به‌نظر می‌رسد نظریه ولایت فقیه، حداقل آن‌چنان که آیت‌الله منتظری در دوره اول زندگی‌اش می‌گوید راه حلی برای رفع این تناقض است. آقای منتظری اول، در کتاب منابع فقهی حکومت اسلامی، اعلام روز عید فطر و بسیاری از احکام فقهی دیگر را که نمودهای اجتماعی روشنی دارد، از جمله اختیارات و وظایف حاکم اسلامی و تبعیت از آن را وظیفه همه مسلمانان می‌داند. ←
یک مسیر برای اسلامی‌سازی و بومی‌سازی علوم انسانی ازجمله علوم سیاسی این است که از مبانی سکولاریستی و غیردینی‌اش ارتزاق نکند و بر مبانی انسان‌شناسی مطرح در حوزه‌ی فلسفه و حکمت و فقه و اخلاق اسلامی تکیه کند/اگر ابزار حکمت متعالیه در اختیار شهید مطهری نبود، نمی‌توانست نقدی بر مارکسیسم بنویسد. ←
اندیشه سیاسی کامل از نگاه امام آن است که بتواند به نحو منطقی و مستدل هم به پرسش‌های اساسی انسان درباره علت نیاز به حکومت، اهداف حکومت، ولایت فقها و پیوند دین و سیاست پاسخ دهد و هم ویژگی‌ها و شاخص‌های لازم را برای انسان کامل و حاکم اسلامی در دو بُعد فضایل و رذایل تعیین و معرفی کند و هم باید به پرسش‌های نوپدید مکلفان و شهروندان جامعه اسلامی در حوزه زندگی سیاسی مثل نوع و شکل حکومت پاسخ گوید. ←
در جهان کنونی، ولایت حقیقی از آن «تکنیک» است و نه «فقیه». و همین امر ـ یعنی اقتضائات جهان تکنیک و تکنولوژیک و سیطره آن ـ جمهوری اسلامی را به پای میز مذاکره کشاند و تا کنون بر سر این میز نگه داشته است؛ حتی الآن که آمریکا میز مذاکره را ترک کرده است. سیاست غرب، قدرت خود را از سلطه تکنیکی ـ تکنولوژیکی به‌دست آورده است و در حقیقت، سیاست کنونی کارگزار خرد عصر جدید است؛ اما ما با این خرد، همچنان بیگانه‌ایم. ←
خسروپناه: آقای فیرحی در تدوین مفاهیم سیاسی مدرن توجهی به کاربست آن‌ها در مبانی مدرن ندارند. باید توضیح دهند سنجه و معیارشان در تعریف مفاهیم مدرنی هم‌چون حزب، غربی است یا اسلامی/فیرحی: ما از دریچه مارکسیست‌ها و ماتریالیست‌های غیرمارکسیست از افکار غرب مطلع می‌شویم و نگاه‌مان به غرب، نگاهی باواسطه و درجه دوم است. در حوزه علمیه به خطای بنیادگرایی افراطی دچار هستیم و هر امری را به مبناهای آن برمی‌گردانیم. ←
روحانیت دارای صدای مسلطِ بعد از انقلاب اسلامی، با به دست گرفتن قدرت سیاسی، برای اثبات خود اولاً و مکرراً در پی نفی و انکار غرب و فرآورده‌های آن بوده و هست؛ ثانیاً با این‌که برخی از مفاهیم و آموزه‌های غربی، مانند دموکراسی و جمهوریت را در عرصه‌ی سیاسی و اجتماعی ایران پذیرفت، سعی کرد به آن‌ها صبغه‌ی دینی بدهد؛ و مثلاً قید و بندهایی به مفهوم دولت مدرن افزود که ذاتیِ آن نبود. ←
چالش امروز ما مسلمانان همین کبائر ناامیدی است که برخی از اکابر سیاست آن را به فرهنگ ما دیکته می‌کنند و راه رهایی را ذلت در برابر نظام سلطه نشان می‌دهند. امروزه مهم‌ترین تنش در دنیای اسلام از جمله ایران، نه بین اسلام و غرب، سنت و تجدد، و یا انقلاب و ضدانقلاب است، بلکه برخورد جبهه‌ی امید با صفِ ناامیدی است. ←
اگر روحانیت شیعه انتقال حق از حوزه خصوصی به حوزه عمومی را نپذیرد و دولت را محصور اراده افراد و یک قرارداد مدنی بین آن‌ها و فقیهِ حاکم نداند، اساساً راهی به‌سمت دولت مدرن باز نمی‌کند و اتفاقاً مشکل اولیه روحانیت شیعه این است که حوزه مشترکات را حوزه حقوق افراد نمی‌داند و به همین دلیل نوبت به عناصر یا ارکان دولت در تحلیل‌های فقهی نمی‌رسد. ←
اولین و بدیهی‌ترین ذهنیتی که از روحانیت در اذهان بسیاری از مردم ـ به‌ويژه جوانان ـ وجود دارد این است که روحانیت عنصری است که با گرفتن پول و بودجه از مردم و حکومت برای خودش درس می‌خواند و در نهایت هم در مقابل خواسته‌های ذاتی و طبیعی مردم می‌ایستد. فارغ از میزان صحت و سقم این ذهنیت، روحانیت باید وجود چنین ذهنیتی را بپذیرد. ←
سیستم فهم، استنباط، مطالعه، تخصص‌ها و تربیت‌های حوزوی، اساساً سیستم ارتباط‌دهی معیشت به دین نیست. فقه ۱۴۰۰ سال بیرون از حاکمیت و جامعه بوده. وجود فقیه در شهر، دلیل وجود فقاهت در شهر نیست. گاهی انسان در شهر حضور دارد، اما واقعیتش در شهر نیست. ←
همه حقوق مادی و معنوی این سایت، متعلق به مباحثات است. بازنشر مطالب مباحثات با ذکر منبع، مجاز است.
