مباحثات

رسانه فکری تحلیلی حوزه و روحانیت
بررسی زی طلبگی در فعالیت‌های اجتماعی طلاب (۱)

برخی اساتید معتقدند ممکن است حضور طلاب در ورزشگاه‌ها، محافل هنری یا رسانه‌ای مطابق با شئون لباس روحانیت نباشد. از سوی دیگر افرادی که در متن فعالیت‌های فرهنگی و اجتماعی قرار دارند معتقدند وظیفه یک طلبه حضور بین مردم است؛ مردم هم طیف‌های مختلفی دارند و درست نیست به بهانه رعایت زی طلبگی از مردم فاصله گرفت. ادامه 

اقتصاد اسلامی و کارکرد کلامی (گفتار سوم)

تعریف «طبقه» در نگاه طالقانی، با تعریف علمی و جامعه‌شناسانه‌ی این مفهوم چندان منطبق نیست؛ زیرا در تعریف وی، جز سرمایه‌داران، نظامیان و روحانیون طبقه محسوب نمی‌شوند. همچنین نظامیان متعلق به بوروکراسی لشگری هستند و روحانیت اساساً یک شأن است. طالقانی فکر می‌کند با رعایت و اجرای احکام فقهی و اسلامی، نه‌تنها تضاد طبقاتی شکل نمی‌گیرد، بلکه وحدت و هماهنگی بین طبقات برقرار می‌گردد. ادامه 

یادداشت وارده/تأملی در تدابیر امنیتی برای شخصیت‌های روحانی

مگر در جامعه‌ی اسلامی علما و مراجع، پناه مردم نبوده‌اند؟ مگر بیوتشان محل رفع و رجوع مشکلات مردم نبوده‌؟ چطور شده که وقتی به حضورشان می‌رسیم زبانمان بند می‌آید؟ روحانیت و به‌ویژه مرجعیت در جامعه‌ی شیعی ایران همچون حصونی بوده‌اند که با وجودشان مردم احساس امنیت می‌کردند؛ امنیت در برابر ظلم و بی‌عدالتی. اما الآن احساس امنیت بماند؛ که در محضرشان حس می‌کنی خودت عامل ناامنی هستی! ادامه 

جامعه‌شناسی کنشگری روحانیت در انتخابات (۱۰): دکتر محسن صبوریان

بعد از میرزای شیرازی، تکثر مرجعیت به تکثر زعامت منجر شد؛ چون مرجعیت نهادی بود که برای پاسخ به نیاز زعامت سیاسی به‌وجود آمده بود؛ نه پاسخ به سؤالات شرعی. پس شکل‌گیری نهاد مرجعیت به دلیلی ورای نیاز مردم به پرسش‌های فقهی‌شان بود؛ و آن عبارت بود از نیاز به تعامل با ساختار قدرت و سازوکار سیاسی. ادامه 

حجت‌الاسلام والمسلمین فلاح‌زاده در گفت‌وگو با مباحثات:

باید در بیان مسأله محاسبه کنیم که آیا در دل مخاطب نفرت ایجاد می‌کند یا علاقه؟ به فرموده‌ی رهبری «دین را طوری تبلیغ نکنیم که احساس کنند همه‌ی خیابان‌ها ورودممنوع و همه‌ی کوچه‌ها بن‌بست است و سلب آزادی شده». ما در بحث طهارت و نجاست واقعاً بر مردم سخت گرفتیم؛ چه زندگی‌هایی که به‌خاطر وسواس متلاشی شده. ادامه 

آیت‌ﷲ سید محمدجواد علوی بروجردی متولد ۱۳۳۰ از علما و اساتید سطوح عالی حوزه علمیه قم است. وی در بخش اول گفت‌وگو با مباحثات به بیان خاطرات و نکاتی از چگونگی فعالیت‌های دینی و سیاسی در دهه چهل و پنجاه … ادامه 

یادداشتی از استاد رسول جعفریان

این چند روز، پای منبرهای فراوانی نشستم. تحلیل‌های مختلف از عاشورا و رویدادهای آن بسیار متفاوت است. مهم نیست که استنادات تاریخی این‌ها چه اندازه درست است؛ چون مذاق‌ها مختلف شده و دیگر «استناد» یا «درست» به‌معنای سنتی آن معنا ندارد؛ بلکه باید دید چه چیز به دل آدم می‌چسبد. آیا به دوره میانی قاجار و تحلیل‌های رایج آن دوره برگشته‌ایم؟ ادامه 

گفتاری از حجت‌الاسلام والمسلمین احمد مبلغی

بی‌گمان تشکیل حکومت در فلسفه قیام حسینی می‌گنجد. دیدگاه عده‌ای این است که هدف قیام تشکیل حکومت توسط خود امام در آن دوران بوده است؛ در مقابل، عده‌ای نیز چنین دیدگاهی را نمی‌پذیرند. در هر صورت باید میان تشکیل حکومت به مثابه فلسفه به معنای عام و هدف به عنوان فلسفه خاص در آن دوران و از سوی امام تفکیک قائل شویم. ادامه 

اقتصاد اسلامی و کارکرد کلامی (گفتار دوم)

شهید صدر به صراحت مسأله وجود یا ادعای تولید یک علم اقتصاد اسلامی را رد می‌کند و می‌گوید چنین علمی در اسلام وجود ندارد و او هم در پی تولید آن نیست؛ بلکه از سیستم اقتصاد اسلامی در تقابل با سیستم اقتصاد سرمایه‌داری و سوسیالیستی سخن می‌گوید؛ سپس با نقد دو رویکرد پیشین در پی ارائه رویکرد اقتصاد اسلامی بر می‌آید. اما وی از یک سیستم ناموجود اقتصادی در برابر دو سیستم اقتصادی موجود سخن می‌گوید. ادامه 

تأملاتی در مواجهه ما با جهان جدید؛ گفتار هفتم: دکتر سعید زیباکلام

فلسفه علم وقتی از ابتدای انقلاب، وارد ایران شد، بدون توجه به تاریخ علم مطرح شد؛ در حالی‌که در غرب، این حوزه عمدتاً با عنوان فلسفه و تاریخ علم شناخته می‌شود. این تاریخ علم است که فلسفۀ علم را از پرواز در آسمان و سخنان انتزاعی دور می‌کند و به روی زمین می‌آورد. با این نگاه است که می‌توانیم دریابیم که بخش زیادی از نظریات و سخنان نیوتن که اینشتاین او را بزرگ‌ترین دانشمند همۀ اعصار می‌نامد، ربطی به مشاهده و آزمایش ندارد. ادامه