روز پنج شنبه چهارم تیرماه ۱۳۸۸، مراسم رونمایی از کتاب دروس شرح منظومه، تألیف آیت‌ﷲ یحیی انصاری شیرازی، در سالن همایش‌های پژوهشگاه علوم و فرهنگ در قم برگزار شد. این مراسم به همت بوستان کتاب، ناشر چهار جلدی دروس شرح منظومه برگزار شد و در آن برخی از اساتید علوم عقلی در بزرگداشت این حکیم وارسته و متواضع اما ناشناخته، سخنانی ایراد کردند.

در هفتم اسفند سال گذشته که به اتفاق جمعی از دوستان پژوهشکده علوم و اندیشه سیاسی، و اعضای ستاد برگزاری همایش «سیاست متعالیه از منظر حکمت متعالیه» برای ارائه گزارش از روند برگزاری همایش و فعالیت‌های انجام گرفته، برای نخستین بار خدمت این عالم بزرگوار رسیدم، آنچه مشاهده کردم سراسر تواضع و ادب و عشق بود.

این حکیم متأله حکمت متعالیه، در حالی این روزها در جامعه ما ناشناخته است که سال‌ها به تدریس حکمت متعالیه صدرایی پرداخته، شاگردان بسیاری تربیت کرده و قبل از آن سال‌ها خود در محضر درس علامه سید محمدحسین طباطبایی، حکمت آموخته است. اتاقی که در منزل ایشان به دیدار شتافته بودیم، همان اتاقی بود که بیش از ۱۰۰ بار، علامه طباطبایی در جمع اندک مشتاقانی از حکمت حضور یافته و مباحثی را القا کرده بود. به گفته فرزند وی، این اتاق در منزل‌شان به اتاق علامه طباطبایی معروف شده است.

حکیم ناشناخته این روهای حکمت متعالیه، اما از سویی در شمار انقلابی‌ترین مبارزان در دوران طاغوت بوده است و به گفته آیت‌ﷲ ممدوحی که چند صباحی الهیات به معنی الاخص را در محضر ایشان فرا گرفته است، علامه طباطبایی جریانات و اخبار انقلاب اسلامی را از ایشان می‌پرسید.

آیت‌ﷲ ممدوحی همچنین به طور سربسته تنها یادآور شد که مسأله‌ای موجب خانه‌نشین شدن این حکیم متأله بعد از پیروزی انقلاب اسلامی شد و ایشان به رغم خواست خود، در جریانات بعد از پیروزی حضور نداشت. این عزلت‌نشینی، بی‌شباهت به حضور صدرالمتألهین شیرازی در کهک و خانه‌نشین شدن اجباری او نیست. اگرچه این گوشه‌نشینی و دوری از سیاست و اجتماع، چیزی از عشق و ارادت وی به امام خمینی کم نکرد. به تصریح خود آیت‌ﷲ انصاری شیرازی، «فانی در امام» خمینی بود. ایشان وقتی این نکته را می‌گفت باران اشک امانش بریده بود و اشک‌هایش چون سیل روان بود.

این موضوع چیزی بود که در سخنان دکتر احمد عابدی نیز انعکاس داشت. وی نیز در یادآوری این نکته که ایشان چگونه به امام خمینی عشق می‌ورزید، به ذکر این خاطره بسنده کرد که قبل از پیروزی انقلاب اسلامی قرار بوده است اعضای جامعه مدرسین در جلسه‌ای گویا درباره حمایت از امام خمینی حضور یابند که به هر دلیل ساواک از برگزاری این جلسه مطلع می‌شود و تمامی اعضا از حضور امتناع می‌کنند و تنها کسی که به عشق امام خمینی در جلسه حاضر می‌شود آیت‌ﷲ انصاری شیرازی است. گو اینکه تنهایی سرنوشت همه حکمای صدرایی است. این روزها حکیمان صدرایی دیگری نیز در جامعه حضور دارند که بیش و کم در غربت و تنهایی افکارشان، روزگار می‌گذرانند.

هدف از این جملات چیزی نیست جز یادآوری اینکه قدر بزرگان فکری و فلسفی مرز و بوم خویش را بدانیم و به آنان افتخار کنیم و از آنان بیاموزیم که فردا دیر است. متأسفانه جلسه رونمایی از این عالم عظیم‌الشأن به دلیل کسالت وی، در فقدان او برگزار شد و خیل مشتاقان این عالم وارسته و متواضع در حسرت دیدار او ماندند. چهار جلد منتشر شده دروس شرح منظومه، البته این حکیم گمنام را از بی نام و نشانی درخواهد آورد و او را در شمار حکیمان بنام حکمت متعالیه به خاطر خواهد سپرد.