در تمدن مدرن غرب، نظم در مناسبات انسانی، نظمی قانونمند و با نظارت و ضمانت ابزارهای قانونی مانند پلیس و وکالت و دادگاه رخ میدهد، ولی نظم در روابط انسانی اربعین نه بر پایه قانون و نظارت قانونی، بلکه بر پایه فرهنگ و تربیت فردی و اجتماعی است. به بیان دیگر نظم حاصل در جامعه مدرن بر اساس عدالت قهری است، در حالی که نظم در جهان اربعین بر اساس محبت خودخواسته بهوجود میآید. و فرق است بین نظمی که از بیرون بر فرد تحمیل میشود و نظمی که برخاسته از خودکنترلی، تقوی، و تولی است. ادامه …
خزعلی با مرام فکری که برگزیده بود، نسبت به اندیشههای غربی بر سر مهر نبود و هر کجا رگهای از آن را مشاهده میکرد، روی در هم میکشید. وی گفته بود: من همیشه در منبرهایم بر ضد دشمنان و معاندان تند حرف میزنم چون معتقدم با اینها نمیشود با پر طاووس صحبت کرد. ادامه …
مفهوم نواندیشی دینی را مفهومی گویا نمیبینم که بخواهم بر اساس آن تقسیمات حوزوی داشته باشم. نواندیشی دینی را چه تعریف کنیم؟ مثلا بگوییم هر کسی که نوآوری دارد نواندیش است؟ در پاسخ میتوان گفت این نوآوری یا برپایه اجتهاد شیعی است، یا برپایه اجتهاد شیعی نیست. اگر بر پایه اجتهاد شیعی نباشد، جزو تحریفیون قلمداد میشود، اگر با روشمندی شیعی بیاید، همان روش اجتهادی میشود، که البته اجتهاد او با اجتهاد دیگری تفاوت دارد. ادامه …
جوامع بشری همیشه با مسائلی چون برخی از تفکرات غلط مواجه بودهاند یا برخی تحولات رخ داده که لازم است با آن منطبق شوند، اما به خاطر چسبندگی آنها به سنتها این تحولات را نمیپذیرفتند. از این رو همیشه به … ادامه …
در حوزههای شهرستانها به شدت با ورود اندیشه تفکیک به مرزهای فکری طلاب جلوگیری میشود. مبادا در میان طلبهها، افکار و اندیشههای تفکیکی بتواند وارد شود. آقای حلبی که به عنوان عنصری ضد سیاست ادامه …
وقت آن رسیده تا از تخطئه یکی از این دو جنبه دست برداریم. واقعیت جوامع بشری نشان میدهد که انسانها ترکیبی از شور و شعور هستند؛ آمیختهای از احساس و تعقل. حتی احساسیترین و عاطفیترین رفتارهای انسانی نیز تهمایه عقلانی خاص خود را دارد. همانگونه که مخالفت حداکثری با رفتارهای احساسی، از تهمایه غیر عقلانی تهی نیست. راه درست شاید آن باشد که راهی میان مقتل و مرثیه برگزینیم. ادامه …
حضرت آیت الله خامنهای درباره مواجههٔ مرحوم مطهری با علی شریعتی نیز بر این باورند که نظرات مرحوم شهید مطهری چه در آغاز آشناییشان که تا دو- سه سال از وی به نحو شگفتآوری ستایش میکرد و چه در سالهای بعد که از او به نحو شگفتآوری مذمت میفرمود، غالباً مبالغهآمیز بود. ادامه …
فکر شهید مطهری گسترده بود. به کیفیتی مینوشت که برای مخاطب ایرانی عرضه شود؛ جوانی که با مکتبهای فکری الحادی و لائیک روبهرو بود. مرحوم مطهری با دستههای فکری به خوبی آشنا بود و مواد تهیه میکرد که بتواند در برابر آنها کتاب بنویسد و سهم بسیار بزرگی در هدایت جوانها داشت. ادامه …
استاد باید چند تا «خوش» داشته باشد؛ خوشبیان باشد، خوشترکیب باشد، خوشاخلاق باشد، البته علم حرف اول را میزند اما بیان هم مهم است چرا که باعث میشود درس به شاگردان منتقل شود. استاد باید زمینهای فراهم کند که طلبه بتواند سؤالهایش را بپرسد. اگر طلبه نتواند سؤالهایش را از استاد بپرسد، باید به چه کسی مراجعه کند؟ باید زمینه برای طرح سؤالهای طلاب وجود داشته باشد. استاد نباید بیحوصلگی کند. طرح سؤال در کلاسهای درس، یکی از امتیازهای حوزه است و همین مسئله عمق درس را تقویت خواهد کرد. ادامه …
در سن ۶-۵ سالگی بودم که پدرم فوت کردند. در واقع پرورش ما زیر نظر مادر بود. مادرم در سنین جوانی بود و ازدواج نکرد و در نگهداری ما کوشش کرد. وقتی میخواستم طلبه شوم، مادرم طبعا میل نداشت، برای اینکه از من دور میشد. آخرین فرزندش بودم و علاقه داشت. ولی من در اثر بعضی از حوادث طلبگی را پذیرفتم و با مادرم در میان گذاشتم و التماس کردم که اجازه دهد من بروم طلبه شوم. او هم برخلاف میل طبیعی هر مادری که میخواهد با فرزندش باشد، اجازه داد و ابتدا به قم آمدم. ادامه …