آشنایی با پژوهشگر
حجتالاسلام والمسلمین دکتر مهدی علیزاده؛ رئیس مرکز اخلاق و تربیت اسلامی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی؛ دانشآموختۀ حوزه علمیۀ قم و دکترای رشته اخلاق اسلامی؛ استادیار پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی.
آثار و تألیفات
کتابها:
- تفسیر کلامی ـ عرفانی آیه نور، ۱۳۸۶ (کتاب برگزیدۀ المپیاد بینالمللی قرآن کریم، ۱۳۸۹)؛
- مکاتب اخلاق اسلامی؛ جستاری درمنابع، تاریخچه و متون (متن درسی دوره کارشناسی ارشد فلسفه اخلاق)، دانشگاه بینالمللی مجازی المصطفی، انتشار نسخه دیجیتال، ۱۳۸۵؛
- در انتظار ققنوس(کتاب رتبه اول دهه هفتاد در حوزه فرهنگ مهدویت)؛
- نشانههای یار(کتاب برگزیده جشنواره دوسالانه کتاب مهدویت، ۱۳۹۱)؛
- کتابشناخت اخلاق اسلامی، (از اعضای نویسندگان) (متن درسی دوره دکترا، رشته تخصصی اخلاق اسلامی)؛
- اخلاق کاربردی،(از اعضای نویسندگان) (برگزیده کتاب سال جمهوری اسلامی ایران و متن درسی دوره دکترای تخصصی اخلاق)؛
- اخلاق اسلامی؛مبانی و مفاهیم (از اعضای نویسندگان) (متن درسی دوره کارشناسی دانشگاههای سراسری کشور).
مقالات:
- «معیارهای مواجهه با علوم انسانی نوین»،کتاب راهنمای رشد اخلاقی، ۱۳۸۹؛
- «الگوهای صورتبندی در نظریههای رشد اخلاقی»،کتاب راهنمای رشد اخلاقی، ۱۳۸۹؛
- «راهکارهای ارتقای اخلاقی جامعه معاصر ایران با تأکید بر راستیگستری» (به سفارش شورای فرهنگ عمومی وزارت ارشاد)، ۱۳۸۸؛
- «چیستی توسعه اخلاق در حکومت اسلامی و شاخصهای سنجش آن»، مجلهحکومت اسلامی، پاییز ۱۳۸۷؛
- «موعود جهانی»،دانشنامه امام علی، ج۳، ۱۳۸۱؛
- «اخلاق چیست؟ تحلیلی فرااخلاقی از مفهوم حیث اخلاقی»، مجله علمی ـ پژوهشی اخلاقپژوهی،۱۳۹۱؛
- «نظام پرسشهای سیاست متعالیه و پیشفرضهای آن»، کتابسیاست متعالیه از منظر حکمت متعالیه، ۱۳۹۰؛
- «همیشه من یا گاهی او (بحثی در خودگرایی روانشناختی)»، مجله علمی پژوهشیپژوهشهای اخلاقی، زمستان۱۳۹۰؛
- «ضعف اخلاقی»، کتابروانشناسی اخلاق، پژوهشگاه حوزه و دانشگاه، سال۱۳۹۱؛
- «جبر و آزادی اراده و نقش آن در اخلاق»، کتابروانشناسی اخلاق، پژوهشگاه حوزه و دانشگاه، سال۱۳۹۱؛
- «درآمدی تحلیلی بر مناسبات فقه و اخلاق»، کتابمناسبات فقه و اخلاق در گفتوگوی دانشوران، پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، ۱۳۹۱؛
- «نقد و بررسی اصول اخلاق زیستفنآوری در پارادایم اخلاق توحیدی»، مجله علمی پژوهشیاخلاق زیستی، پاییز ۱۳۹۰؛
- «قرآن و دانش اخلاق»، کتابقرآن و علوم، سازمان بسیج علمی اساتید دانشگاهها، ۱۳۹۱؛
- «سند توسعه علم اخلاق اسلامی»، کار گروهی (انتشار محدود).
تبیین ضعف اخلاقی با تأکید بر آموزههای اخلاقی قرآن کریم (پژوهش در دست اقدام)
یکی از بزرگترین دلمشغولیهای اولیای الهی دین و به تبع ایشان روحانیت شیعه، آسیبهای اخلاقی فرد و جامعه اسلامی است. نرخ شیوع و فراوانی پدیده «ضعف اخلاقی» در میان عموم مردم که عمدتاً نه بهلحاظ رفتاری بزهکارند و نه بهلحاظ نظری طرفدار «شرارت اخلاقی»، تأملبرانگیز است و آنگاه که با فراوانی و تنوع مصادیق شیوع ضعف اخلاقی در میان گروههای مرجع از دانشمندان تا روحانیان و از زمامداران تا هنروران و از مداحان تا بازاریان متشرع مواجه میشویم که هریک در سطحی اسوههای رفتاری و الگوهای نقش به شمار میروند، تأمل و درنگ ما رنگ بهت و حیرت به خود میگیرد؛ بهراستی چگونه سیلاب شهوت طغیان میکند و دژ عفافِ پارسامرد سالخوردهای را درهم میشکند و دامنش را تر میکند؟ چگونه میشود که دانشوری فرهیخته که در دانش معنوی از درس توحید تا سیر و سلوک را با دانشی فراوان برای دانشپژوهان بازمیگوید، برخلاف نوشتهها و سخنرانیهای خود، با همکار یا همسر یا شریک خود بهنحوی زننده و انزجارآور و بهدور از هر ملاک حداقلی اخلاقی رفتار میکند؟ چگونه قاضی و پلیس، خود بزهکار میشوند؟ چرا مردمان با وجود اذعان به درستی عمل اخلاقی یا نادرستی و بدی فلانعمل غیراخلاقی، از عمل طبق قضاوت و تشخیص خود سر باز میزنند؟ در صحیفه ذهن و ضمیر ایشان چه میگذرد؟ عواطف و هیجانات ایشان تحت تأثیر چه نیروها و عواملی شکل میگیرند یا تغییر میکنند؟ نظام اراده آدمی از کدامین قوانین پیروی میکند؟ و… .
شناخت دقیق و تحلیل کمابیش جامع از چرایی و چگونگی پدیده ضعف اخلاقی حتماً میتواند در فرآیند مهندسی فرهنگی و سالمسازی اخلاقی اعضای امت و جامعه اسلامی کمک شایان توجهی ارایه کند.
حدود نیمی از این پروژه انجام شده و به فضل الهی در سال ۹۶ به پایان خواهد رسید.