعد از چند قدم که رفتیم ایشان ایستادند و رو به من کردند و گفتند: من بر خودم واجب می‌دانم که هر روز به محضر حضرت معصومه(س) برسم و سلام عرض بکنم. درباره‌ی این‌که ایشان هر روز صبح برای اقامه نماز به‌مدت یک ساعت به حرم مطهر حضرت معصومه(س) می‌رفتند، نقل می‌کنند: آیت‌ﷲ بهجت پس از زیارت کریمه اهل بیت(س) هنگام خروج از آن آستان، هرموقع که می‌خواست وارد کوچه‌ای شود یا راه خود را کج نماید، برگشته و سلامی خدمت فاطمه معصومه(س) می‌دادند. آقازاده مرحوم آیت‌ﷲ‌العظمی بهجت در جایی گفته بود: پدر من بعضی وقت‌ها تا سه ساعت مقابل ضریح مطهر حضرت فاطمه معصومه(س) می‌ایستاد و با حضرت نجوا می‌کرد.  مناجات کردن با فاصله جزو سیره ایشان بوده است.

رده‌های مرتبط

دیدگاه‌ها

  1. رضایی 

    مطلب جالبی بود به خصوص نقل مرحوم اشتهاردی از مرحوم بروجردی که تاکنون جایی نخوانده بودم.
    اگر مطلبتان را جاستی فای می کردید که خطوط در هم نباشد و مرتب باشد خیلی بهتر بود.
    تشکر از سایت خوبتان

  2. عصاری 

    با تشکر از مطلب خوبتان
    واقعا همین بوده که این علما به این درجات رسیدند. کرامت خانم فاطمه معصومه سلام الله علیها خیلی زیاده و همه می تونن از خوان کرامتش بهره مند بشند فقط معرفت می خواد