برخی مدعیاند که میرزای نائینی در نگاشتن تنبیه الامة خود را گناهکار دانست و از خدا طلب مغفرت نمود و درصددِ جبران بر آمد. برخی نیز چنین ادعائی را تکذیب کرده و معتقدند هرچند میرزای نائینی مشروطهای که در میدان رشد یافت را مشروطهی مورد نظر خود نمیدانست، ولی از جهت مبانی نظری از دیدگاه پیشینِ خویش دربارهی مشروطهطلبی و توافق آن با مبانی اسلامی ادامه …
در تحلیل و بررسی پاسخ مرحوم نایینی باید این نکته در نظر گرفته شود که پاسخ ایشان بیشتر برای تثبیت و حمایت از اصل عزاداری بوده است و این هدف و انگیزه را میتوان نسبت به بعضی تأییداتی که درباره آن وجود دارد نیز بیان کرد؛ زیرا با اقدامهایی که بهویژه در دوره رضاخان علیه اصل عزاداری و برپایی شعائر مذهبی انجام شد، بسیاری از مراجع و علما به هر نحو ممکن بر انجام عزاداری تأکید مینمودند. دراینمیان طرفداران قمهزنی بدون تحلیل و بررسی مضمون سخنان مرحوم میرزا، همواره در تلاش هستند تا با تمسک به این فتوا ادامه …