با رحلت آیتﷲ مصباح یزدی این سوال مطرح می‌شود که پس از ایشان چه کسی رئیس موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی خواهد شد؟
براساس اساسنامه این موسسه مندرج در سایت رسمی آن، انتخاب ریاست موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی برعهده‌ی رهبر معظم انقلاب است و برخی احتمالات نیز درباره هیات‌امنائی شدن این موسسه نیز وجود دارد.
- پیش از پاسخ به سوال فوق نگاهی گذرا داریم به چگونگی شکل‌گیری این موسسه و ارزیابی وضعیت فعلی آن.
موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره) را باید اصلی‌ترین میراث علمی و شخصیتی آیتﷲ مصباح یزدی دانست. موسسه‌ای که بواسطه‌ی نقش‌آفرینی‌های فکری آیتﷲ مصباح در ایام دولت اصلاحات و نقش سیاسی در انتخابات ریاست‌جمهوری احمدی‌نژاد بیشتر مورد توجه رسانه‌ای قرار گرفت.
پیشینیه تاسیس موسسه امام‌خمینی به پیش از انقلاب و موسسه در راه حق بازمیگردد. آیتﷲ مصباح یزدی در موسسه درراه حق آموزش برای حوزویان در قالب سیستمی و روشمند را تجربه کرد. تا آنکه با پیروزی انقلاب اسلامی و در همان سالهای نخست با هدف تربیت طلاب متخصص در رشته‌های علوم انسانی، به صورت مستقل «بنیاد باقرالعلوم» را تاسیس کرد. این بنیاد در چند دوره طلاب مستعد و با سابقه‌ی حداقل دوسال درس‌خارج را پذیرش می‌کرد. در نوبت عصر دوره‌های تخصصی برگزار می کرد تا بتواند از میان آنان طلاب متخصص در رشته‌های تربیت، سیاست، اقتصاد و … را تربیت کند.
اساتید متعهد دانشگاه را از تهران به قم دعوت می‌کرد و برای آنان نیز جالب بود که طلابی مدعی هستند می‌خواهند در موضوعات اقتصاد و روان‌شناسی و … متخصص شوند.
دوره‌های مختلف باقرالعلوم برگزار شد و نخستین پذیرفته‌شدگان این دوره‌ها حلقه‌ی اصلی شاگردان آیتﷲ بودند. مانند آقایان غروی، فیاضی،رجبی، میرسپاه، آقاتهرانی و رهنمائی و … .
در سال ۱۳۷۴ اما این بنیاد خود را در سطح یک مرکز آکادمیک رسمی یافت و عنوان خود را به «موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی» تغییر داد تا ضمن ارائه‌ی مدارک رسمی دانشگاهی از نظر کمی نیز رشته‌های خود را گسترش دهد. براساس گزارشی که آیتﷲ رجبی قائم مقام موسسه در سال ۱۳۹۸ ارائه داده است «این موسسه مؤسسه دارای ۱۶ رشته و گروه علمی است و در سه مقطع کارشناسی، ارشد و دکتری به طلاب دارای گواهی پایان سطح ۲ حوزه‌های علمیه که در آزمون ورودی مؤسسه موفق گردند علوم انسانی و اسلامی را آموزش می‌دهد.تا کنون ۳۵۵۰نفر از طلاب حوزه‌های علمیه دوره‌های مؤسسه را گذرانده و فارغ‌التحصیل شده‌اند و در سال جاری ۱۰۸۰نفر در سه مقطع یادشده مشغول به تحصیل هستند»
زمین این ساختمان در زمان حضرت امام و به دستور ایشان از موقوفات آستانه مقدس تعیین شده‌بود که با رحلت ایشان در تحویل آن وقفه ایجاد شد. چندماه پس از انتخاب رهبر معظم انقلاب، ایشان دستور انتقال این زمین به موسسه را صادر و هزینه‌ی ساخت این موسسه را برعهده گرفتند. روایت‌های گوناگونی هم درباره مدیریت ساخت آن وجود دارد. به گفته‌ی آیتﷲ مصباح یزدی نقشه‌ی ساختمان از طرف مهندسین آستان قدس رضوی تهیه شد و مدیریت پروژه به مهندسین مترو واگذار شد.
