چرا الآن علم دینی مطرح است و چرا در تمدن اسلامی مطرح نبوده؟ چرا ما دنبال علم اسلامی و دینی هستیم؟/معتقد نیستم که در دوره تمدن اسلامی متفکران ما دنبال اسلامیسازی علوم نبودهاند. ما الآن وقتی به اسلامیسازی علوم میپردازیم، درواقع راه آنها را ادامه میدهیم؛ اما اقتضائات، مسائل، مبانی و مکاتب تفاوت کرده است. ادامه …
در این کتاب که حاصل چهار سال پژوهش و جستوجو در همه کتابهای فارسی منتشر شده در ایران از آغاز صنعت چاپ تا پایان سال ۱۳۹۱ حول موضوعات اجتماعی شیعه است، هفده کتاب ذیل حوزه پژوهشی «روحانیت و مرجعیت» معرفی و نقد شده است. سارا شریعتی در مقدمه کتاب، روحانیون و روشنفکران دینی را غایبان عرصه مطالعات اجتماعی تشیع دانسته. ادامه …
نگرش صرفاً فقهی مشکلات فراوانی دارد؛ یکی این که اساساً فقه، قابلیتِ ذومراتب بودن را ندارد؛ یعنی مسائل فقه یا سیاه و یا سفید است؛ یا حرام و یا حلال است. اما هنگامی که در مسائل اعتقادی و معارف دیگر دین وارد میشوید، مشاهده میکنید که قابل درجهبندی و مرتبهبندی است؛ مثلاً ایمان ۱۰ درجه دارد. ادامه …
بنده معتقدم ابتدا ساختار موجود اصول فقه باید تغییر کند و دارای محور شود. پس از آن باید مسائل و مباحثی بر اصول فقه افزوده شود؛ البته این لزوماً بهمعنای افزایش حجم آن نیست. کتاب «کفایه الاصول» به عنوان دارنده نقش اساسی، محوری ندارد که بتوانیم مباحث اصول را بر اساس آن ساماندهی کنیم. ادامه …
امام خمینی در اواخر عمر چندین بار تأکید کردهاند که جمود بر دقتهای مدرسهای که کارکرد اجتماعی ندارند، فقه را از عرصه جامعه دور خواهد کرد و آن را به چالش جدی با تمدن جدید خواهد انداخت. نمیتوان انکار کرد که چالشهای اجتماعی که ایشان در دوره تبعید و رهبری خود درک کرد، بینش اجتماعیشان را نیز کامل کرده و به فهم متفاوتی از مذاق شریعت رساند. ادامه …
تفاوت ماهوی وجود دارد بین مباحث الفاظی که اصولیون بحث میکنند، با آنچه لغویون از آن بحث میکنند؛ ویژگی مباحث لغوی این است که درباره قواعد سخن، یا قواعد صحت کلام بحث میکند؛ در حالیکه کاری که قواعد مباحث الفاظ اصول انجام میدهد، بیان قواعد دلالت است؛ یعنی وظیفه سامع را مشخص میکند ادامه …
من قاطعانه میگویم که مرکز فرهنگ و معارف قرآن دفتر تبلیغات که آبشخورش کارها و ایدههای مرحوم هاشمی است، مهمترین مرکز مطالعات و پژوهشهای قرآنی در خاورمیانه است و این از ثمرات اخلاص ایشان بوده است. ما اکنون دو دورهی تفسیر و دهها کتاب در علوم قرآنی و موضوعات قرآنی داریم که از اینجا سرچشمه گرفتهاند. ادامه …
منظور این است که اگر کسی بخواهد فقه شیعه را متوجه بشود باید پیشزمینه روایات ائمه(ع) ـ که از آن به شأن صدور تعبیر میشود ـ را بداند. برای رسیدن به این مهم، آرای اهل تسنن، فقها و قضات عامه در آن عصر باید دیده شود؛ آنهم آرای قبل از ابوحنیفه و مالک. ادامه …
آیتالله وحید شخصاً در جلسه درس روز ۲۹ فروردین ۱۳۹۵ تأکید کردند: «آقایان باید بدانند تقریر این مباحث، مطلقاً آنچه به ما نسبت داده میشود در مطالب، در دروس، اگر مهر و امضای ما نباشد، اصلاً اعتبار ندارد و هر کس آثار ما را چاپ کند بدون اجازه ما، در درس فدک، در درس فقه، از فسّاق قطعی است. این هم حکم شرعیاش». ادامه …
در حوزه دیپلماسی عمومی باید کانتکسمحور (زمینهمحور) و صحنهمحور بود؛ در این صورت هر چیزی اقتضائات خاص خودش را دارد. ما فقهی میخواهیم که در صحنه باشد و نه فقهی که در قم باشد. ما فقه انضمامی نیاز داریم. تحلیل ما از آینده حوزه این است که در ده سال آینده اگر طلبه چند زبان نداند حوزه در همین قم میمیرد. بیداری اسلامی که مصادره شد به علت این بود که حوزه علمیه قم زبان عربی بلد نبود. ادامه …