کرسی فقه زیدی، پس از کرسی‌های فقه اباضیه و مالکی، در دانشگاه مذاهب اسلامی راه‌اندازی شد. آیین افتتاحیه این کرسی، ۱۸ بهمن ۹۳ در سالن ماموستا شیخ‌الاسلام دانشگاه مذاهب اسلامی و با حضور آیت‌ﷲ محمدعلی تسخیری، حجت‌الاسلام والمسلمین دکتر احمد مبلغی و جمعی از علما و پژوهشگران حوزه مذاهب اسلامی برگزار شد.

دکتر علی اسودی، مدیر دفتر همکاری‌های علمی و بین‌المللی دانشگاه ادیان و مذاهب، که مسئول راه‌اندازی کرسی فقه زیدی در این دانشگاه است، در گفتگو با مجله مباحثات، با اشاره به راه‌اندازی کرسی فقه زیدیه پس از کرسی‌های فقه اباضی و مالکی، می‌گوید: دانشگاه مذاهب اسلامی بر اساس رویکرد محوری خود، باید جامعیت و شاملیت داشته باشد و در این زمینه، تفاوتی بین شیعه و سنی وجود ندارد. ما پیش از این کرسی فقه اباضی و مالکی را راه انداخته بودیم و توانستیم کرسی فقه زیدی را هم راه‌اندازی کنیم.

وی در بیان چرایی انتخاب فقه زیدی تاکید کرد: مذهب زیدی، رویکردهای نزدیک‌تری به ما دارد و تعداد قابل توجهی از مردم یمن که در همسایگی ما هستند، از پیروان این مذهب‌اند.

البحر الزخار، حاوی روایات ائمه علیهم‌السلام

اسودی همچنین افزود: در بیشتر کتاب‌های فقهی زیدیه، فقه اهل بیت به چشم می‌خورد و در کتاب‌های مهمی مانند «البحر الزخار الجامع لمذاهب علماء الأمصار» نیز اشارات فراوانی به روایات ائمه علیهم‌السلام شده است. زیدیه نگاه مناسبی به اهل بیت دارند و روایات متعددی از امام محمد باقر، امام جعفر صادق و امام رضا علیهم‌السلام، در کتاب‌های آنها دیده می‌شود.

دکتر علی اسودی، مدیر دفتر همکاری‌های علمی و بین‌المللی دانشگاه ادیان و مذاهب، با معرفی دکتر مرتضی المحطوری از علمای برجسته زیدیه و مدیر موسسه بدر یمن به عنوان صاحب کرسی فقه زیدی در دانشگاه مذاهب اسلامی، گفت: در آینده نزدیک به راه‌اندازی مجله مشترک دست خواهیم زد و پس از آن برای تبادل دانشجو تلاش خواهیم کرد. برنامه بلندمدت ما هم آغاز رشته فقه زیدی و پذیرش دانشجو در این رشته است.

وی با این حال در پاسخ به این سوال که «پیش‌بینی شما برای راه‌اندازی رشته فقه زیدی چیست و این رشته از چه زمانی آغاز به پذیرش دانشجو خواهد کرد؟»، خاطرنشان کرد: تاسیس رشته دانشگاهی نیازمند رایزنی‌ها، فراهم کردن مقدمات و تامین هزینه‌های آن است، اما در گام اول، تاسیس این کرسی کمکی است به رویکرد تقریبی جمهوری اسلامی ایران و به رسمیت شناختن مذاهب اسلامی که امروز در سطح جهان اسلام حضور دارند.

بازتاب‌های داخلی و خارجی تاسیس کرسی‌های فقه مذاهب اسلامی

دکتر علی اسودی درباره بازخوردهای تاسیس کرسی‌های فقه اباضی، مالکی و زیدی دانشگاه ادیان و مذاهب در جهان اسلام و به‌ويژه در میان اهل سنت گفت: اینچنین دانشگاهی که به همه مذاهب اسلامی بپردازد، در سطح جهان اسلام بی‌نظیر است و راه‌اندازی این کرسی‌ها بازتاب‌های مناسبی در پی داشته و در همین زمینه حجت‌الاسلام والمسلمین مبلغی به الازهر دعوت شدند و همین مسئله نشانه‌ای از تاثیر بین‌المللی این اقدامات تقریبی است.

