روش اجتهادی شیخ مؤسس که از سامرا ریشه گرفته و از نجف متأثر است، اگرچه گاه از روش نجفیان به طور قابل توجهی فاصله گرفته و به خصوصیاتی آراسته است که امروزه شاخصه مکتب قم محسوب میشود. ادامه …
همت ایشان بر این بود که طلبه را متفکر خردورز بار آورند. همواره طلبهها را تحریص میکردند که در اندیشههای شیخ فکر کنید و نترسید از اینکه شیخ اعظم است. انتقاد کنید، نظرتان را ابراز کنید؛ شاید نظر شما درست باشد. ادامه …
در نظر شهید ثانی، هر کس که دین و شریعت اسلام را سخت، و طریق وصول به آن را مانند صعود به سوی آسمان بداند، در حقیقت، مخالف سنّت عمل کرده و شریعت را به تعطیل کشانده و حکمت و فلسفهٔ دین و ثمرهٔ آن را از بین برده است. ادامه …
آیتاللهالعظمی فیاض درباره مسئله بهظاهر بغرنج اختلاف فقها نیز موضعی واقعبینانه و همدلانه نسبت به فقها اتخاذ کرده و مینویسد: «اختلافات موجود بین مجتهدان، اختلاف در احکام واقعی اسلامی نیست، بلکه اختلاف در احکام اجتهادی است که نتیجه افکار مجتهدان در یک چارچوب اسلامی است و این احکام اجتهادی، گاه با احکام واقعی تطبیق میکند و گاه تطبیق نمیکند.» ادامه …
حقیقت آن است که بحث فقه و مصلحت، بحثی تطبیقی، بینامذهبی و فلسفه فقهی است. اصل ضرورت توجه به مصلحت در فقه را هیچیک از مذاهب انکار نکردهاند. همچنان که هیچیک از مذاهب اهل سنت حتی مالکیه مصلحت را بهطور مطلق نمیپذیرد. ادامه …
این کتاب دربرگیرنده روایتهایی تاریخی از خلقت آدم و تاریخ پیامبرانی همچون ادریس و نوح و هود و ابراهیم و پادشاهی داوود و سلیمان و ظهور عیسی تا ظهور زرتشت و وقایع پادشاهان ایران و تاریخ اسلام است. ادامه …
طلاب در نتیجهٔ درگیر شدن با حوزههای متنوعی از سیاست و اقتصاد گرفته تا ورزش و هنر… با مسائل و نیازهای جدیدی روبهرو میشوند و تخصص به تدریج به یک مطالبه بدل میشود و نیاز به تخصص در این حوزهها را بیش از هر زمان دیگری احساس میکند؛ چنانچه مرجعیت نیز از این مطالبهٔ تخصصی مصون نمانده و امروز صحبت از «تبعیض در تقلید» میشود. ادامه …
گویا کسانی که بر روی آثار آیتالله شیخ عبدالکریم حائری کار کردهاند شوقی به انتشار آثارشان ندارند! برخی شواهد تاریخی این گمان را میپروراند که شاید حاشیهها و شروح منتشرنشده از حاشیهها و شروح منتشرشده بیشتر باشند. ادامه …
در اندیشه اسلامی آنگونه که فلاسفه میگویند، عقل دارای محدودیتهایی است و عقل برای شرع جا باز میکند و این جا باز کردن نیز در اندیشه ملاصدرا، فارابی، علامه طباطبایی و حضرت امام مورد بحث قرار گرفته است و معلوم شده که چگونه بین عقل و شرع ارتباط برقرار میشود. ادامه …
من در نجف، فلسفه را خوانده بودم. به هر حال هم منظومه خوانده بودم و هم اسفار. فکر میکردم وقتی به قم بیایم نیاز چندانی به حضور در جلسات درس مربوط به این رشتهها نخواهم داشت. ولی وقتی به قم آمدم دیدم نه؛ حوزه قم در این عرصه خیلی جلوتر و پیشرفتهتر از حوزه نجف است. ادامه …