مباحثات

رسانه فکری تحلیلی حوزه و روحانیت

حسن اجرایی

حسن اجرایی
دانش‌آموخته حوزه علمیه قم و دانشجوی فلسفه دین
ویژگی‌های شخصیتی مرحوم آیت‌الله شرعی:

در گفت‌وگو با حجت‌الاسلام والمسلمین جمشیدی مدیر حوزه علمیه خواهران

چهره‌ای ذوابعاد و منحصربه‌فرد بود؛ یک دنیا انرژی بود؛ کسانی که با ایشان کار می‌کردند، نمی‌توانستند در کنار ایشان دوام بیاورند. انصافاً از چهره‌های اسوه و الگوی حوزه‌های علمیه در خدمت به مردم، خدمت به حوزه‌ها و انقلاب بود؛ چهره‌ای که هیچ آب و نانی هم در این دنیا برای خودش ذخیره نکرد. ادامه 

واعظ موسوی عضو دبیرخانه نشست دوره‌ای اساتید:

اختصاصی مباحثات

ما میراث‌دار روش اجتهادی هزار ساله‌ایم و افتخار حوزه علمیه شیعه، پویایی و کمال‌جویی و تحول‌خواهی بوده است. همین تحول‌خواهی است که موجب شده بیش از هزار استاد در بخش عالی و خارج مشغول تدریس باشند و هزاران دانش‌پژوه را پدرانه زیر بال علمی و عاطفی خود بگیرند. ادامه 

مروری بر برخی سخنان مراجع و علما

برداشت برخی صاحبنظران و چهره‌های محوری حوزه‌های علمیه از استقلال حوزه، مدیریت مستقیم از سوی مراجع است؛ درحالی‌که برخی دیگر، استقلال حوزه را استقلال از دولت می‌دانند و عده‌ای دیگر این استقلال را به‌معنای نظارت و نصیحت در رابطه با نظام اسلامی تلقی کرده‌اند. ادامه 

حجت‌الاسلام والمسلمین فیرحی

مرحوم نائینی اولین فقیهی است که از دولت مدرن سخن گفته است. پرسش‌هایی که او با آن مواجه بوده، هنوز هم هست و ما یک قدم هم جلو نرفته‌ایم. مرحوم نائینی، امروز در دو غبار خوابیده؛ هم غبار زمان و هم غبار تغییر ایدئولوژی. جامعه ایران از تفکر مشروطه به تفکر جدیدی رفته و این دو غبار باعث شده ما ناخواسته در درک فضای ذهنی نائینی دچار مشکل شویم. دوستانی که مرحوم نائینی را ذیل بحث‌های ولایت‌فقیهی قرار می‌دهند، ناخواسته بحث‌های جدیدی را در شناخت خود از نائینی داخل می‌کنند و فکر می‌کنند او در ذهنش ترتب ذهنی قائل بوده از حکومت استبدادی تا حکومت معصوم ادامه 

زخمی که همچنان سر باز می‌کند

سخنان آیت‌الله جوادی آملی در دیدار با برخی مسئولین استان قم درباره‌ی بانک‌ها و به‌ویژه حرام بودن حقوق کارمندان بانک‌های ربوی واکنش‌هایی را درپی داشته است؛ از جمله رضا بابایی پژوهش‌گر حوزوی، در نقد این سخن استادش گفت: «استاد درباره ماهیت پول و ربا و مناسبات اقتصادی، درکی شبیه مسلمانان صدر اسلام از کارکردهای درهم و دینار دارند. ربا به‌معنایی که در قرآن آمده و تحریم شده، هیچ ربطی به بهره‌های بانکی در نظام‌های اقتصادی جدید ندارد». ادامه 

سید ضیاء مرتضوی؛ ملاحظاتی در مسئله حفظ نظام

حفظ نظام سیاسی معنای مستقلی در عرض حفظ نظام اجتماعی نیست، بلکه در طول آن است و طریقی برای حفظ نظام عام اجتماعی است و ادله‌ای هم که فقهای ما به عنوان قاعده از آن بحث کرده‌اند، تمام یا دست‌کم عموم آن ادله، ناظر به حفظ نظام معیشت و حفظ همان نظام عام اجتماعی است. ادامه 

نگاهی به رویارویی رسانه‌ای درباره تعداد درس‌های تفسیر؛

اختلاف نظر و رویارویی رسانه‌ای دو مقام حوزوی درباره آمار درس‌های تفسیری در حوزه علمیه قم، بیش از آنکه از منظر درستی یا نادرستی آمارهای اعلام شده اهمیت داشته باشد، به دلیل پرداختن بیش از اندازه به آمارها و برجسته کردن آن محل نگرانی و تاسف است؛ چرا که حتی یک درس تفسیر قوی و ارزشمند، می‌تواند به خوبی جایگاه خود را بیابد و تاثیرگذار باشد، اما مشخص نیست اگر شهر مقدس قم ۴۰۰ درس تفسیر دارد، چرا هیچ نشانه‌ای از این جهش عظیم در حوزه علمیه به چشم نمی‌خورد؟ ادامه 

‌‌پس از راه‌اندازی کرسی‌های فقه اباضی و مالکی؛

دکتر علی اسودی، مدیر دفتر همکاری‌های علمی و بین‌المللی دانشگاه ادیان و مذاهب، با معرفی دکتر مرتضی المحطوری از علمای برجسته زیدیه و مدیر موسسه بدر یمن به عنوان صاحب کرسی فقه زیدی در دانشگاه مذاهب اسلامی، گفت: در آینده نزدیک به راه‌اندازی مجله مشترک دست خواهیم زد و پس از آن برای تبادل دانشجو تلاش خواهیم کرد. برنامه بلندمدت ما هم آغاز رشته فقه زیدی و پذیرش دانشجو در این رشته است. ادامه 

در حاشیه سخنان آیت الله العظمی صافی گلپایگانی؛

آیت الله العظمی صافی گلپایگانی در دیدار جمعی از اساتید علم کلام، بر لزوم آشنایی طلاب با علوم قرآن و حدیث تاکید کرد و این دو را هدف و مقصد اصلی مجتهدین و فقها خواند و با این حال، از مرکز مدیریت حوزه‌های علمیه خواست که شرح باب حادی عشر و شرح تجرید را دوباره کتاب‌های درسی حوزه قرار دهند و طلاب عزیز را ترغیب و تشویق نمایند تا آنها را خوانده و از آنها امتحان بگیرند. تاکید پررنگ بر فراگیری علم کلام در حوزه‌های علمیه، چندی است علاوه بر این مرجع تقلید، در بیان برخی دیگر از بزرگان حوزه نیز شنیده می‌شود. ادامه 

سال‌هاست که حوزه‌های علمیه نیز به طور جدی پا به میدان دانشنامه‌نگاری گذاشته و در ادامه «موسوعه»نگاری‌هایی که در تاریخ حوزه‌های علمیه مرسوم بوده، نزدیک به دو دهه است که وارد تجربه تازه‌ای شده است. دانشنامه‌های فراوانی در سال‌های اخیر در حوزه‌های علمیه تولید شده و انتشار یافته و بسیاری نیز در مراحل مقدماتی یا نهایی هستند؛ دانشنامه قرآن‌شناسی، دائرةالمعارف فقه اسلامی، و دانشنامه علوم عقلی، برخی از این موارد هستند. ادامه