کتاب حاضر با جستوجوی معنای ذاتی مردمسالاری در متون و منابع دینی، در صدد است مطلوبیت ذاتی مردمسالاری را در اسلام توضیح دهد. به زعم نگارنده، مردمسالاری از نظر اسلام، امری ذاتاً مطلوب است و این مطلوبیت را میتوان با مراجعه به متون و منابع دینی به دست آورد. ادامه …
شیخ شهابالدین سهروردی اگرچه از اندیشههای سایر مکاتب بهره برده بود ولی دل در گرو اندیشههای اسلامی داشت. بهرهگیری از سایر اندیشهها نه مطرود اسلام است و نه مورد نقد بزرگان دین. هر کجا که کالای عظیم معرفت عرضه شود، میتوان حضور یافت و به قدر توان بهره گرفت. سهروردی نیز بدین طریقه مشی روزگار کرد؛ ادامه …
نظریه ولایت مطلقه فقیه از نظریات خاص امام محسوب میشود؛ نظریهای که اگر چه پیشتر شکل محدود آن در بین فقها به عنوان یک اصل برای عمل فقیه در محدوده فقه مورد پذیرش بود اما با این حد از اختیارات و نفوذ در حیطه عمل سابقه نداشت. البته نظرات امام را باید در سیر تاریخ تطور فقه شیعه بر پایه قدرت اجتهاد علما، مورد توجه قرار داد. ادامه …
به نظر میرسد موضع وی در قبال مسئلهٔ ولایت فقیه، پذیرش ولایت عامه فقیه است که در حدود دست گرفتن همه شئون امت و تصدی مناصب حکومتی نیست. ولایت فقیه در نظر صاحب جواهر به معنای داشتن تمام اختیارات ائمه (ع) در حد تشکیل یک حکومت با تمام شئون آن معنا نمیشود. ادامه …
پس از فوت میرزا حوزهٔ علمیه قم با وجود همه ویژگیهایی که داشت، رو به ضعف رفت. حوزهای که روزی فیاض لاهیجی، صدرالمتألهین، میرزای قمی و بزرگان دیگر را داشت، طوری شد که در بعضی از نقلها آمده که بعضی از بزرگان آن روز قم وقتی مرحوم حاج شیخ میخواستند به قم بیایند، میگفتند: «آقا! به داد قم برسید که مدرسه فیضیه به مسافرخانه تبدیل شده است!» ادامه …
اساساً انقلاب اسلامی به لحاظ فلسفی متأثر از حکمت متعالیه بوده است؛ هم رهبران شاخص انقلاب متأثر از این حکمت بودند و هم عناصر درونی این حکمت میتواند انقلاب اسلامی را تبیین کند. ادامه …
ملا علی نوری اگرچه دلبسته فلسفه و عرفان بود اما از توجیهات عرفانی اشعار و اقوال تبری میجست. بنای او بر این بود که عارفان لزوماً همهٔ سخنان خود را بر اساس مشرب عرفانی بازگو نمیکنند. ادامه …
قاموس الرجال اگرچه از دید آیتالله شبیری این نقطهٔ ضعف را داشت، اما کتابی اثرگذار و ماندگار شد. نام شیخ شوشتری هم در کنار این اثر، بهیادماندنی شد. روحانی محققی که توانست با احاطه بر دانش خود، علی شریعتی را اقناع کند، ذائقهٔ سید جعفر شهیدی را به وجد آورد و او را به سراییدن شعر بکشاند و مرجعی علمی برای رجالی معاصر آیتالله شبیری قرار گیرد. ادامه …
مدتهاست «پژوهشمحوری» عملاً تبدیل شده است به تلاشی برای تربیت نسلی از طلاب که به خاطر ضعف شدید نظام آموزشی رسمی حوزه هرچند بهره بسیار نازلی از علم بردهاند، اما در پدید آوردن نوشتههایی منطبق بر آخرین شیوههای نگارش مقالات در «المجلات العلمیة الپژوهشیة» بسیار چیره گشتهاند. ادامه …
روایات وارد شده در باب ولایت و اشتراط اذن پدر در ازدواج دختر باکره رشیده، در عین کثرت دارای تعارضهای بسیاری است؛ مسئلهای که باعث شده فتاوای فقها در این مسئله به خاطر تفاوت ایشان در ارزشگذاری احادیث و همچنین جمع بین روایات، اختلافات بسیاری داشته باشد و مسئله «معرکه آراء» شود. ادامه …