مباحثات

رسانه فکری تحلیلی حوزه و روحانیت

Saeedi-prisonفعالیت‌های سیاسی و روحیهٔ مبارزاتی امام خمینی(ره) سبب شده بود بسیاری از روحانیون، فعالیت‌های دینی را در دل عمل سیاسی و مبارزاتی تفسیر کنند. آیت‌ﷲ محمدرضا سعیدی از جمله روحانیونی بود که دلبستهٔ مشی مبارزاتی بود. او بر این باور بود: «ما تفنگ و سرنیزه نداریم جلو برویم، ولی می‌خواهیم با همت پیش‌روی کنیم. با دعا کردن کاری انجام نمی‌شود.» وی حتی روضه‌خوانی و عزاداری را اگر همراه با مشی مبارزاتی همراه نمی‌شد نمی‌پسندید.. او گفته بود: «با عزاداری و سینه‌زنی و روضه‌خوانی کار درست نمی‌شود».

روحیهٔ مبارزاتی و دینی او بود که سبب می‌شد چنین بگوید: «امام حسین(ع) برای سربلندی و پایداری اسلام به شهادت رسید، بنابراین ما مسلمانان باید از این موضوع سرمشق بگیریم و نگذاریم استعمارگران دین ما را بازیچه قرار دهند.» در همین راستا بود که می‌گفت: «ما سربازان امام حسین(ع) هستیم. قیام مال ماست، گرسنگی مال ماست، باید تا آخر عمر مبارزه کنیم تا پیروز شویم. ما سربازان شیعه از دنیا هیچ چیز نمی‌خواهیم، تبعید مسافرت‌های ماست. کتک خوردن خوش‌گذرانی ما شیعه‌هاست. زندان، استراحتگاه ماست. باید مثل شیعه‌های گذشته قیام و مبارزه را آغاز کنیم.»

وی با همین روحیهٔ مبارزاتی، علیه آمریکا نیز اعلام موضع می‌کرد: «آمریکا استعمارگری است که در دست یهودی‌ها اداره می‌شود و خود «جانسون» هم یهودی است. ببینید در ویتنام چطور آزادی‌خواهان را به نام آنکه می‌خواهند صلحی برقرار نمایند، قتل عام می‌نمایند و به چه طرز فجیعی مردم را نابود می‌کنند. باید این دشمن بشر را شناخت.»

وی روحیهٔ مبارزاتی را تا بدانجا پیش برده بود که روحانیون غیر فعال در عرصهٔ سیاسی را برنمی‌تابید و مورد انکار قرار می‌داد. «آقایان اخیراً یهودی‌ها دیپلمات‌های خود را به لباس مقدس روحانیت درآورده‌اند و مرتب مطالب خلاف و غیر واقعی را به مردم می‌گویند و مردم هم که نمی‌دانند آب از کجا گل‌آلود است. چهار نفر از روحانیون هم که حقیقت موضوع را می‌دانند، دستگاه نمی‌گذارد داد و بیداد کنند و حرف منطقی و حقیقت امر را به مردم بگویند».

وی روحیهٔ تشکیلاتی را نیز می‌پسندید و برای پیشبرد مبارزات از این شیوه مدد می‌گرفت. او گفته بود: «ما برای مبارزه کردن باید تشکیلات داشته باشیم و درس مبارزه و دفاع از کشور دینی و علماء دین و مراجع تقلید را یاد بگیریم».

این روحیهٔ تشکیلاتی با پیروی از علما معنا می‌یافت. در نظر او روحانیون باید در مرکز فعالیت‌های سیاسی قرار بگیرند و مبارزات را هدایت کنند. «مسلمانان باید اتحاد داشته باشند و علما را در کارهایشان شرکت داده و با آن‌ها مشورت نمایند. چون گفتهٔ آن‌ها گفتهٔ پیغمبر و حرف خداست.» وی سپس توصیه کرده بود: «علما را یاری کنید و تا آخرین لحظه ایستادگی نمایید. نه اینکه علما و روحانیون را جلو بیندازید و بعد فرار را بر قرار ترجیح دهید. نگذارید دین از دست برود. آیا ما باید دست گدایی به سوی آمریکا دراز کنیم؟ چون اتحاد نداریم. در نتیجه عده‌ای می‌برند و می‌خورند و عده‌ای از گرسنگی می‌میرند.»

Saeedi-portraitبا این روحیه و اندیشه بود که او امام خمینی(ره) را به عنوان پیشوای مبارزات، همراهی می‌کرد و ایشان را شبیه‌ترین افراد به امام زمان(عج) می‌دانست: «آیت‌ﷲ خمینی از نظر خَلق و خُلق و منطق، شبیه‌ترین عالمان نسبت به امام زمان(عج) و آبای طاهرین اوست. اگر مرجع تقلیدی مثل آیت‌ﷲ‌العظمی خمینی پیدا شده، باید ذوالریاستین باشد و مرجعیت تقلید، حکومت را هم به دست بگیرد.»

آیت‌ﷲ سعیدی اگرچه مشی مبارزاتی داشت ولی به گفتهٔ خود، آشوب‌طلب و ماجراجو نبود. وی در پاسخ به ساواک گفته بود: «من شخصی هستم مستقل و از کسی تبعیت نمی‌کنم و تحت تأثیر هم قرار نمی‌گیرم. البته آدمی ماجراجو و آشوب‌طلب نیستم، ولی معتقدم آیت‌ﷲ خمینی یک روحانی واقعی شریف، پاک و صحیح العمل و قابل احترام است و از مقام و شخصیت ایشان باید در هر محفل و مجلسی تقدیر و تمجید نمود».

سیدِ مبارز، نه‌تنها در مواجهه با ظلم به مبارزه برخاسته بود، بلکه در راه مبارزه با خرافات نیز قد علم کرده بود. او تذکار داده بود که ما مسلمانان باید اتحاد و اتفاق داشته باشیم و صفوف متشکل تشکیل دهیم و فریب اشخاصی را که می‌گویند مسلمانان هستیم و ائمه اطهار را به خواب دیده‌ایم نخوریم. او انواع خرافه‌گرایی و تمسک به خواب را راهی می‌دانست که مانع دست‌یابی به آرمان‌های شیعه می‌شود. او بارها در سخنان خود بر این نحوه از تفکر اعتراض کرد و راه پویایی و تحرک را در فکر شیعه توصیه می‌کرد.

سید محمد رضا سعیدی در راه مبارزات دینی و آرمان‌های خود به شهادت رسید. او را باید یکی از پیشتازان حرکت‌های انقلابی با رویکرد دینی دانست.

رده‌های مرتبط