اما حجت‌الاسلام ابوالحسن نواب قائم‌مقام وقت موسسه امام خمینی گفته‌است مدیریت ساخت پروژه ساختمانی موسسه با دستور و حمایت مستقیم آقای هاشمی رفسنجانی بوده‌است.
موسسه امام خمینی در دهه‌ی هفتاد رشد قابل توجهی پیدا کرد. گستردگی رشته‌های آن و امکانات مالی و ساختمانی و محبوبیت جایگاه آیتﷲ مصباح از دلایل توجه طلاب به آن بود. در آن زمان تقریبا تنها موسسه‌ی حوزوی بود که توانست چندین نفر از اعضای هیات علمی خود را در دانشگاه‌های مطرح آمریکا و کانادا بورسیه کند. آیتﷲ مصباح یزدی در این زمینه می‌گوید:«درسفری که به کانادا و پس از آن آمریکا و مقر سازمان ملل داشتم زمینه‌ی آشنائی ما با دانشگاه «مک گیل» فراهم شد. کاردار ما در کانادا گفتند یک صحبت‌هایی شده تا عده‌ای از دانشجویان حوزه علمیه قم را در آنجا بپذیرند. برای من جالب بود و به همین انگیزه به «منترال» رفتیم و با مسئول بخش مطالعات اسلامی آقای «آدامس» ملاقات و گفت‌وگو کردیم و موافقت خود را اعلام کردند. پس از مراجعت در ملاقات با مقام معظم رهبری پیشنهاد دادم دو تن از دوستانی که متاهل بودند وفرزند هم نداشتند اعزام شوند. ایشان استقبال کردند و موضوع را برای تامین هزینه به آقای هاشمی ارجاع دادند. با آقای هاشمی که صحبت شد گفتند حالا که بناست این طور کاری انجام بشود یک چیزی که سالها آرزوی آن را داشتیم چرا فقط دو نفر اعزام کنید؟ ده بیست نفر بفرستید. گفتیم مشکلاتی دارد. ایشان گفتند هر مشکلی داشته باشد من حل میکنم. در نهایت ۱۲ نفر از دوستان انتخاب و اعزام شدند»[۱]
موسسه امام خمینی در دهه هفتاد و نیمه اول ۸۰ رشد قابل توجه کمی و کیفی داشت. این رشد همزمان با جریانات سیاسی انگیزه‌ی مضاعفی را برای شاگردان آیتﷲ ایجاد کرده بود تا با احساس قدرت و تکلیف وارد عرصه‌‌ای بزرگ‌تر شوند. این عرصه همان انتخابات سال ۱۳۸۴ بود!
به جرات می‌توان گفت تنها حامی سازمانی و تشکلی از احمدی‌نژاد موسسه امام خمینی بود. اما به نظر می‌رسد این پیروزی و عمل به تکلیف سیر نزولی این موسسه را استارت زد. بر این اساس می توان ادوار تاریخی این مرکز را پس از این مرحله به دو دوره تقسیم کرد:
دوره اول را می توان تا قبل از سال۸۴ دانست که رویکرداصلی مؤسسه در حوزه علمی و مقابله با جریانات روشنفکری بود که به موفقیت‌های مهمی نیز دست یافت وارمغان آن تعداد قابل توجهی نشریه علمی پژوهشی و پژوهش های نظری بود .کارکرد اصلی این مرکزبه جهت گفتمان، مقابله با سایر گفتمان‌های علمی زاویه‌دار با مبانی دینی و اسلامی بودند.
