با توجه به تغییر شرایط دولتها و افزایش اقتدار و امکانات بازدارندگی و نیز غیر قابل جبران بودن برخی مجازاتها مانند اعدام و قطع اعضای بدن و نیز ایجاد حس ترحم نسبت به مجرمین در لحظه اجرای حکم، تبدیل و تغییر این مجازاتها به مجازاتهای جایگزین، نهتنها خارج از محدوده شرع نیست، بلکه به مقصود شارع که همان ایجاد نظم در جامعه هست نیز نزدیکتر است. ادامه …
ما یک سره به بزرگانی چون فارابی و ابن سینا مینازیم؛ اما نه تنها آثار خوب آنها نتوانست در دورهی بعد از خودشان چارچوب تازهای برای علوم تجربی بگشاید ـ به مانند آنچه در قرن پانزدهم و شانزدهم و بعد از آن در غرب پدید آمد ـ بلکه چنان جمود و سکونی بر دانش تجربی ما حاکم شد که تا هزار سال بعد ـ که حالا باشد ـ فقط توانستیم به آن افتخار کنیم و به آن ببالیم. ادامه …
کتاب مذکور به فهرستی بلندبالا و خام تبدیل شده و مشخص نیست چه حجمی از کتاب مستقیماً مرتبط با معرفی منابعی است که از نقش شیعه در پیدایش و گسترش علوم اسلامی سخن گفتهاند؛ چرا که بهنظر میرسد بیشتر حجم کتاب به معرفی منابعی از گونه دوم و سوم اختصاص یافته که بهطور مستقیم بهعنوان کنگره مرتبط نیست. ادامه …
دیدگاه مرحوم نائینی را در حکومت اسلامی میپسندم؛ یعنی حکومت فردی مورد پسند من نیست. برای سامان کشور باید بافتی منظومهای بهکار گرفته شود./دید شیعه درباره شورا به بانک اطلاعات شبیه است؛ همان علم جمعی است. دیگر بحث اکثریت و اقلیت نیست. دموکراسی پیروزی اکثریت بر اقلیت است؛ ولی این مدل به اکثریت و اقلیت کاری ندارد؛ بلکه واقعیتگرایی، علمگرایی و عقل تجربیگرایی است. ادامه …
نقش بانوان در مفاتیح الجنان شیخ عباس قمی، نشانی است از اینکه مسیر عرفان و تعالی بین زن و مرد مساوی است و برای رسیدن به این منزلت در قاموس الهی، تفاوت و تبعیض جنسیتی وجود ندارد. با تورقی بر اوراق این کتاب با زیاراتی روبهرو میشویم که با نام «زنان تاریخساز» زینت بسته شده و نامگذاری این زیارات به نام این بانوان نشان از عظمت و مجد این بانوان دارد که نامشان همپای زیارات ائمه معصومین قرار گرفته است. ادامه …
«شبکههای اجتماعی»، «ماشینهای هوشمند»، «فناوریهای نوظهور»، «هوش مصنوعی»، «بلاكچين»، «نانورباتها»، «اَبـَرايانههای محاسبهگر در مقياس اِگزا» و «اينترنت اشياء» از جمله مواردی است که در آینده با آنها مواجه خواهیم شد و لازم است ابعاد مختلف آن را بسنجیم تا از آسیبهای احتمالیِ آن، بهدور باشیم. ادامه …
یکی از موارد مناقشهآمیز در سخنان علیدوست، لزوم بحث از منبعوارههای اهل سنت در اصول فقه بود. تأکید او چنان بود که معتقد بود حتی اگر در نهایت منبعوارههای اهل سنت مانند استحسان را ردّ کنیم، اما بحث از آن باید در اصول فقه حضور داشته باشد. به باور او، برخی از بزرگان ما، استحسان در اصول فقه اهل سنت را به درستی نمیدانند؛ مصالح مرسله را هم همینطور. ادامه …
مُصحِّح در انتخاب هریک از شیوههای چهارگانه در تصحیح، مختار نیست؛ بلکه چگونگی نسخهها و مقتضیات متن، او را به پیروی یکی از این شیوهها ملزم میکند؛ و دانستن اینکه هر متنی اقتضای چه شیوهای دارد از مهمترین هنرهای یک مصحّح است. بهطور کلی با آنکه بیشترین ضوابط کلّی نقد و تصحیح متون با توجه به ویژگیهای عمومی متون پدید آمدهاند، مصحح، در تصحیح هر متن، با توجه به مقتضیات ویژه همان متن، از برخی تصرفات در شیوههای معمول و اجتهادات روششناختی ناگزیر است.
بهنظر میرسد گرچه جریانات فلسفی و از سویی بخشی از حاکمیت حوزه در جهت تقویت جریانات فلسفی در حوزه علمیه قم تلاش میکنند، اما امروزه جریان مکتب تفکیک و سایر جریاناتی که با فلسفه نسبتی ندارند با نوعی همپوشانی گفتمانی در حال تفوق بر جریان فلسفی میباشند. جریانات فلسفی با به روزرسانی و برقراری نسبت با تحولات و تطورات زمانه، کالایی دلرباتر از فلسفه موجود عرضه خواهند کرد؟ ادامه …
بر اساس نظریه اجتهاد ارتباطی با مجموعهای از ارزشهای بالفعل برای زندگی اجتماعی سروکار داریم که باید به شکل بینالاذهانی تولید شوند و بنده بینالاذهانیبودن این ارزشها را از منظر دینی و فرادینی دنبال کردهام و تلاش کردم اثبات کنم که بینالاذهانیبودن ارزشهای مشروع، هم شرعاً قابل دفاع است و هم از منظر نگاه بروندینی و جامعهشناختی. ادامه …