ما در دنیای امروز نیاز داریم که حکمتمان با محیط پیرامون خود گفتوگو داشته باشد. بر این اساس آموزشهای ما نیز باید ناظر به مسائل زمان خودش باشد. الآن طرف ما فلسفه یونان نیست. فازهای جدید گفتوگو باید شروع شود. نقاط قوت آموزش ما بحثهای الهیات به معنای خاص است. آموزش ما در این حوزه بینظیر است. در مواجهه با فلسفههای مدرن، آنها این بحثها را ندارند. ادامه …
بر اساس نظریه اجتهاد ارتباطی با مجموعهای از ارزشهای بالفعل برای زندگی اجتماعی سروکار داریم که باید به شکل بینالاذهانی تولید شوند و بنده بینالاذهانیبودن این ارزشها را از منظر دینی و فرادینی دنبال کردهام و تلاش کردم اثبات کنم که بینالاذهانیبودن ارزشهای مشروع، هم شرعاً قابل دفاع است و هم از منظر نگاه بروندینی و جامعهشناختی. ادامه …
در یک نظام حکومتی مبتنی بر فقه اسلامی ضرورت دارد که حوزویان و دانشگاهیان در زمینههای حکومت، سیاست و مباحث مرتبط با آنها آشنایی داشته باشند، موضوعات و مسائل را به درستی تشخیص و نظاموارهای از این مباحث را در اختیار دیگران هم قرار دهند. نشریه فقه حکومتی یک ارتباط دوسویه میان مخاطبان خود و پژوهشگران ایجاد میکند تا بتوان آنها را از وجوه مختلف فقه حکومتی به فراخور شرایط زمانی و مکانی سیراب کرد. ادامه …
پیش از آنکه مجله خیمه دست به انتشار چنین فهرستی بزند، مجله تقریرات، مراجع احتمالی آینده در حوزههای قم و نجف را در ضمن یادداشتی تحلیلی به قلم علیاشرف فتحی معرفی کرده است. انتظار میرفت مجله خیمه اگر در پی تلاشی دوباره در این جهت است، بتواند نکاتی تازه بر گزارش تقریرات بیفزاید، نهآنکه تنها به انتشار فهرستی از اسامی به همراه اطلاعاتی عمومی درباره آنها بپردازد. ادامه …
خسروپناه: آقای فیرحی در تدوین مفاهیم سیاسی مدرن توجهی به کاربست آنها در مبانی مدرن ندارند. باید توضیح دهند سنجه و معیارشان در تعریف مفاهیم مدرنی همچون حزب، غربی است یا اسلامی/فیرحی: ما از دریچه مارکسیستها و ماتریالیستهای غیرمارکسیست از افکار غرب مطلع میشویم و نگاهمان به غرب، نگاهی باواسطه و درجه دوم است. در حوزه علمیه به خطای بنیادگرایی افراطی دچار هستیم و هر امری را به مبناهای آن برمیگردانیم. ادامه …
برخلاف اندیشهی اومانیستی، اندیشهی اسلامی بر این باور است که کرامت ذاتی، توسط خداوند به انسان عطا شده است و نه طبیعت/در اصلِ داشتن کرامت ذاتی، اختلافی وجود ندارد؛ باید ببینیم چگونه میشود بین کرامت ذاتی بشر با «بل هم اضل» جمع نمود؟/اگر کرامت ذاتی بتواند بهعنوان یک قاعده مطرح شود، آیا دلیل میشود که به مقدسات کفار توهین نشود؟ ادامه …
یکی از تطورات محسوس ورود اصطلاحات جدید به ابواب و کتب فقهی است؛ مثلاً در کتاب علامه حلی اصطلاحات جدیدی ـ همچون احوط، اشبه، فیالاقرب، اقوی، علیرأیٍ، اصح و … ـ به ادبیات فقهی افزوده شد که قبلاً وجود نداشت. این فرایند در دوران جدید هم ادامه داشته؛ مثلاً در انتهای کتاب جامعالفروع، از مرحوم آیتالله بروجردی دربارهی معنای تعبیرات جدیدی مانند خالی از رجحان نبودن یا سزاوار نبودن، سؤال شده و ایشان نیز این مفاهیم را تبیین کردهاند. ادامه …
اگر روحانیت شیعه انتقال حق از حوزه خصوصی به حوزه عمومی را نپذیرد و دولت را محصور اراده افراد و یک قرارداد مدنی بین آنها و فقیهِ حاکم نداند، اساساً راهی بهسمت دولت مدرن باز نمیکند و اتفاقاً مشکل اولیه روحانیت شیعه این است که حوزه مشترکات را حوزه حقوق افراد نمیداند و به همین دلیل نوبت به عناصر یا ارکان دولت در تحلیلهای فقهی نمیرسد. ادامه …
دکتر سارا شریعتی: نمیتوان به آسانی درباره تشیع قبل و بعد از انقلاب صحبت کرد. قبل از انقلاب، تأکید بر مواضعی که الآن شما دارید، به ضررتان بود؛ ولی امروز به نفع شماست و این، همان تغییر جامعهشناسی و مهم است؛ یعنی بحث صرفاً دینی نیست. در ثروت و سیاست، منافع و مواضع مطرح است؛ در حالیکه ما باید در کار علمی، نهایت تلاشمان را بکنیم که به این مسائل آلوده نشویم. ادامه …
صاحبجواهر مشهور به این بود که در مقام اجتهاد و استنباط از محدوده انصاف خارج نمیشد و از تعصبات پیروی نمیکرد. توجه زیادی بر تصدیق احکام بر اساس قوت و تعدد روایات داشت و جمع و حمل روایات را مورد توجه قرار میداد و حرمت روایات را بسیار مراعات میکرد. ادامه …