اختلاف در مورد این‌که کدام شب، شب قدر است، از مباحثی است که به‌ویژه در این روزها بسیار مطرح می‌شود؛ آیا شب قدر، یک شب است یا هر سه شب از لیالی قدر؟

آن‌چه در روایات واردشده و شهرت دارد سه‌شب است؛ شب نوزدهم؛ شب بیست‌ویکم و شب بیست و سوم ماه مبارک رمضان. البته نیمه شعبان نیز در برخی روایات به‌عنوان شب قدر دانسته شده است. اما آن‌چه درباره نیمه شعبان وارد شده و سیدبن طاووس نیز در اقبال الاعمال به آن اشاره می‌فرماید، این است که این شب، مقدمه و بشارتی است برای سه شب نوزدهم، بیست و یکم و بیست و سوم ماه مبارک رمضان.

درباره‌ این‌که کدام‌یک از سه شب نوزدهم، بیست و یکم و بیست و سوم ماه مبارک رمضان، شب قدر است، سیدبن طاووس می‌فرماید: «روایات درباره هر سه‌شب وارد شده است که از شب‌های قدر هستند». برای توضیح سخن سید بن طاووس می‌توان مثالی ذکر کرد: وقتی قرار است برای کاری برنامه‌ریزی و بودجه‌بندی شود، ابتدا تمام پیشنهادات و درخواست‌ها  درباره آن جمع‌آوری می‌شود. در مرحله دوم به ارزیابی و اولویت‌بندی درخواست‌ها پرداخته می‌شود و در مرحله سوم بودجه نهایی امضا و ابلاغ می‌گردد. گو این‌که مرحوم سید بن طاووس می‌خواهد بگوید شب نوزدهم، شبی است که تمامی درخواست‌ها و نیازها جمع‌آوری می‌شود؛ شب بیست و یکم، شبی است که درخواست‌ها اولویت‌بندی و ارزیابی می‌شود و شب بیست و سوم، شبی است که آن‌چه ارزیابی شده است به امضا و تصویب خدای متعال می‌رسد. متن کلام سید بن طاووس با استناد به روایت چنین است:

عن أَبي عبد اللَّه عليه‌السلام قال: سمعته يقول و ناس يسألونه، يقولون: إِنَّ الأرزاق تقسم ليلة النصف من شعبان، فقال: لا و اللَّه ما ذلك إِلّا في ليلة تسع عشرة من شهر رمضان، و إِحدى و عشرين، و ثلاث‏ و عشرين، فانّ في ليلة تسع عشرة يلتقي الجمعان، و في ليلة إِحدى و عشرين يفرق كلّ أَمر حكيم، و في ليلة ثلاث و عشرين يمضي ما أَراد اللَّه جلّ جلاله ذلك، و هي ليلة القدر الّتي قال اللَّه‏ «خَيْرٌ مِنْ أَلْفِ شَهْرٍ»^‏[۱]‎ . قلت: ما معنى قوله: «يَلْتَقي الْجَمْعانِ»؟ قال: يجمع اللَّه فيها ما أَراد اللَّه من تقديمه و تأخيره و إِرادته و قضائه، قلت: و ما معنى يمضيه في ليلة ثلاث و عشرين؟ قال: إِنّه يفرق في ليلة إِحدى و عشرين، و يكون له فيه البداء، و إذا كانت ليلة ثلاث و عشرين أَمضاه فيكون من المحتوم الّذي لا يبدو له فيه تبارك و تعالى‏^‏[۲]‎ . (الإقبال بالأعمال الحسنة (ط – الحديثة) ؛ ج‏۱ ؛ ص ۳۴۳-۳۴۴)؛ شنيدم كه امام صادق^(ع)، در جواب مردمى كه از او سؤال كرده و مى‏گفتند: ارزاق در شب نيمه شعبان تقسيم مى‏شود، فرمود: سوگند به خداوند، چنين نيست؛ آن تقسيم انجام نمى‏گيرد مگر در شب نوزدهم ماه رمضان، شب بيست‌ويكم و شب بيست و سوم؛ زيرا در شب نوزدهم دو مجموعه (از چيزهايى كه بايد مقدم افتد يا مؤخر افتد) فراهم مى‏شود و در شب بيست‌ويكم، هر امرى كه محكم و به هم پيوسته باشد، جدا و تنظيم مى‏شود و شب بيست‌وسوم آن‌چه خداوند جلّ جلاله اراده فرموده، تنفيذ و اجرا مى‏شود و آن شب قدر است كه خداوند درباره آن فرموده: «خير من ألف شهر».

اما درباره فضیلت این شب، سید بن طاووس حدیثی را از پیامبر^(ص) آورده است:

عن النبيّ صلّى اللَّه عليه و آله أَنّه قال: يفتح أَبواب السّموات‏ في ليلة القدر، فما من عبد يصلّي فيها إِلّا كتب اللَّه تعالى له بكلّ سجدة شجرة في الجنّة، لو يسير الرّاكب في ظلّها مائة عام لا يقطعها، و بكلّ ركعة بيتاً في الجنّة من درّ و ياقوت و زبرجد و لؤلؤ، و بكلّ آية تاجاً من تيجان الجنّة، و بكلّ تسبيحة طائراً من النجب، و بكلّ جلسة درجة من درجات الجنّة، و بكلّ تشهّد غرفة من غرفات الجنّة، و بكلّ تسليمة حلّة من حلل الجنّة. (الإقبال بالأعمال الحسنة (ط – الحديثة) ؛ ج‏۱ ؛ ص ۳۴۵)؛ خدای بزرگ در شب قدر، درهای آسمان ها را باز می‌کند و برای هر نمازی که بنده او در این شب می‌خواند چنین فضیلت و پاداشی هست: برای هر سجده‌ی آن، درختی در بهشت عطا می‌کند که سایه‌ای دارد و در سایه‌ی آن اگر به اندازه یکصد سال، سواره‌ای بپیماید، نمی‌تواند آن سایه را طی کند. برای هر رکعت آن، خانه‌ای در بهشت که برای مصالح ساختمانی آن از درّ، یاقوت، زبرجد و لؤلؤ و برای هر تسبیح آن از بهترین پرنده‌ها و برای هر نشستن آن، درجه‌ای از درجات بهشتی و برای هر تشهد آن، غرفه‌ای از غرفه‌های بهشتی و برای هر سلام آن لباسی از لباس‌های بهشتی به او عطا می‌شود.

امید این‌که خدای بزرگ به همه ما این توفیق را عنایت فرماید.