این مقام دانشگاه ادیان و مذاهب همچنین با اشاره به تاثیر داخلی اینگونه حرکت‌ها گفت: اساتید مختلفی از اهل سنت ایران، از جمله مولوی‌های فقه حنفی و ماموستاهای فقه شافعی، در دانشگاه مذاهب اسلامی مشغول به تدریس هستند و فضای مناسبی برای شناخت بهتر از مذاهب مختلف اسلامی در این دانشگاه فراهم شده است.

تاسیس کرسی فقه زیدی، سیاسی نیست

مسئول راه‌اندازی کرسی فقه زیدی، معرفی شیعه ناب در کنار احترام به تفاوت‌ها و مذاهب دیگر را اقدامی در جهت جلوگیری از گسترش مذاهب تندرو معرفی کرد و گفت: دانشگاه مذاهب اسلامی در فضای امروز منطقه، نقش پررنگ‌تری دارد و انعکاس این اخبار می‌تواند بخش‌هایی از جهان اسلام را که تحت تاثیر برخی تبلیغات سوء، شیعیان را دشمن اصلی خود می‌دانند، متوجه کند که اینطور نیست و ما به دنبال تقریب مذاهب اسلامی هستیم.

دکتر علی اسودی، با این حال هر گونه شائبه سیاسی در راه‌اندازی فقه زیدی در دانشگاه مذاهب اسلامی و ارتباط آن با تحولات اخیر در کشور یمن را رد کرد و گفت: تقریب یک امر سیاسی نیست و ادبیات و گفتمان اهل بیت علیهم‌السلام هم همین بوده که همیشه در کنار کسانی بوده‌اند که حتی با آنها دشمنی می‌کرده‌اند و با کمال آرامش و متانت توانستند فقه ناب شیعی را معرفی کنند.

المحطوری، تسخیری، مبلغی؛ سخنرانان مراسم افتتاحیه

دکتر مرتضی بن زید المحطوری، صاحب کرسی فقه زیدی در دانشگاه مذاهب اسلامی و از علمای برجسته یمن، در مراسم افتتاح کرسی فقه زیدی، با تاکید بر اینکه هیچکدام از کتاب‌های زیدیه را نمی‌بینید مگر اینکه روایاتی از ائمه علیهم‌السلام در آنها یافت می‌شود، بهترین سند برای رسیدن به آموزه‌های پیامبر را اهل بیت دانست و گفت: مذهب زیدی، مذهبی شیعی است. مدرسه اهل بیت است. … هیچ‌کس نمی‌تواند انکار کند که امام باقر علیه‌السلام، همچون برادر، پدر و استاد، امام زید را تربیت کرده است.

آیت‌ﷲ محمدعلی تسخیری، دبیر کل پیشین مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی، و مشاور مقام معظم رهبری در امور جهان اسلام نیز در این آیین، با تاکید بر اینکه باید به علمای زیدیه در احیای مذهب زیدیه کمک کنیم، گفت: به محطوری توصیه می‌کنم که زیدیه را در یمن احیا کنند تا جلو وهابی‌ها و تکفیری‌ها گرفته شود.

حجت‌الاسلام والمسلمین دکتر احمد مبلغی رییس دانشگاه مذاهب اسلامی، در این مراسم با اشاره به تاسیس اولین کرسی فقه زیدیه در دانشگاه مذاهب اسلامی گفت: این اقدام با هدف بهره‌مندی از ظرفیت مذاهب اسلامی و در چارچوب توجه به امت اسلامی صورت می‌گیرد. زیرا تحقق وحدت امت اسلامی، به شرط توجه به مذاهب دیگر و تعامل عملی و رسیدن به راه‌حل مشترک برای حل مشکلات جهان اسلام امکانپذیر است.

وی درباره فقه زیدی تاکید کرد: فقه زیدیه از فقه‌های قدیمی است که کتب اصولی و فقهی مفصلی دارد و از توان تعامل و تبادل رای با مذاهب دیگر برخوردار است. بنابراین می‌توانند در این دانشگاه نسبت به تدریس متون خود و جذب دانشجو و انتشار مجلات علمی اقدام کنند.