سلوک رفتاری عالمان قدیم را دارد و از شهرت و ایجاد دستگاه و تشکیلات گریزان است. با وجود اینکه به گفتهی فرزند ارشدش خاطرات نابی از حوزه و اساتید بزرگش دارد، اما بهسختی تن به مصاحبه یا مکتوبکردن آنها میدهد. همهی کسانی که به دیدارش میآمدند را یکسان احترام میکرد؛ حوزوی و غیرحوزوی. ادامه …
نویسنده مدعی است ایران بهدنبال بهدستگرفتن مرجعیت نجف پس از آقای سیستانی است! و سالهاست برای آن برنامه دارد؛ یکی از نشانههای آن، کتابی است با عنوان «الخامنئی قائدی» که مؤسسه «اسلام اصیل» در نجف منتشر کرده است. در ابتدای این کتاب به نقل از آقای سیستانی آمده است: ادامه …
پرسش اصلی این بود که «چرا خانمها حوزه را انتخاب میکنند؟» و «آیا امکان دارد بر اساس انگیزههای تحصیلی آنها یک سنخشناسی تیپولوژی از زنان حوزوی ارائه دهیم؟». من در کارم به دو سنخ کلی رسیدم: «سنخ تعالیگرا» و «سنخ رشدگرا». برای «سنخ تعالیگرا» مسألهی اصلی استفاده از فضای حوزه جهت رشد معنوی – مذهبی است و برای «سنخ رشدگرا» مسألهی اصلی دستیابی به انواع سرمایههای اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و حتی نمادین. ادامه …
من وقتی بحث حقوقهای نجومی را شنیدم با خودم گفتم کاش بزرگان حوزه بگویند که وضعیت طلبهها چطور است؛ بگویند مرحوم آیتالله واعظ طبسی ۳۷ سال تولیت حرمت امام رضا(ع) بود و یک ریال از حقالتولیة اجرت نگرفت! مقام معظم رهبری هم زندگیشان نه از سهم امام میچرخد و نه از حقوقهای دولتی. ادامه …
از موارد مغفولمانده در برنامهریزی سالیان اخیر حوزه، بیتوجهی به سنتها و آدابی است که رشد علمی و معنوی طلاب را تأمین میکرده. نگرانی اساتید و مراجع حوزه از غلبه قواعد نظام دانشگاهی بر حوزههای علمیه از همین جا نشأت میگیرد. باید امید داشت مدیران جدید حوزه با درک تفاوت برنامهریزی برای سازمان مدیریت حوزه و برنامهریزی برای نهاد حوزه، بتوانند ظرفیتهای منابع معرفتی اسلام را برای پاسخگویی به نیازهای جامعه به فعلیت نزدیک نمایند. ادامه …
اگر تابوی ارزشگذاری مالی برای فعالیتهای طلبگی شکسته شود و اگر از ابتدا درآمدهای طلبگی مبتنی بر ارزش مالی تخصصهای حوزوی، در برنامه هدایت تحصیلی طلاب قرار گیرد، شاید بتوان فشار معیشت طلاب را به جای بودجههای حمایتی و وجوهات شرعی، بر روی شانههای قدرتمند تخصص و تجربههای طلبگی نهاد. موارد بسیار متعددی را میشود یافت که کارهای دقیقاً حوزوی و طلبگی، دارای ارزش مالیاند و عدهای خریدار آن خدمات و محصولاتاند. ادامه …
برداشت برخی صاحبنظران و چهرههای محوری حوزههای علمیه از استقلال حوزه، مدیریت مستقیم از سوی مراجع است؛ درحالیکه برخی دیگر، استقلال حوزه را استقلال از دولت میدانند و عدهای دیگر این استقلال را بهمعنای نظارت و نصیحت در رابطه با نظام اسلامی تلقی کردهاند. ادامه …
باید بهدنیا نشان بدهید که جریانهای مختلفی در تشیع حضور دارند؛ تعدد جریانات نشانهی شکوفایی است و به محققین غربی نشان میدهد که در تشیع، افکار و مکاتب مختلفی حضور دارند که در عین تعدد، در کلیتی بهنام تشیع بههم وابستهاند. ادامه …
بنده هرچند بیست سال است در اینجا مشغول جمعآوری کتاب بودهام؛ اما الآن دیگر اعتقادی به کتاب (یعنی کتاب چاپی و کاغذی) ندارم و آرزو میکنم روزی برسد که ما بدون کاغذ و قلم، علم را حفظ کنیم و نشر دهیم. ما باید برای رسیدن به این آرزو تلاش کنیم. حوزهی علمیه هم باید در این زمینه پیشگام باشد؛ هرچند بنده اعتقاد دارم حوزه همین الآن هم نسبت به دانشگاه در این زمینه پیشگام است. ادامه …
باید طلبههایی در صنفهای مختلف داشته باشیم که زبانهای خارجی را بلد باشند. الان زبان اسپانیولی خیلی برد دارد؛ چندنفر طلبه به این زبان آشنا هستند؟ ما با بعضی افکار و اندیشههایی که در جهان غرب عرضه میشود هیچ آشنایی نداریم؛ چون در زبان انگلیسی کار نکردهایم و با دیدگاههای روز دنیا زیاد آشنا نیستیم. بعضی از ما فکرهای جدیدی که در دنیای علم حقوق در غرب مطرح میشود را از طریق ترجمههای عربی فرا میگیریم. ادامه …