مباحثات

رسانه فکری تحلیلی حوزه و روحانیت

دیدار چند روز پیش رئیس دفتر ریاست محترم جمهور با مراجع عظام تقلید با واکنش یکی از خبرگزاری‌های حوزوی مواجه شد و عبارت «سانسور خبری» برای پوشش اخبار این دیدارها به‌کار برده شد. به اعتقاد این خبرگزاری انتقادات صریح مراجع تقلید در این دیدارها از سوی مرکز اطلاع‌رسانی دولت سانسور شده بود.

«مباحثات» با توجه به موضوع فعالیت خود که در عرصه حوزه و روحانیت است وظیفه خود می‌داند نکاتی درباره این حواشی متذکر شود:

۱-     اصل تعاملِ نزدیک سطوح مختلف حاکمیتی با مراجع عظام تقلید، دغدغه‌ای است که مورد توجه همه‌ی علاقمندان به نظام و  روحانیت بوده و هست. قطعاً قوه‌ی مجریه و دولت به‌عنوان اصلی‌ترین بخش نظام مقدس جمهوری اسلامی ایران لازم است ارتباط نزدیک خود با نهاد مرجعیت و روحانیت را حفظ کند و در مقاطع مختلف نظرات و رهنمودهای مراجع را دریافت کرده و مورد توجه قرار دهد.

متأسفانه این امر بسیار مهم در دولت پیشین به دلایل بسیار نازل وعجیب مورد بی‌توجهی قرار گرفت. فاصله‌ی نهاد مرجعیت با دولت‌ها به منزله‌ی شکاف با بخش اصلی نظام تلقی می‌شود که مورد قبول هیچ فرد یا جریان معتقد به نظام و دلسوز انقلاب نیست.

دشمنان نیز تلاش می‌کنند از طرق مختلف به این شکاف دامن بزنند و با ایجاد حواشی در میان دولتی‌ها و بیوت مراجع، این ارتباط دوسویه را قطع کنند.

۲-      در سایه‌ی دیدارها و ارتباطات نزدیک دولتمردان و مراجع تقلید است که دیدگاه این بزرگواران به‌صورت کاملاً مستقیم و صریح به آنان منعکس شده و از سوی دیگر فرصت مناسبی است که مسئولان بتوانند گزارشی از فعالیت‌های خود را ارائه دهند تا مراجع تقلید بیش‌تر در جریان خدمات و فعالیت آنان قرار گیرند. درصورتی که این ارتباط وجود نداشته باشد، انتقادات مراجع تقلید به‌صورت مرتب و هفتگی از طریق تریبون‌های رسمی منعکس خواهد شد. اگرچه همین تذکرات هم در حدی لازم و ضروری است؛ اما در صورت تکرار و تبدیل‌شدن به یک روند، فضای نامناسبی را به‌لحاظ روانی در سطح جامعه ایجاد می‌کند.

۳-     قطعاً در همه‌ی دیدارها – از جمله دیدار اخیر – مراجع تقلید برحسب وظایف و تشخیص خود نکات و تذکراتی را مطرح کرده‌اند. هم‌چنین تقدیر آنان از زحمات و تلاش مسئولان امری مسلم است. فارغ از این‌که مرکز اطلاع‌رسانی دولت چگونه این دیدارها را منعکس کرده‌، این سؤال جدی مطرح است که «رسانه‌ای‌کردن این موضوع چه کمکی به ارتباط بیش‌تر حاکمیت با مراجع می‌کند؟». درواقع جدای از درستی یا نادرستی تشخیص و انتقاد این خبرگزاری حوزوی، آیا راهکار حل  موضوع رسانه‌ای‌کردن آن است؟

هرکس با هنجارها و فضای حاکم بر نهاد مرجعیت اندکی آشنا باشد، به‌خوبی می‌داند سروصدای رسانه‌ای هیچ‌گاه راه‌حل مشکلات این‌چنینی نیست. صداقت در انتقاد این خبرگزاری اقتضا می‌کرد موضوع با نگاه تخصصی رسانه‌ای و در قالب مشاوره به بیوت مراجع منتقل می‌شد تا آنان در برنامه‌های آینده مدیریت بیش‌تری در امر اطلاع‌رسانی اتخاذ کرده و از تکرار این مسائل جلوگیری کنند.

