مباحثات

رسانه فکری تحلیلی حوزه و روحانیت
به مناسبت هشتم شوال

کتاب «تاریخ حرم ائمه بقیع» تالیف مرحوم آیت‌ﷲ محمدصادق نجمی از جمله معدود کتابهائی است که سال‌های اخیر در دسترس محققین، روحانیون و زائران این مکان شریف بوده‌است. کتابی که به صورت خلاصه اما تحقیقی تلاش کرده‌است تاریخچه، جایگاه و … ادامه 

هنوز از کلاس خارج نشده بودیم که استاد تشریف آوردند. با دیدن استاد احساس کردیم که حتماً خبر فوت همسر ایشان شایعه بوده؛ برای همین، موضوع را با خود ایشان در میان گذاشتیم؛ ولی ایشان خبر را تأیید کردند. پرسیدیم: پس استاد مراسم تشییع جنازه چه کار کردید؟ فرمودند: می‌خواستم درس را تعطیل کنم؛ چندصدنفر از طلبه‌های امام زمان(عج) درسشان یک روز تعطیل خواهد شد؛ به همین خاطر به خودم اجازه ندادم که به‌خاطر تشییع جنازه‌ی همسر من کلاس درس شما تعطیل شود. ادامه 

سید سجاد ایزدهی

این تحقیق درصد است با گزینش روایات عرصه سیاست از کتاب غرر الحکم و با دسته‌بندی و ایجاد نظام منطقی برای این روایات، نظامی از روایات تخصّصی گستره سیاست را به محققان، سیاستمداران، کارگزاران و حاکمان اسلامی ارائه نماید. ادامه 

کشور ترکیه از جمله کشورهای اسلامی است که پروژه تمدن اسلامی ترکی را در دستور کار دارد. با توجه به موقعیت ژئوپلتیکی ترکیه و نیز همسایگی ایران با ترکیه و نیز جایگاه اقتصادی ترکیه در جهان، می‌توان ترکیه را از جمله رقبای مهم ایران در جهان اسلام قلمداد کرد. از سویی دیگر ترکیه در صدد احیای امپراتوری عثمانی (نوعثمانی گرایی) است که عملاً رقیبی جدی برای انقلاب اسلامی شیعی ایران خواهد بود. ادامه 

نرخ شیوع و فراوانی پدیده «ضعف اخلاقی» در میان عموم مردم که عمدتاً نه به‌لحاظ رفتاری بزهکارند و نه به‌لحاظ نظری طرفدار «شرارت اخلاقی»، تأمل‌برانگیز است و آن‌گاه که با فراوانی و تنوع مصادیق شیوع ضعف اخلاقی در میان گروه‌های مرجع مواجه می‌شویم که هریک در سطحی اسوه‌های رفتاری و الگوهای نقش به‌شمار می‌روند، تأمل و درنگ، رنگ بهت و حیرت می‌گیرد؛ به‌راستی چگونه قاضی و پلیس، خود بزهکار می‌شوند؟ چرا مردمان با وجود اذعان به درستی عمل اخلاقی یا نادرستی و بدی فلان‌عمل غیراخلاقی، از عمل طبق قضاوت و تشخیص خود سر باز می‌زنند؟ ادامه 

نظریه‌پردازی متن‌اندیش، ویژگی و مشخصۀ اساسی متکلمان امامیه در مدرسه کلامی کوفه است. این اصطلاح نشان‌دهندۀ رفتارِ کلامیِ دسته‌ای از متکلمان کوفه است تا کاربست و جایگاه متن مقدّس را در تبیین‌گری اعتقادات به تصویر بکشد. نظریه‌پردازی متن‌اندیش، زبان‌دار‌کردن و تبیینِ عقلانی باور‌های دینی در پرتو آیات و احادیث است که بیش‌تر با ادبیاتی نوین و مفاهیمی تازه به انجام می‌رسد. ادامه 

فقر و تهیدستی، همچنان از مهم‌ترین مشکلات جوامع بشری است و جهان متمدن امروز، بیش ازگذشته شاهد پیامدهای تلخ و ناگوار آن است و کاهش و علاج آن را می‌طلبد. این پژوهش سعی دارد با بررسی سیره‌ی حضرات معصومان(ع) و تبیین شیوه‌ها و راهکارهای مختلف آنان در فقر زدایی، به این پرسش پاسخ دهد که معصومان(ع) در کاهش و علاج فقر، چه شیوه‌ها و راهکارهایی را اتّخاذ کرده‌اند. ادامه 

پژوهشگران علم اخلاق اسلامی لازم است برای استخراج احکام اخلاقی از منابع دین (قرآن و روایات) ضوابط و قواعد روشنی در اختیار داشته باشند. این قواعد و ضوابط که عناصر مشترک فرایند استنباط خواهند بود، لازم است در دانشی به‌نام اصول فقه‌الاخلاق یا قواعد تفقه اخلاقی، منقح شده باشند. بی‌شک بخش‌هایی از علم اصول فقه موجود را می‌توان در این فرایند به‌کار گرفت. اما قواعد خاصی نیز وجود دارد که اختصاصاً در استنباط گزاره اخلاقی کاربرد دارد و در اصول فقه موجود دغدغه آن وجود
نداشته است. ادامه 

تدوین نقشه راه پیشرفت و تعالی امت اسلامی، از اصلی‌ترین نیازهای جهان اسلام است؛ راه‌کاری که بتواند راهبردها و جهت‌گیری جهان اسلام را در آوردگاه مدعیان جهانی وجریان‌های فراملیتی تبیین ومشخص نماید و نیز امواج بیداری اسلامی را هدایت و به آن سمت وسو بخشد. اندیشه و باورداشت «مهدویت» با ویژگی‌های خاصش – خصوصاً بحث حکومت جهانی و نیز مقبولیت مقوله مهدویت در میان همه مسلمانان – ظرفیت لازم برای چنین امر اساسی و مهمی را دارد. ادامه 

اگر‌چه نظریه معنویت با رویکرد به نقش دین اتخاذ می‌شود، اما متمایز با آن تعریف می‌شود و چون معنویت مورد نظر، همراه با عقلانیت تلقی شده و عقلانیت مغایر با دین تعریف شده، معنویت نیز در تقابل و تضاد با دین سنتی دانسته شده است؛ بنابراین نظریه مذکور بر آن است که انسان برای حل مشکل اساسی خود و دست‌یابی به زندگی اصیل و آرمانی باید به معنویت فارغ از دین روی آورد. ادامه