دوره دوم پس از ۸۴ و با ورود و حمایت‌های این مرکز از محمود احمدی‌نژاد شروع شد. دوره‌ای که مؤسسه کمتر درگیر جریانات فکری مقابل بوده و جریانات سیاسی نیز بدان اضافه شدند که در نهایت با افول و زاویه گرفتن آقای احمدی‌نژاد ، مؤسسه وارد فضای جدیدی شد. مؤسسه پس از این دوره نتوانست مرجعیت علمی که در دهه هشتاد داشت را احیاء کند و ویترین اصلی این مرکز لایه‌هایی از عناصر سیاسی این مرکز شدند که در جریان سیاسی جبهه پایداری فعال بودند. با شروع انتخابات ۹۲ و حمایت‌های همه‌جانبه آیتﷲ مصباح از لنکرانی ، این‌همانی مؤسسه امام خمینی(ره) و جبهه پایداری بیشترقوت گرفت.
می توان کنشگران و فعالان اصلی این مرکز پس از این دوره را به چند سطح تقسیم نمود:
-کنشگران علمی شامل سطحی از اعضای هیئت علمی و اساتید این مرکز که علیرغم ورود مؤسسه در حوزه‌های سیاسی همچنان متمرکز برفضای علمی بوده و تلاش کرده‌اند که درسالهای گذشته فعالیت علمی خود را با قوت حفظ کنند.
-کنشگران سیاسی که طیفی از فعالان است که در جریان جبهه پایداری فعال بوده و تلاش کرده‌اند در سالهای گذشته در نهادها و مراکزحاکمیتی ورود کنند. این سطح از فعالان بیش از هر چیز در سطح سیاسی و انتخابات فعال بوده‌اند.
-کنشگران حوزوی که جمعی از مرتبطین این مؤسسه می‌باشد که درمراکز راهبردی و مهم حوزه فعال بوده‌اند و در فضای حوزه در سطح درس خارج تدریس دارند.
در نهایت به نظر می رسد آنچه که در سالهای گذشته بیش از هرچیز منجر به تضعیف این مؤسسه گردیده تبدیل شدن جریان سیاسی این مرکز به ویترین مؤسسه و غفلت از معرفی و تقویت بخش‌ها و شخصیت‌های علمی این مرکز شده است.
- چه کسی رئیس موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره) خواهد شد؟
در دو دهه‌ی اخیر آیتﷲ محمود رجبی به صورت رسمی جانشین و قائم‌مقام آیتﷲ مصباح یزدی بوده‌است.روال حاکم بر اغلب انتصابات رهبر معظم انقلاب نیز انتخاب فردی درون‌سازمانی و کسی است که در کنار رئیس پیشین بیشترین اشراف را بر مجموعه دارد.
براین اساس اصلی‌ترین گزینه‌ی ریاست بعدی این موسسه آیتﷲ محمود رجبی است. وی متولد ۱۳۳۰ در جاسب استان مرکزی است. در سال ۱۳۵۰ وارد حوزه علمیه قم شد و از نخستین شرکت‌کنندگان در دوره‌های بنیاد باقرالعلوم بود. رشته‌ی تخصصی وی جامعه‌شناسی و علوم اجتماعی است که در این زمینه مقالات و کتاب‌های متعددی دارد.
آیتﷲ محمود رجبی همکاری اجرائی و علمی با مراکز مختلف حوزوی و دانشگاهی از جمله پژوهشگاه حوزه و دانشگاه را دارد. او عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، شورای عالی حوزه‌های علمیه و کاندیدای انتخابات خبرگان بوده‌است.
اما ممکن است براساس برخی مصالح گزینه‌های دیگری نیز از سوی دفتر رهبری مورد بررسی و پیشنهاد به رهبر معظم انقلاب قرار گیرد. از جمله امتیازات موسسه امام خمینی قدرت سازمانی و شاگردپروری آیتﷲ مصباح یزدی است که افراد متعددی در سطح ریاست این موسسه تربیت کرده‌است که می‌توان به آیتﷲ عباس کعبی و سیداحمد رهنمائی اشاره کرد.
باید دید ریاست بعدی این موسسه چه اولویت‌هایی برای خود تعریف خواهد کرد. قطعا بازگشت به اهداف اصلی موسسه یعنی تربیت طلاب متخصص در علوم انسانی باهدف پاسخگوئی به شبهات و عقائد انحرافی اولویت نخست این موسسه باید باشد. هدفی که در ۱۵ سال اخیر بخاطر ورود برخی از اعضای آن به تشکیل جناح‌های سیاسی کمتر مورد توجه قرار گرفته‌است.
