بدون تردید باید دوره جمهوری اسلامی را دورهای بیبدیل از نظر برقراری ارتباط میان فقه قمیها و قانون عرفی دانست. از همان ابتدا میتوان شاهد حضور پررنگ فقیهان قمی در رأس مصادر اجرایی، تقنینی و قضایی بود. نیمنگاهی به سران اصلی کشور در ۳۵ سال گذشته نشان میدهد که فقها و دانشآموختگان قمی تأثیرگذارترین چهرههای جمهوری اسلامی را تشکیل میدهند. ادامه …
دکتر سارا شریعتی در مقدمهٔ ۱۵ صفحهای خود بر این اثر که عنوان «طلبگی: یک نظام «جامع»» را برای آن برگزیده است، تلاش کرده است تا از خلال بررسی مقایسهای دو متن مرتضی مطهری و گابریل لوبرا، مفهوم «جامعیت» را در نظام حوزوی بررسی کند و تحولات اخیر نهاد حوزه را از رهگذر تعریف جامعیت به عنوان یک سیاستگذاری جدید مورد پرسش قرار دهد. ادامه …
بعد از قصه کشف حجاب، حاج شیخ زیر و رو شد. ایشان اخلاق خیلی عجیبی داشت. خیلی معتدل و عمومپسند بود، ولی بعد از جریان کشف حجاب ایشان اخلاقش کاملاً تند میشود و حتی میگویند وقتی کسی با ایشان حرف میزده، ایشان تندی میکرده و به شدت ناراحت بودهاند. ادامه …
آیت الله شبیری فرمودند: آقایان بدانند در اثر مباحثه و مذاکره با هم است که مطلب پخته میشود. مذاکره علمی همان درسی که خواندید را تکرار و مطلب را خوب هضم کنید که اگر خوب هضم شد، مشابه آن مسائل را با هم طرح کنید و اگر مشابه را هم حل کردید و یکی دو مرتبه که مشابهات حل شد، روح اجتهاد در شخص زنده میشود. ادامه …
آیتالله فیاض را میتوان شاخصترین تقریرنویس درس خارج اصول فقه استاد بزرگ نجف، آیتاللهالعظمی خویی دانست. مرحوم خویی در حالی بر کتاب دهجلدی شاگردش به نام «محاضرات فی أصول الفقه» تقریظ نوشت که آقای فیاض ۳۲ ساله بوده. سید خویی در تقریظ خود، نوشتههای شاگرد جوانش را «اعجابانگیز» دانسته و او را نور چشم خود و علامه مدقق خطاب کرده است. ادامه …
دکتر سروش دو ادعا مطرح کرده است؛ یکی اینکه قائل قرآن، پیامبر (ص) است نه خدا، فلذا زبان قرآن یک زبان بشری است و پیامبر نیز روایتگر و تجربهگر این تجربه قدسی است. دوم اینکه پیامبر در عالم رؤیا و خواب به این تجربه دست پیدا کردهاند. سروش در سلسله مقالات اخیرش رویکرد پدیدارشناسانه دارد و نه معرفت شناسانه و به دنبال روشنسازی پدیدار وحی است. ادامه …
ویژگی مهم آقای تبریزی این بود که برای طلبهها وقت میگذاشتند و ارتباط با طلاب را به جلسات درس محدود نمیکردند. لذا میتوانستید مشاهده کنید که به نسبت سایر استادان، شاگردان ایشان رابطه نزدیکتری با استاد خود داشتند و با ایشان مباحثه و مناقشه میکردند و این بحثها تا ظهر ادامه پیدا میکرد. ادامه …
گاهی اوقات ایشان اینگونه فتواها را به من نشان میداد و میگفت: «دیدی؟! اینها مال بیسوادی و درس نخواندن است.» اگر کسی طبق موازین فقهی حرفی میزد، ایشان نمیگفت که با مذاق فقهی سازگار نیست. ولی اگر سیره عقلا به امری تعلق میگرفت که مبنای علمی نداشت، ایشان نمیتوانست بپذیرد. ادامه …
بیش از ۲۰۰ جلسه درس خارج فقه و اصول و صدها جلسه درس سطوح عالی این دو رشته به همراه بیش از ۷۰ جلسه درس فلسفه و تعدادی جلسه عرفان، رجال، درایه، کلام و تفسیر در کنار صدها جلسه درس سطوح مقدماتی حوزه علمیه قم، حاصل فعالیت بیش از دو هزار استاد این حوزه علمیه مهم شیعه است. ادامه …
از سال ۱۳۵۸ که دو تشکل حوزوی جامعه مدرسین و جامعه روحانیت مبارز تهران و حزب نیمهحوزوی جمهوری اسلامی وارد عرصه سیاست شدند و حکومت را در دست گرفتند ولی نقد دولت تنها کارکرد جامعه مدرسین نبود. آنها که از بدو شکلگیری جلسات خود در ابتدای دهه چهل، ایده اصلاح حوزه را در سر داشتند، اکنون که نظام سیاسی کشور را نیز همگام با خود میدیدند. ادامه …