گویا کسانی که بر روی آثار آیتالله شیخ عبدالکریم حائری کار کردهاند شوقی به انتشار آثارشان ندارند! برخی شواهد تاریخی این گمان را میپروراند که شاید حاشیهها و شروح منتشرنشده از حاشیهها و شروح منتشرشده بیشتر باشند. ادامه …
در اندیشه اسلامی آنگونه که فلاسفه میگویند، عقل دارای محدودیتهایی است و عقل برای شرع جا باز میکند و این جا باز کردن نیز در اندیشه ملاصدرا، فارابی، علامه طباطبایی و حضرت امام مورد بحث قرار گرفته است و معلوم شده که چگونه بین عقل و شرع ارتباط برقرار میشود. ادامه …
من در نجف، فلسفه را خوانده بودم. به هر حال هم منظومه خوانده بودم و هم اسفار. فکر میکردم وقتی به قم بیایم نیاز چندانی به حضور در جلسات درس مربوط به این رشتهها نخواهم داشت. ولی وقتی به قم آمدم دیدم نه؛ حوزه قم در این عرصه خیلی جلوتر و پیشرفتهتر از حوزه نجف است. ادامه …
کتاب حاضر با جستوجوی معنای ذاتی مردمسالاری در متون و منابع دینی، در صدد است مطلوبیت ذاتی مردمسالاری را در اسلام توضیح دهد. به زعم نگارنده، مردمسالاری از نظر اسلام، امری ذاتاً مطلوب است و این مطلوبیت را میتوان با مراجعه به متون و منابع دینی به دست آورد. ادامه …
شیخ شهابالدین سهروردی اگرچه از اندیشههای سایر مکاتب بهره برده بود ولی دل در گرو اندیشههای اسلامی داشت. بهرهگیری از سایر اندیشهها نه مطرود اسلام است و نه مورد نقد بزرگان دین. هر کجا که کالای عظیم معرفت عرضه شود، میتوان حضور یافت و به قدر توان بهره گرفت. سهروردی نیز بدین طریقه مشی روزگار کرد؛ ادامه …
نظریه ولایت مطلقه فقیه از نظریات خاص امام محسوب میشود؛ نظریهای که اگر چه پیشتر شکل محدود آن در بین فقها به عنوان یک اصل برای عمل فقیه در محدوده فقه مورد پذیرش بود اما با این حد از اختیارات و نفوذ در حیطه عمل سابقه نداشت. البته نظرات امام را باید در سیر تاریخ تطور فقه شیعه بر پایه قدرت اجتهاد علما، مورد توجه قرار داد. ادامه …
به نظر میرسد موضع وی در قبال مسئلهٔ ولایت فقیه، پذیرش ولایت عامه فقیه است که در حدود دست گرفتن همه شئون امت و تصدی مناصب حکومتی نیست. ولایت فقیه در نظر صاحب جواهر به معنای داشتن تمام اختیارات ائمه (ع) در حد تشکیل یک حکومت با تمام شئون آن معنا نمیشود. ادامه …
پس از فوت میرزا حوزهٔ علمیه قم با وجود همه ویژگیهایی که داشت، رو به ضعف رفت. حوزهای که روزی فیاض لاهیجی، صدرالمتألهین، میرزای قمی و بزرگان دیگر را داشت، طوری شد که در بعضی از نقلها آمده که بعضی از بزرگان آن روز قم وقتی مرحوم حاج شیخ میخواستند به قم بیایند، میگفتند: «آقا! به داد قم برسید که مدرسه فیضیه به مسافرخانه تبدیل شده است!» ادامه …
اساساً انقلاب اسلامی به لحاظ فلسفی متأثر از حکمت متعالیه بوده است؛ هم رهبران شاخص انقلاب متأثر از این حکمت بودند و هم عناصر درونی این حکمت میتواند انقلاب اسلامی را تبیین کند. ادامه …
ملا علی نوری اگرچه دلبسته فلسفه و عرفان بود اما از توجیهات عرفانی اشعار و اقوال تبری میجست. بنای او بر این بود که عارفان لزوماً همهٔ سخنان خود را بر اساس مشرب عرفانی بازگو نمیکنند. ادامه …