[۱] گفتمان مصباح/ص ۱۹۴
آپارات
اینستاگرام
توییتر
تلگرام
ایتا
ناشناس
در متن فوق آمده است
«زمین این ساختمان در زمان حضرت امام و به دستور ایشان از موقوفات آستانه مقدس تعیین شده‌بود که با رحلت ایشان در تحویل آن وقفه ایجاد شد. چندماه پس از انتخاب رهبر معظم انقلاب، ایشان دستور انتقال این زمین به موسسه را صادر »
تمامی مغازه های مجاور این مدرسه که موقوفه آستانه مقدس هستند پلاک وقفی در بالای مغازه درج شده است همچنین مدرسه علمیه معصومیه که در مجاورت و دیوار به دیوار این موسسه قرار داده تابلوی بسیار بزرگ وقف آستانه مقدس در بالای درب ورودی آن نصب شده است عجیب است که زمین این جا وقفی بوده باشد ولی آستانه مقدس در هیچ کجای آن هیچ پلاک یا تابلویی نصب نکرده باشد.
آنچه مشهور در بین مردم است زمین این موسسه از املاک مصادره ای فردی به نام «اشراقی» است که وی سالیانی بعد از انقلاب هم زنده بود و گویا بسیاری از وراث او همچنان در ایران ساکن هستند و این زمین ها ارثیه اجدادی این فرد بود
ناشناس
نقدی بر نوشته شما
ناشناس
نقدی بر نوشته شما درسایت زیر
موسسه علامه مصباح باید سکولار باشد!
http://peirov.ir/8725
ناشناس
مقاله خوبی بود_توصیه به مطالعه
نیک سیرت
منبع اینکه آقای رهنمایی هم برای ریاست موسسه مطرح هست کجاست؟ چرا سعی میکنید تفرقه ایجاد کنید
ف رضوانی
این یادداشت زیر در نقد مطلب شما است منتشر بفرمایید تا مخاطب قضاوت کند
«نقدی بر امتداد خط اعتدال در ژورنالیسم حوزوی توسط فرید مدرسی‌های معمم»
سایت مباحثات طی یادداشتی تحت عنوان «چه کسی رئیس موسسه امام خمینی(ره) خواهد شد؟» روایتی تحریف‌آمیز از روند تحولات موسسه امام خمینی(ره) بیان کرده و نهایتا اتخاذ رویه سکولار را به این موسسه توصیه کرده است.
مباحثات، ضمن تقسیم اساتید موسسه به دو گروه «علمی» و «سیاسی»، ورود موسسه به مسائل سیاسی را آفت اصلی این موسسه و عامل سقوط این مرکز علمی تفسیر می‌کند و می‌نویسد: «به نظر می رسد آنچه که در سالهای گذشته بیش از هرچیز منجر به تضعیف این مؤسسه گردیده تبدیل شدن جریان سیاسی این مرکز به ویترین مؤسسه و غفلت از معرفی و تقویت بخش‌ها و شخصیت‌های علمی این مرکز شده است.»
پیش‌فرض سایت اعتدالی مباحثات آنست که ورود طلاب و اساتید به عرصه سیاسی، مخالف شان علمی ایشان است؛ چنین مفروضی دقیقا همان جمله پاکروان، رئیس ساواک است که به امام خمینی(ره) گفت سیاست یعنی پدرسوختگی و بهتر است شما در آن دخالت نکنید!