به جرأت می‌توان گفت انتشار خبر با تعابیری هم‌چون سانسور و… حواشی نامطلوبی برای این برنامه‌ها ایجاد می‌کند؛ حواشی‌ای که حتی ممکن است در اصل تعامل مراجع با نهادهای حاکمیتی تأثیر منفی بگذارد. هرفردی که معتقد به نظام و نهاد مرجعیت باشد فارغ از گرایش‌های سیاسی باید از «تعامل نظام با مراجع» استقبال کند و اجازه ندهد گرایش‌های زودگذر سیاسی تأثیری بر این اصل بسیار مهم بگذارد.

۴-     «مباحثات» ضمن تشکر از حساسیت‌های موجود در بین همکاران رسانه‌ای، توصیه می‌کند موضوعات مربوط به سطوح عالی حوزه و نظام که دارای حساسیت ویژه‌ای است با تأمل، دقت و دوراندیشی بیش‌تری منتشر شود تا شاهد تأثیرات منفی و حواشی جبران‌ناپذیری نباشیم.

رده‌های مرتبط

دیدگاه‌ها

  1. علیرضا صاحبی 

    به نظر بنده ، رسانه ای شدن انتقادات مراجع تقلید از دولت
    اولا موجب آگاه شدن عموم مردم از دغدغه مندی و اطلاع مراجع عظام نسبت به اوضاع جامعه و همچنین شهامت داشتن انتقاد رو در رو از جانب مرجعیت و در نتیجه دلگرمی و اعتماد بیشتر مردم به روحانیت و بخصوص مرجعیت است
    ثانیا نسبت به خواص این فایده را دارد که از سنخ و صنف دغدغه ها و انتقادات و میزان آگاهی و عمق تحلیل آن مرجع مطلع میشوند
    و این ۲ فایده بسیار مهم اند که اغراض سیاسی و جناحی مانع تحقق آنها میشوند

  2. ناشناس 

    چرا زمانی که آقای سروش محلاتی در دیدار ماه رمضان با رییس جمهور گفت: …. مراجع عالیقدر، مرجع تبیین دین و تشریح شریعت‌اند، ولی متاسفانه فضاهای رسمی و ‏تریبون‌های رسمی، رغبتی به انعکاس نظرات آنها ندارند و بسیاری از مردم نمی‌دانند که در ‏اختلافات فکری، بزرگان حوزه چه نظری دارند. ….
    موضع گیری نکردید. فکر نمی کنید این یک بام و دوهوا است؟؟!

  3. سیدمجتبی 

    خیلی عجیبه! بابا! یک مرجع تقلید انقلابی، در جلسه با رئیس دفتر رئیس جمهور، هم از اقدامات مثبت دولت تقدیر کرده و هم انتقادات صریح خود رو بیان کرده. خب چه رسانه‌ای باید انتقادات صریح یک مرجع از دولت را به گوش مردم و افکار عمومی برساند؟ پایگاه اطلاع‌رسانی دولت که انتقادات رو منتشر نکرده. حالا یک رسانه پیدا شده انتقادات این مرجع را رسانه‌ای کرده، چه اتفاقی افتاده که این‌جوری آسمون ریسمون ‌کردید تا بگید این کار اشتباه بوده!
    اگر این رسانه حوزوی، این خبر را که-شما با ساده‌انگاری و البته عجولانه، هم‌سو با برخی رسانه‌ها به انتقاد آن نشستید- انتشار نمی‌داد، بعید نبود که، دفتر آیت‌الله‌العظمی مکارم شیرازی واکنش نشان دهد. آن‌وقت شما با این تحلیلتان، می‌بایست دفتر این مرجع بزرگوار را به باد انتقاد می‌گرفتید و توصیه‌ اخلاقی می‌کردید!
    خیلی سخته که فارغ از حب‌و‍‌بغض‌ها و بدون این‌که قضایا را سیاسی کنید، تحلیلِ واقع‌بینانه داشته باشید.
    موفق باشید.

پاسخ دهید