مباحثات

رسانه فکری تحلیلی حوزه و روحانیت

مشخصات پژوهشگر

حجت‌الاسلام والمسلمین اکبر اقوام کرباسی؛ عضو هیئت علمی و مدیر گروه کلام پژوهشکدۀ فلسفه و کلام پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی

آثار و تألیفات

کتاب‌ها:

  1. اندیشه‌های کلامی مؤمن‌الطاق، نشر پژوهشگاه علوم و فرهنگ (چاپ‌شده)‌.
  2. میراث اعتقادی مؤمن‌الطاق، نشر پژوهشگاه علوم و فرهنگ (دردست ارزیابی).

مقالات چاپ‌شده:

۱. «مؤمن‌الطاق و روش کلامی او»، مقاله علمی پژوهشی، کلام اسلامی، شمارۀ ۸۵.

۲. «مرجئه شیعه»، مقاله علمی پژوهشی، مجله نقد و نظر، شماره ۶۷.

۳. «امامیه پژوهی در منابع فرقه‌نگاری اهل سنّت»، مقاله علمی پژوهشی، تحقیقات کلامی، شماره ۱.

۴. «مدرسه کلامی کوفه»، مقاله علمی پژوهشی، نقد و نظر، شماره ۶۵.

۵. «ایدۀ بلاکیف در کشاکش دو رویکرد وجودی و مفهومی»، مقاله علمی پژوهشی، جاویدان خرد، شماره ۲۰.

۶. «تأثیر اعتقاد فلسفی ابن‌سینا بر غزالی در تجرد نفس»، مقاله علمی پژوهشی، تأمّلات فلسفی، شماره۱۳.

مقالات در نوبت انتشار:

  1. «سلفیه جهادی؛ دستاورد نظریه سیاسی سید قطب»، مقاله علمی پژوهشی، سیاست متعالیه.
  2. «بازخوانی نظریه استطاعت در مدرسه کلامی کوفه»، مقاله علمی پژوهشی، تحقیقات کلامی.
  3. «مواجهه متکلمان امامیه با فلسفه در سدۀ هفتم»، مقاله علمی پژوهشی، نقد و نظر.

پروژه‌ی موظفی پژوهشگاه:  نظریه‌پردازی متن‌اندیش در مدرسه کلامی کوفه

نظریه‌پردازی متن‌اندیش، ویژگی و مشخصۀ اساسی متکلمان امامیه در مدرسه کلامی کوفه است. این اصطلاح نشان‌دهندۀ رفتارِ کلامیِ دسته‌ای از متکلمان کوفه است تا کاربست و جایگاه متن مقدّس را در تبیین‌گری اعتقادات به تصویر بکشد. نظریه‌پردازی متن‌اندیش، زبان‌دار‌کردن و تبیینِ عقلانی باور‌های دینی در پرتو آیات و احادیث است که بیش‌تر با ادبیاتی نوین و مفاهیمی تازه به انجام می‌رسد. این عملکرد که ثمرۀ دیدگاه کوفیان در نسبت‌سنجی میان دو حجتِ عقل و وحی بود، در پاره‌ای موضوعات میان متکلمان کوفه نظریات مختلف را به ارمغان آورد و در بخشی دیگر از موضوعات، زمینۀ امتیاز دیدگاه کوفیان، از دیگر مدارس تاریخ کلام امامیه را فراهم آورد. نظریه‌های گوناگون در باب استطاعت، اراده، معرفت فطری و عقلی پروردگار و… نمونه‌هایی هستند از این رفتار میان متکلمان کوفه و بداء شاهدی برای نشان‌دادن اختلاف نظریات میان دو مدرسه کلامی امامیه. مشخصه خاص این فعالیت، بازخوانی و به‌دست‌دادن روش‌شناسی اندیشه‌های نخستین امامیه است که در نوع خود بی‌سابقه است. همین امر جدای از تأمین اهمیت موضوع، سختی‌ها و مشکلاتی را در فرایند پژوهش به‌دنبال داشته است. این پروژه تقریباً رو به اتمام است (بیش از ۹۰ درصد آن انجام شده).

رده‌های مرتبط

پاسخ دهید