مباحثات پس از روایت تحریف آمیز و سکولار از گذشته موسسه، توصیه‌‌ای دستوری برای آینده این موسسه ارائه کرده و می‌نویسد: «باید دید ریاست بعدی این موسسه چه اولویت‌هایی برای خود تعریف خواهد کرد. قطعا بازگشت به اهداف اصلی موسسه یعنی تربیت طلاب متخصص در علوم انسانی باهدف پاسخگوئی به شبهات و عقائد انحرافی اولویت نخست این موسسه باید باشد. هدفی که در ۱۵ سال اخیر بخاطر ورود برخی از اعضای آن به تشکیل جناح‌های سیاسی کمتر مورد توجه قرار گرفته‌است»
مباحثات در بخش پایانی این یادداشت بدون اشاره به منبع خاصی و صرفا بر اساس خیال و گمانه از آیتﷲ عباس کعبی و سیداحمد رهنمائی به عنوان گزینه‌های ریاست موسسه سخن گفته است هرچند وزن آیت الله رجبی را بالاتر از این دو بزرگوار تحلیل کرده است.
در بررسی این یادداشت سه نکته قابل طرح است.
آیا علامه مصباح تنها از سال ۸۸ وارد مسائل سیاسی شد؟ مبارزات سال ۴۲ استاد با رژیم پهلوی، مقابله با جریان التقاط و چپ‌گرا، نقد رویکرد دولت خاتمی و..، هیچکدام مساله سیاسی نیستند؟ چرا مباحثات، تحریف علامه مصباح را در دستور کار قرارداده است؟
دوگانه علمی سیاسی، حکایت از نگرش سکولار این سایت به عرصه علم و سیاست دارد. در این نگرش اگر شخص دانشمندی مانند دکتر نبویان یا آقاتهرانی وارد مسائل سیاسی شود، مرتکب امر اشتباهی شده‌اند! بنابراین اساتید موسسه باید در کنج عزلت نشسته و تحصیل علم کنند و سیاست پدرسوخته را به ما آشنایان به سیاست بسپارند!
سایت مباحثات فاقد شأنیت ورود به فضاسازی رسانه‌ای جهت تعیین ریاست موسسه است و ضروری است تا از تلاش برای تفرقه افکنی میان بزرگان موسسه دست بردارد. تلاش‌های این سایت اعتدالی در تضعیف جایگاه آیت الله رجبی که سالها قائم مقام آیت الله مصباح بوده است، ره به جایی نخواهد برد.
سوال جدی اینست که طرح مطالب خیالی که منشا واقعی ندارد، چه سنخیتی با ماموریت حرفه‌ای یک رسانه دارد؟ منبع این گمانه سازی ها کجاست؟ چه کسی از آقایان کعبی و رهنمایی به عنوان گزینه‌های ریاست بر موسسه نام برده است؟
مباحثات اگر بنای ورود به پرونده‌های مهم و جنجالی دارد، می‌تواند به افشای خط فتنه گران ۸۸ بپردازد که برخی از اعضای تحریریه این سایت در جرگه آن قماش بوده‌اند و هنوز هم سایت شخصی شان فیلتر است! بررسی پرونده باند مخوف مهدی هاشمی قاتل نیز برای مصون ماندن از انحراف فکری و برای فاصله‌گذاری با کانون های فتنه‌گری مانند بیت منتظری مفید است.
منبع: سایت پیرو / به قلم حسن محمدی
مهدی
با پیشنهاد سایت مباحثات در رویکرد پیشروی موسسه موافقم و مخالف انتقاد وارده از سایت پیرو هستم که همه چیز را به دید جناحی میبینند و نمیخواهند این واقعیت تلخ را بپذیرند که موسسه امام خمینی با ورود جدی در سیاست، افت علمی داشت. البته این به معنای عدم ورود به سیاست نیست، بلکه اعضا و کادر باید تمرکز را روی فضای علمی قرار دهند، اما فارغ التحصیلان به مقتضای تخصصشان میتوانند با عنوان شخصی در سیاست ورود کنند. این جمع به نظرم بهترین جمع ممکن با شرایط فعلی باشه.
ناشناس
آقایان آقاتهرانی و رهنمایی جزء دوره‌های سوم یا چهارم مؤسسه هستند، نه دوره اول. دوره اول، آقایان: فیاضی، میرسپاه، رجبی، غروی، دارابکلائی، محمدی عراقی، مرحوم محمدحسین اسکندری، مرحوم برهان امام جمعه مهریز، و مرحوم ایرانی بودند.